Mihri Rasim Sergisi
Etkinlik Sergi
(İstanbul, 07 Mart – 09 Haziran 2019)
-
2020
26. 02. 1886’te İstanbul Kadıköy’de bir Abhaz Prensesi olarak dünyaya gelen Müşvik, küçük yaşta resim eğitimi almasına imkân tanıyan ayrıcalıklı bir ortamda büyüdü. Babası Doktor Ahmed Rasim Paşa bir anatomi uzmanıydı ve Askeri Tıp Akademisi’nin kurucu öğretmenidir. Müzik, resim ve edebiyat gibi ince zevklere sahip olan aile, kızlarının da klasik batı anlayışında bir eğitim almasını sağladılar.
Yıldız Sarayı’na gerçekleştirdikleri bir ziyaretlerinde II. Abdülhamit’e bir resmini sunan Müşvik, sultanın beğenisini kazandı; önce saray ressamı Fausto Zonaro’dan resim dersleri aldı, sonra da Avrupa’ya resim eğitimine gönderildi. Yurda döndüğünde kadınların eğitim alma hakları konusunda çalıştı ve onun öncülüğünde 1914 yılında kadınların güzel sanatlar eğitimi almaları için kurulan İnas Sanayi-i Nefise Mektebi / Kız Güzel Sanatlar Akademisi’nin ilk kadın müdürü ve resim öğretmenlerinden oldu.
Müşvik’in tekrar Avrupa’ya gittiği 1922 yılına kadar yetiştirdiği öğrencileri arasında Türk resim sanatının Müzdan Arel, Güzin Duran, Nazlı Ecevit ve Fahrelnissa Zeid gibi önemli isimleri vardır. Sergiler açan bir sanatçı ve resim dersleri veren bir öğretmen olarak yaşayacağı New York’a 1927’de temelli yerleşene kadar Roma, Madrid, Londra ve Viyana’yı ziyaret etti. Papa XV. Benedictus, 32. Amerikan devlet başkanı Roosevelt, mucit Edison, şair Markham ve Atatürk gibi önemli kişilerin portrelerini yaptı; Gazi Mustafa Kemal Atatürk Portresi, Müşvik’in kayıp eserlerindendir.
SALT, Türkiye’nin başkenti Ankara ve en büyük kenti İstanbul’un semtlerinde araştırma, sergi, yayın, web ve dijitalleştirme projeleri; söyleşi, konferans, gösterim ve atölye gibi kamu programları gerçekleştiren bir kültür kurumudur. Sanat, mimarlık ve tasarım pratikleri ile sosyal ve ekonomik tarih incelemeleri disiplinleri SALT’ın çalıştığı alanlardır. Kurum kendi amacını belirli bir dönem, disiplin veya nesneye dayalı üretime bağlı kalmadan, kullanıcı ve bileşenleriyle karşılıklı öğrenmeye ve tartışmaya açık bir zemin sağlamak olarak tanımlamaktadır. Kurum yine kendi araştırma projelerinin, görsel sunumlarının, uluslararası yayınlarının ve yerel mirasa temellenen arşiv koleksiyonlarının, doğrusal tarih yazımlarının, malzemeye tabi okumaların ve geleneksel öğrenim dallarının ötesine uzandığını ifade etmektedir.
Sergide Müşvik’in yaşadığı yerlerdeki ve dönemlerdeki toplumsal ve sosyal olaylar, hayatı ve eserleri ile Rollins Koleji Arşivlerindeki yazışmalar başta olmak üzere arşiv belgeleri, gazete haberleri, dergi yazıları ve seçme eserleri ile birlikte izleyici ile buluşmaktadır. Beyazıt Devlet Kütüphanesi, Cumhurbaşkanlığı Arşivi, yine Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri, Cumhuriyet Gazetesi Arşivi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Aşiyan Müzesi ve Atatürk Kitaplığı, İstanbul Arkeoloji Müzeleri, İstanbul Modern Sanat Müzesi, İstanbul Şehir Üniversitesi Kütüphanesi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Fotoğraf Atölyesi ile İstanbul Resim ve Heykel Müzesi, Rollins Koleji Olin Kütüphanesi, Pera Müzesi, Sabancı Üniversitesi Sakıp Sabancı Müzesi, Topkapı Sarayı Müzesi, T.B.M.M. Kütüphanesi ve Yapı Kredi Kültür Sanat sergiye belge, bilgi ve eserleriyle katkı sağladı.
Referanslar
Akşin, S. (2002). Türkiye Tarihi 4: Çağdaş Türkiye 1908-1980, İstanbul: Cem Yayınevi; Hutchinson, M. ve Trout, S. (Eds.). (2020). Portraits of Remembrance: Painting, Memory,and the First World War, Tuscaloosa: The University of Alabama Press; Köksal, D. ve Falierou, A. (2013). A Social History of Late Ottoman Women: New Perspectives, Leiden: Brill; Johnson, R. ve Kitchen, J. E. (2019). The Great War in the Middle East: A Clash of Empires, Abingdon: Routledge; Zarobell, J. (2017). Art and the Global Economy, Oakland: University of California Press; https://saltonline.org/tr/43, (Erişim tarihi: 01.03.2020); https://saltonline.org/tr/1956/mihri-modern-zamanlarin-gocebe-ressami, (Erişim tarihi: 01.03.2020).
Ayrıntılı bilgi için bakınız
Tuna, M. (2007). İlk Türk Kadın Ressam: Mihri Rasim (Müşvik) Açba: 1886 İstanbul – 1954 New York. İstanbul: As Yayınları.