Japon Sanatının 5000 Yılı Sergisi

Etkinlik Sergi

(İstanbul, 05 Mayıs - 28 Haziran 2010)

Dünyanın en zengin kültür ve sanatlarına sahip ülkelerinden biri olan Japonya, Avrasya kıtasının doğusunda yer alan Pasifik Okyanusu'nun kıyısındaki üç bin kilometrelik alana yayılmış 6.582 adadan oluşmaktadır. Yüzölçümünün çoğunluğunu tarım, endüstri ve şehirleşmeye izin vermeyen ormanlarla kaplı volkanik dağlar oluşturmaktadır. Yedi farklı iklim kuşağının büyük bir ekolojik bir bitki ve hayvan zenginliğiyle birlikte görüldüğü Japonya’nın doğal hayatının yanında kültür varlıkları ve ulusal hazineleri de UNESCO Dünya Mirası Listesi'ndedir. İlk insan izlerinin MÖ 30 bin yılına tarihlendirildiği ada ülkesinde MS 300 itibarıyla başlayan en az 15 adet prenslik/krallık dönemi yaşandı.

1887 yılında halen bir imparatorluk olan Japonya’dan Kral Meiji’nin yeğeni Prens Komatsu, eşi ile birlikte Osmanlı İmparatorluğu’nu ziyaret etti ve Sultan II. Abdülhamit tarafından kabul edildi. Ziyaretten iki sene sonra 1889’da bu sefer Sultan, 650 kişilik mürettebatıyla Ertuğrul Fırkateyni’ni Osmanlı İmparatorluğu Yüksek Nişanını ve seçkin hediyelerini İmparatora sunmak üzere Japonya’nın Yokohama Limanı’na gönderdi. Japon sularında geçirdiği üç ayın ardından 1890 yılında dönüşe geçen Ertuğrul, Kobe’ye doğru yol alırken Kishu açıklarında tayfuna yakalandı, kayalıklara çarptı ve parçalanarak battı. Japon Halkının yardımı ile kurtarılan 69 denizci Japon Donanması tarafından İstanbul’a getirildi, felaket Japon basınında geniş yer buldu, kazazedeler ve hayatını kaybeden denizcilerin aileleri için tüm Japonya’da yardım toplandı ve yine şehitler için Wakayama Eyaleti Kushimoto ilçesinde Ertuğrul Fırkateyni Şehitleri Anıtı inşa edildi, yıllık anma törenleri düzenlendi.

2003 yılı Japonya’da Türkiye Yılı ilan edilmiş ve bir dostluk sembolü olarak Topkapı Saray Müzesi’ndeki eserler önemli Japon kentleri Kyoto ve Tokyo’da sergilenmek üzere Japonya’ya gönderildi. Türkiye Cumhuriyeti de Ertuğrul Fırkateyni Felaketinde Japonların göstermiş olduğu yardımlaşma ve dostluk örneğinin 120. yılı münasebetiyle 2010 yılını Japonya Yılı ilan etti. Kutlama etkinlikleri çerçevesinde Japonya’nın tarih ve kültürüne ait bilincin arttırılması ile uluslarası anlayışın geliştirilmesi amacıyla düzenli yurtdışı sergiler düzenleyen Japonya Kültür Müsteşarlığı, Tokyo Ulusal Müzesi’nin katkıları ile Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı beş bin yıllık Japon kültür mirasının tanıtıldığı Japon Sanatının 5000 Yılı başlıklı sergiyi düzenlendi. Tokyo Ulusal Müzesi de kendi koleksiyonundaki Erken Jömon dönemi (MÖ5000-2500) ile Edo dönemi (1603-1868) arasına tarihlenen 47 parça eseri sergilenmek üzere Topkapı Saray Müzesi'ne gönderdi.

Japon arkaik dönemleri olan Jömon, Yayoi ve Kofun dönemlerine ait arkeolojik buluntular, Dogü olarak adlandırılan insan figürü biçiminde toprak kaplar, seramik ve porselenler, çay içme törenlerine ait obje ve eserler, lake eşyalar, paravanlar, el işleri, mürekkep, su ve fırça ile yapılan Sumi resimleri, baskı resimler, kaligrafiler, şiirler, Buda heykelleri, XIV. yüzyılda icra edilen müzikli dramalar olan Noh Tiyatrolarına ait müzik aletleri ve aksesuarlar, ipek, kimono ve yelpazeler gibi tekstiller, ahşap ve madeni eserler ile samuray zırh ve kıyafetleriyle Budizm kültürüne ait objeler sergilenenler arasındadır. Ertuğrul Fırkateyni ile Japon imparatoruna diplomatik hediye olarak gönderilen 24 ayar altın çiçek işlemeli mor kadife bohça da serginin özel eserler bölümünde sergilenen dikkat çekici eserlerdendir.

Yararlanılan Kaynaklar

Addis, S., Groemer, G. ve Rimer, J.T. (2006). Traditional Japanese Arts and Culture: An Illustrated Sourcebook, Honolulu: University of Hawai’i Press; http://kult-art.net/tr/proje-japonyanin-5000-yillik-kultur-mirasi-7.html, (Erişim tarihi: 05.04. 2020); Şimşek, E. (2017). Uzakdoğu Elçisi Ertuğul Fırkateytni. İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık; Terzioğlu, Ö. (2010). Japon Sanatının 5000 Yılı. İstanbul: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Terzioğlu, Ö. (2010). Japon Sanatının 5000 Yılı. İstanbul: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.