Bilimsel ve teknolojik gelişmeler, temizlik teknolojisinin gelişmesini sağlayarak, temizlikte etkili, verimli ve aynı zamanda düşük maliyetli yeni temizlik yöntemlerinin geliştirilmesine neden oldu. Bu yeni temizlik teknolojilerinden biri de Kuru Buzla Temizleme yöntemidir.

Kuru buz, karbondioksitin -78,5 °C’de dondurulması sonucu katı hâle gelen buz parçalarıdır. Bu kuru buz parçacıkları pellet halinde olup, genellikle silindir çapları 1,7- 16 milimetre ve 05-10 milimetre uzunluğunda ve 1.5 Mohs sertliğindedir. Kuru buzla temizleme sisteminde kullanılan kuru buzların formları, katı blok, nugget, slab ve pellet olarak adlandırılmaktadır. Kuru buzla temizlik yapılırken kullanılan ekipmanlar şunlardır:

Kuru Buz Makinesi: Otomatik olarak çalışan kuru buz makinesi, farklı boyutlarda blok kuru buz ve pellet kuru buz üretir. Bu makineler, altı kilogram, 12 kilogram, 50 kilogram kuru buz kapasitesine sahiptir.

Basınçlı Hava Kompresörü: Kuru buz peletlerine gerekli hız ve temizleme gücünü sağlamak için basınçlı hava gerektiğinden hava kompresörüne ihtiyaç duyulmakta ve kuru buz makineleri ile birlikte basınçlı hava kompresörleri kullanılmaktadır.

Hava Koşullandırma Makineleri: Kuru buzla temizleme makinelerinden yeterli performansı almak, basınçlı havanın yağdan, tozdan arındırılması ve +6°C yoğunlaşma sıcaklığında kurutulması için hava koşullandırma makinelerinden yararlanılmaktadır.

Tabancalar, Nozullar ve Hortumlar: Kuru buzun farklı yoğunluktaki ve ulaşılması güç alanlardaki uygulamalarında esneklik sağlamak üzere çeşitli tabanca ve nozullar kullanılmaktadır.

Kuru Buz Muhafaza ve Saklama Kapları: Üretilen ya da satın alınan kuru buzun birkaç gün saklamak için geliştirilmiş kuru buz saklama kutuları, yüksek termal yalıtım özelliğine sahiptir.

Karbondioksit (CO2) Gaz Dedektörleri: Kuru buz temizliğinde kullanılan karbondioksitin tehlikeli olması nedeniyle, CO2 gaz dedektörleri kullanılmaktadır.

Kuru buzla temizleme yönteminde kullanılan kuru buz parçaları, kuru buz makinelerinde üretilerek özel kâğıttan yapılmış, üzerinde kullanma talimatı olan kâğıt ambalajlar içerisinde saklanmakta ve güvenli bir şekilde kullanılmaktadır.

Kuru buz ile temizlik yapılırken kuru buz makineleri kullanılır. Bu makinelerle temizlik yapılırken, makinelerdeki kompresörden sağlanan basınçlı hava ile kuru buz parçaları 300-900 mt/s’ye kadar hızlandırılarak temizlenecek yüzeye püskürtülür. Kuru buz yüzeye temas ettiğinde kuru buz parçalarının ağırlıkları hızları ile orantılı oluşan kinetik enerji püskürtülerek temizlik kuvvetine dönüşmektedir. Bu dönüşme sırasında bu kuru buz parçaları daha sıcak bir yüzeye çarptıklarında süblimleşerek (katı halden gaz haline geçiş) gaz karbondioksit halini alır ve bu karbondioksit molekülleri hacimlerini yaklaşık 800 katına çıkarırken yüzeydeki istenmeyen tabakaları da parçalar ve bu durumda oluşan ani ısı değişiklikleri yüzeydeki katmanlaşmış ağır sanayi kirlerinin temizlenmesini sağlar.

Kuru buz ile temizlik yönteminde, diğer temizlik yöntemlerinde kullanılan, su, cam, buhar vb. maddeler yerine kuru buz parçaları kullanılmaktadır. Kuru buz, temizlenecek yüzey ile temas ettiği zaman anında buharlaştığından zararlı kimyasallar gibi yüzeylere zarar vermemektedir. Kuru buzla temizlik yöntemi, sanılanın aksine aşındırıcı bir uygulama olmayıp, yüzeylerde korozyona neden olmamaktadır. Ayrıca kuru buz ile temizlik, solvent veya herhangi bir kimyasal içermediğinden çevre dostudur.

Kuru buz; yapıştırıcı, vernik, wax, yağ, is, zift, mürekkep gibi kuvvetli kirleri temizlemede kullanılmaktadır. Bu kirler genellikle; sanayi işletmelerindeki makineler, elektrik tesisatı, panolar, elektro-mekanik cihazlar, kalıplar, kazanlar, makara sistemleri, çelik bantlar, gıda depoları, hastane atık temizliği ve yangın sonrasında yapılan yüzey temizlikleri, eski yapı restorasyonları, heykeller, ahşap vb. yüzeylerde görülmektedir.

Kuru buz ile temizlenen yüzeylerde, kuru buz karbondioksit halini alarak havaya karıştığı için, normal su gibi yüzeylerde su birikintisi ya da ıslaklık bırakmaz, yüzeyler kuru ve temiz olur. Kuru buzla temizlik kuru ve aşınma ihtimali olmayan her yüzeye uygulanabilir. İlaveten güçlü ve etkili bir temizlik tekniği olarak kuru buzla temizlik, geleneksel temizleme yöntemlerine nazaran daha hızlı, etkili, ekonomik ve çevre dostu bir temizlik türüdür. Ancak kuru buzla temizlikten tam anlamıyla yararlanabilmek için daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.