Kont Szechenyi İtfaiye Müzesi

Müze Endüstri Müzesi

(Beşiktaş, İstanbul, 1932 - )

İstanbul’da Beşiktaş’ta Yıldız Mahallesi Çitlenbik Yokuşu’nda yer almaktadır. Türkiye’nin itfaiyecilik teşkilatı, Osmanlı döneminde 1714 yılında Yeniçeri Ocağı’na bağlı olarak Tulumbacılar Ocağı adıyla kuruldu. 25. 09. 1923 tarihinde ise modern bir teşkilat olarak belediyelere devredildi ve adı itfaiye teşkilatı olarak değiştirildi. Yaklaşık 300 yıllık geçmişi ile itfaiye teşkilatında kullanılan malzemeler, araçlar ve gereçlerin bir araya getirilerek sergilenmesi ilk kez 1928 yılında gündeme gelse de bir müze olarak hayata geçirilmesi 1932 yılında oldu. O zamanki ismi ile İtfaiye Müzesi İstanbul’un tarihi semti Fatih’te, İtfaiye Caddesi üzerinde yer almaktaydı. Müze, 1992 yılına kadar zaman zaman kapatıldı, kimi zaman depo olarak kullanıldı. 1992 yılında Fatih’teki yapı restore edilmeye başlandı. Bu süreçte müze koleksiyonuna ait olan eserler 29. 05. 1996 tarihinde İtfaiye Daire Başkanlığı'nın bünyesinden, Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğü’ne devredilerek 1998 yılında adı Kont Szechenyi İtfaiye Müzesi olarak değiştirildi. Müze 2013 yılında Beşiktaş Yıldız Mahallesi’ndeki, eskiden itfaiyenin su deposu olarak kullanılan Kılıç Ali Paşa Su Sarnıcı'ndaki yeni yerine taşındı. Müzeye adını veren Kont Odön Szechenyi, Sultan Abdülaziz döneminde itfaiye taburları kurma görevi ile bizzat Macaristan’dan çağrılarak geldi, başarı ile kurduğu taburlar sayesinde paşa unvanı ile şereflendirildi.

Müze koleksiyonunda mahalle tulumbacılarından günümüze itfaiyeci kıyafetleri, mahalle tulumbaları ve askeri tulumbalar, ilk motorlu pompa, taksim muslukları, teneke ibrikleri, itfaiye fenerleri, atlı tulumba arabası, bez sarnıç, can kurtarma ipi, maske filtresi, Beyazıt Kulesi’nde kullanılan işaret sepetleri, telefon santralleri sergilenmektedir. Müze İstanbul’un merkezinde yoğun bir bölgede yer aldığı için otopark sorunu yaşanmaktadır. Müze binasının da tarihi yapısı göz önüne alındığında sayıca çok kalabalık gruplar randevu sistemi ile gezdirilmekte ve rehberlik hizmeti sunulmaktadır. Özellikle ilköğretim öğrencilerine yönelik eğitimler veren müze, bireysel gezilere de açıktır. Müze hafta içi 09.00-16.00 saatleri arasında ücretsiz olarak gezilebilmektedir.

Yararlanılan Kaynaklar

Tüm İtfaiyeciler Birliği Derneği (TİBDER) (2019). Kont Szechenyi İtfaiye Müzesi, https://www.tibder.org.tr/tr/itfaiye-muzesi.html, (Erişim tarihi: 09.07.2019).