Osmanlı Döneminde Venedik ve İstanbul: Nam-ı Diğer Aşk Sergisi

Etkinlik Sergi

(İstanbul, 19 Kasım 2009-20 Mart 2010).

Osmanlı döneminde Venedik ve İstanbul; Nam-ı Diğer Aşk sergisi, 19. 11. 2009-20. 03. 2010 tarihleri arasında Sakıp Sabancı Müzesi’nde sergilendi. Sergide XV. yüzyıl ile XX. yüzyıl arasındaki dönemde İstanbul ve Venedik arasındaki etkileşim ve birliktelik konu edinmiştir. Serginin temel amacı tarihsel süreçte İtalyanlar ve Türklerin tecrübelerinin ve paylaşımlarının gözler önüne serilmesidir. İstanbul ve Venedik arasındaki ilişkinin 1400’lü yıllardan bu yana var olduğu düşünüldüğünde bu iki şehrin İtalyan ve Türk halkları arasında köprü konumunda olduğu söylenebilir.

Organizasyonunu Venedik Şehir Müzeleri Vakfı’nın üstlendiği sergide, Venedik Corner Müzesi ve Şehir Müzesi ile Topkapı Sarayı Müzesi, Türk ve İslam Eserleri Müzesi, Pera Müzesi ve Yapı Kredi Vedat Nedim Tor Müzesi’nden seçilen eserler sanatseverlerin beğenisine sunuldu. Sergide uzun bir tarihsel dönemde Venedik ve İstanbul şehirleri arasındaki tarihi, sosyal, ekonomik, ticari ve kültürel ilişkileri yansıtan eserler yer almıştır. Kitaplar, el yazması eserler, tablolar, portreler, haritalar, müzik aletleri, madalyonlar, sikkeler, halılar gibi iki şehrin XV. ve XX. yüzyıllardaki görkemini yansıtan eserler yer almıştır. Sergide yer alan eserler sergiyle aynı ismi taşıyan bir kitapla kalıcı hâle getirilmiştir. Bu eserde Metin Kunt, Tülay Artan, Giampiero Bellingeri, Suraiya Faroqhi, Vera Costantini’nin konuyla ilgili araştırmaları okuyucuya sunuldu.

Sanatseverlerle buluşturulan eserler arasında Fatih Sultan Mehmet Han’ın portresi öne çıkmaktadır. Tuval üzerine yağlı boya olarak hazırlanmış eser Correr Müzesi’nden getirilmiştir. Eserin hangi ressam tarafından yapıldığı bilinmemekle birlikte, Sokullu Mehmet Paşa’nın Venedik’te Osmanlı sultanlarının portrelerinin yapılmasını arzu ettiği ve bu isteği yerine getirmek üzere Venedik İstanbul elçisi olan Nicolo Barbarigo tarafından genç Veronalı bir ressamın görevlendirildiği rivayet edilmektedir. Kalp şeklindeki dünya haritası, savaş tasvirlerini içeren eserler, Türklere ait davul, zil, zurna vb. müzik aletleri, Osmanlı ve Venedik aile portreleri, Türk halıları ve para koleksiyonları sergide yer alan diğer nadide eserler arasındadır. Osmanlı Sarayına Venedik’ten İtalyan ipeklileri, Floransa yünlüsü, İtalyan kadifesinden dikilen kaftanlar yine kadifeden şalvar, elbise ve kolluk gibi ürünler takas yoluyla getirtilmekteydi. Örneğin Şehzade Korkut’un tören kaftanının İtalyan kadifesinden yapıldığı bilinmektedir.

Venedik ile Doğu arasındaki ticari alışveriş XV. yüzyılda yoğunluk kazanarak devam etmiştir. Osmanlıların da Venedik’le olan ticari ilişkileri 1453 yılından sonra gelişim göstermiştir. Bu ticari ilişkide öne çıkan objeler ise Venedik’ten Osmanlı’ya getirilen cam ürünleri olmuştur. Venedik Murano Adası'ndaki cam ustaları Bizans ve Suriye cam sanatından öğrendikleri dekoratif ustalıkları eserlerine yansıtmışlardır. Bu durum Doğu kaynaklı bir üretim geleneğinin gelişmesine ve Osmanlılar tarafından bu ürünlerin tercih edilmesine neden olmuştur. Sergide bu geleneksel tarzı gösteren eserlere de yer verilmiştir.

Yararlanılan Kaynaklar

Osmanlı döneminde Venedik ve İstanbul; Nam-ı diğer aşk. https://www.sakipsabancimuzesi.org/tr/sayfa/sergiler/osmanli-doneminde-venedik-ve-istanbul-nam-i-diger-ask, (Erişim tarihi: 20.09.2020); Aldemir Kilercik, A. (2009). Osmanlı topraklarında Venedik camları. https://core.ac.uk/download/pdf/41121239.pdf, (Erişim tarihi: 20.09.2020); Alparslan Arça, S. (2009). Osmanlı sarayında İtalyan ipeklileri. https://core.ac.uk/download/pdf/41121239.pdf, (Erişim tarihi: 20.09.2020); Arıkan, Z. (2010). Osmanlı döneminde Venedik ve İstanbul, Egeden Dergisi, (10): 60-61.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Museo Correr (2009). Osmanlı döneminde Venedik ve İstanbul, https://core.ac.uk/download/pdf/41121239.pdf, (Erişim tarihi: 20.09.2020)