Köln Bahçe Bitkileri Sergisi

Etkinlik Sergi

(Köln, Almanya, 1888)

Dönemin meşhur Köln Flora ve Botanik Bahçesi’nde açıldı. 1863 yılında özel bir girişimci tarafından Köln Katedrali’nin yanına kurulan bu bahçe, Peter Joseph Lenne tarafından Fransız Barok, İtalyan Rönesans ve İngiliz peyzaj anlayışıyla oluşan sentez Alman stiliyle tasarlandı. Flora ve Botanik Parkı’nın tam merkezinde, kendinden sonraki tüm sergi yapılarını derinden etkileyen 1851 Londra Sergisi’nin Kristal Sarayı’ndan esinlenmiş, demir ve camla inşa edilen bir yapıda gerçekleştirildi. O tarihten sonra düzenlenen üç bahçe sergisinde de aynı sergi binası hizmet verdi. Bu yapıda, Uluslararası Bahçe Bitkileri Sergisi adıyla düzenlenen ilk fuar, 1865’te 14 ülkenin katılımıyla gerçekleşti. On yıl sonra 1875’de ikinci fuar organize edildi. O sergi de her türlü bahçe bitkisinden bahçe gereçlerine kadar geniş bir yelpazede ürünlere ev sahipliği yaptı. Son sergi ise, ikincisinden 13 yıl sonra 1888’de yapıldı. Bundan sonra çeşitli tartışmalı konular sebebiyle Köln Flora ve Botanik Bahçesi’nde başka sergi düzenlenmedi.

II. Kayser Wilhelm ile Sultan II. Abdülhamid’in yakın dostlukları Osmanlı İmparatorluğu’nun 1888 Köln Bahçe Bitkileri Sergisi’ne katılmasını sağladı. Padişah imparatorluğun tanıtımı ve güçlü algısının uluslararası kamuoyunda yerleştirilmesi için sergileri önemli bir araç olarak görmekteydi. Bu nedenle 1888 Bahçe Bitkileri Sergisine Osmanlılar devlet ve özel sektör olarak katıldı.

Osmanlı basınında yer alan ismiyle Uluslararası Bahçıvanlık (Bahçe Mimarisi) Sergisi’nde Osmanlı mimarisinden iz taşıyan ahşaptan küçük bir kulübeyi andıran Türk pavyonunun çatısının dört bir kenarı Türk bayraklarıyla süslenerek, farklı bir atmosfer oluşturuldu. Pavyonun iç dizaynı camekan dolaplar ve raflar şeklinde yapıldı. Türk stant tasarımının değişmez unsuru olan halı ve kilim, bahçe kültürüyle ilgili bu fuarda da kullanıldı. Osmanlı İmparatorluğu’nun geniş coğrafyasından ve farklı flora özellikleri taşıyan köşelerinden getirilen bahçe bitkileri ise içerde tohumluk olarak sergilendi. Yüzlerce farklı bahçe bitkisine ait tohumlar ve bahçe ilaçları özel cam kavanozlar içine konularak, meraklılara gösterildi. Ayrıca daire şeklindeki kapların içine konulan bitki tohum ve numuneleri açık bir şekilde sergilenerek, ziyaretçiler tarafından rahatça incelenebilmeleri sağlandı. Her kavanoz ve yuvarlak kabın üzerinde tohumların adı ve özellikleri hakkında bilgi yer aldı. Ayrıca ülkede üretilen bahçıvanlıkla ilgili çeşitli gereçler de sergilendi. Sergi sırasında Osmanlı pavyonunun içinden ve dışından çekilen fotoğraflar, dönüşte, Sultan II. Abdülhamid’e takdim edildi. Onlardan birinin üzerinde; “Kolonya’da (Köln’de) küşâd olunmuş olan Bahçıvanlık Sergi-i Umûmîsi’nde Devlet-i Aliyye-i Osmaniye Şubesi’nin içerisinin görünüşü”. yazılıydı.

Yararlanılan Kaynaklar

https://en.wikipedia.org/wiki/Flora_Botanical_Garden, (Erişim tarihi: 02.07.2020); Işıklı, A. (2012). Türkiye Fuar Albümü. İstanbul: İFM Yayınları; Işıklı, A., Balkan, M. (2008). Fotoğraflarla Türk Fuarcılığı. İstanbul: İFM Yayınları; Memiş, Ş. (2015). 19. Yüzyılda Bir Sanayileşme Stratejisi Olarak Uluslararası Fuarlar: Osmanlı Örneği (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Işıklı, A. (2012). Türkiye Fuar Albümü. İstanbul: İFM Yayınları.