Madam Despina

(Kurtuluş, İstanbul, 1946 - )

Adını meşhur Madam Despina’dan alan klasik bir meyhanedir. Eski İstanbul’un yoğun Rum yerleşimlerinden Tatavla’nın günümüzdeki adıyla Kurtuluş’tadır. Mekana girildiğinde, madam misafirleri büyük boy portresi ve zarafeti ile buyur eder. Dekorasyonu, mobilyaları, atmosferi ve bahçesi ile, artık çok örneği kalmayan geleneksel bir meyhanedir. Fakat 1960’larda açılan meyhane artık öksüzdür: Madam rahatsızlığından dolayı 1990’da meyhaneyi bıraktı ve 2006’da da vefat etti.

Madam Despina vefat etmeden önce “Benden sonra her şey aynı kalacak. Tedarikçiler ya da dekorasyon değişmeyecek,” diye elemanlarına uyarılarda bulunur. Günümüzde ustadan çalışanlara her şey aynıdır. İçeri girildiğinde nostaljik hava sizi anında sarar. En çok da masaların üzerindeki muşambalar dikkat çekmektedir. O dönemde hijyenik olduğu ve kolay temizlendiği için Madam Despina masaları muşambayla kaplatır. Ancak ölmeden önce de vasiyetinde bu muşambaların kalmasını ister. Ona göre muşamba bir meyhanenin simgesidir. Meyhane adabında içkiyi fazla kaçırmak, usulsüz davranmak kabul edilemez bir davranıştır. İçkide ölçü olmak zorundadır. O nedenle ki Despina misafirlerine asla limitsiz içki vermezmiş. Bugün de meyhanede limitsiz içki uygulaması yapılmamaktadır. Madam Despina, tüm misafirleri masalarına giderek selamlar, onlara saz eşliğinde şarkılar söylerdi. Ama ailelerin de mekanı haline getirmeye çalıştığı meyhanesinde kimsenin taşkınlık yapmasına izin vermiyordu. Madam Despina’nın Herkes kendi masasında eğlenecek kuralını ihlal edenler, kendini kapı önünde buluyordu.

Despina’nın Meyhanesi’ndeki ilginç bir ayrıntı da rezerve masalara “rezerve” levhası konulmamasıdır. Onun yerine boş şarap şişeleri konur. Eski bir meyhane adeti olan bu gelenek mekanda halen devam ettirilmektedir. Mekanın spesiyalleri Rum pilakisi ve ciğerdir. Pilaki soğuk meze olarak geçmekte ama sıcak servis edilmektedir. Ciğer ise yaprak ciğer formunda misafirlere sunulmaktadır. İşletmenin başarısının sırrı misafir odaklı hizmet, mutfağın kalitesi ve personelin sık değişmemesi olarak gösterilmektedir. Madam Despina’nın müdavimleri arasında sanatçılar, yazarlar ve esnaf da vardır.

Referanslar

Büyük Keyif Yavaş Yaşama Kılavuzu (2013). Günün Bilgisi: Despina’nın Meyhanesi. http://buyukkeyif.com/gunun-bilgisi-despinanin-meyhanesi/2262, (Erişim tarihi: 05.10.2020); https://www.hurriyet.com.tr/gundem/simdi-cok-uzaklardasin-aksamcilarin-kralicesi-4666537, (Erişim tarihi: 04.10.2020); https://www.sabah.com.tr/pazar/2012/06/17/tarihi-meyhanede-kurallar-devam-ediyor, (Erişim tarihi: 02.10.2020); 100 Tarihi Lokanta (2018). Despina’nın Meyhanesi – 1946. https://www.100tarihilokanta.com/despinanin-meyhanesi/, (Erişim tarihi: 01.10.2020).