-
2019
Mersin kent merkezinde Atatürk Caddesi üzerinde yer alıyor. Yapı, Mersin’de ticaretle uğraşan önde gelen ailelerden Mavromati Ailesi tarafından kızlarının Almanya konsolosu İsviçre asıllı Christmann ile evlenmesi nedeniyle 1897 yılında inşa edildi. Yapı, tarihi fotoğraflarda Palais de Christmann adıyla anılıyordu. Türkçe kaynaklarda adı Krisman Konağı olarak geçen yapının mimarı bilinmiyor. Yapı, 1.270 metrekarelik arsanın güneybatı köşesinde yer alıyor. Yapı, düzgün kesme taştan, bodrum kat üzerinde iki katlı olarak inşa edildi. Zemin kata dört yönden giriş sağlanıyor. Cadde üzerindeki zemin kat, mağaza olarak kullanılıyor. Yapının doğu ve batı yönlerinde iki giriş kapısı bulunuyor. Doğu yönündeki merdivenle ana giriş kapısına ulaşılıyor. Ana giriş kapısı, üst kat balkon ile simetrik olarak düzenlendi. Girişteki merdivenin önündeki zemin çakıl taşı ile döşenmiş beyaz zemin üzerinde 1897 tarihi ile M–C harfleri ve yine bahçede var olduğu bilinen hamamın kalıntıları günümüze ulaşamadı. Kuzeydeki kapı, terasa geçiş sağlıyor. Mutfak ve tuvalet bölümleri bahçeye açılan koridorda yer alıyor. Üst katta salona açılan yedi odanın tavanı renkli kalem işi süslemelerle bezendi. Bu odalardan ikisi yatak odası, biri çalışma odası, dördü ise oturma odası olarak düzenlendi. Balkonun sütunları ve pencere frizleri neo-klasik biçem özellikleri taşıyor. Yapının dökme demir kapısı özgün motiflerle süslendi.
Christman Ailesi'nin çocuğu olmadığından ev, Mavromati’nin damadı Fedon Tahinci’ye miras kaldı. Atatürk’ün 1925 yılındaki ziyaretinden önce kendisine tahsis edilmek üzere bir konut araştırıldı. Mavromati Ailesi'ne ait bu ev uygun bulundu ve ev sahiplerinin de onayıyla evin üst katı düzenlendi. Atatürk ile eşi Latife Hanım, Mersin’i ziyaretleri sırasında 20 Ocak - 02. 02. 1925 tarihi arasında gerçekleştirdikleri seyahatleri sırasında bu evde 11 gün konakladı. 1972 yılında Nebil Hayfavi tarafından satın alınan yapıda Toros Koleji kuruldu. 1976 yılında kolejin faaliyetini durdurmasıyla belediye encümeni tarafından 1978 yılında yapının Atatürk Evi olarak düzenlenmesine karar verildi. Yapının Kültür Bakanlığı tarafından 1981 yılında kamulaştırılmasıyla 1985 yılında restorasyon çalışmalarına başlandı. 12. 10. 1992 yılında Atatürk Evi ve Müzesi adıyla ziyarete açıldı. Müzenin giriş katında bölgenin Kurtuluş Savaşı sırasında gösterdiği mücadele ve kahramanlığı gösteren belge ve fotoğrafların sergilendiği Kuva-yi Milliye bölümü bulunuyor. Müzenin birinci katı, fotoğraflarla ve belgelerle Atatürk Müzesi olarak düzenlendi. Burada Atatürk’ün Mersin’i ziyaretlerinde çekilen fotoğrafları, Anıtkabir Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi’nden getirilen 22 adet kişisel eşyası sergileniyor. Bunlar arasında bornoz, gömlek, çatal, bıçak ve kaşık sayılabilir. Müzede sergilenen eşyanın bir bölümü Tarsuslu Mehmet ve Belkız Akçora Ailesi ile Taki Aleksioğlu’nun bağışıdır. Kahve içtiği fincan Erdal Akalın tarafından müzeye bağışlandı. Müzenin ikinci katında etnografik eserler sergileniyor.
Referanslar
Artan, G. (2008). Mersin’de Yaşayanlar–Yaşananlar. Mersin: İçel Sanat Kulübü Yayınları; Develi, Ş. (2008). Dünden Bugüne Mersin: 1836-2008. Mersin: Mersin Büyükşehir Belediyesi Yayınları; Türkiye Kültür Portalı (2019). Mersin Atatürk Evi – Mersin, https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/mersin/gezilecekyer/mersin-ataturk-evi, (Erişim tarihi: 15.11.2019).
Ayrıntılı bilgi için bakınız
Türkiye Kültür Portalı (2019). Mersin Atatürk Evi – Mersin, https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/mersin/gezilecekyer/mersin-ataturk-evi, (Erişim tarihi: 15.11.2019)