Isparta Müzesi

Müze Etnografya Müzesi Arkeoloji Müzesi

(Isparta, 1984 - )

Isparta Müzesi, Isparta defterdarlığının oldukça yakınında yer almaktadır. Isparta’da müzecilik anlamında ilk çalışmalar, 1933 yılında halkevinin açılmasıyla başladı. Bölgeden toplanan arkeolojik eserler, bu evin bir odasında sergilendi. Günümüzdeki müze 1984 yılında tamamlanarak ziyarete açıldı ve daha sonra yapılan bazı onarım ve düzenlemeler ile müze geliştirilmeye çalışıldı. Isparta Müzesi, arkeoloji, etnografik eserler, hazine (sikke), halı salonu ile açık hava müzesi olmak üzere beş ana bölümden oluşmaktadır. Arkeoloji salonunda Isparta çevresinde yapılan arkeolojik çalışmalardan elde edilen malzemelerin yanında Perge kentinden getirilen heykeltıraşlık eserleri de sergilenmektedir. Bu salonda, tarih öncesi ve tarihi dönemlere ait kap buluntuları yer almaktadır. Özellikle Erken Tunç Çağı’na ait gaga ağızlı testi, matara, asma delikli vazo, depas amphikypellon tipi kap örnekleri dikkat çekmektedir. Erken Tunç Çağı’ndan itibaren başlayan ve çeşitli dönemleri içeren bronzdan yapılmış spatula, kazıyıcı, bilezik, yüzük, iğne, ağırlık; altından yapılmış camlı küpe, halka küpe, telkâri küpe, yüzük, boncuklu zincir örnekleri vitrinlerde yer almaktadır. Mermer, kireçtaşı gibi malzemelerden yapılmış mezar stelleri, Sidemara tipi lahit örnekleri ve lahit parçaları, ostothekler (kül mezar kapları), mermerden yapılmış Kybele, Eurymedon heykelleri sergilenmektedir. Ayrıca yüzük kaşı, fibula, madalyon, kemikten yapılmış saç iğnesi, Roma dönemine ait cam eserlerin yanında çeşitli formlarda kandiller de sergide bulunmaktadır.

Arkeoloji bölümüne geçiş kısmında Osmanlı dönemindeki bir Isparta evi canlandırılmaktadır. Isparta evi adı verilen bu sergideki ev, XIX. yüzyıla ait olan Hamamcı Evi’nden kurtarılabilen geleneksel malzemelerle yapıldı. Müzenin etnografik eserler bölümünde Aya Payana Kilisesinden getirilen ve XVIII. yüzyıla ait olan ahşap ikonalar dikkat çekmektedir. Ahşap ve metalden yapılmış el değirmeni, kahve değirmeni, gümüş kakmalı tüfek, çorap, gümüş kemer tokası, gümüş gerdanlık, ahşap kapı, pirinç ibrik, ahşap terazi, havan, porselen tabaklar, ahşap çıkrıklar ve Osmanlı dönemine ait olan bindallı örnekleri de bu bölümde sergilenmektedir. Ayrıca çoğunluğu XVI. yüzyıla ait olan İslami mezar taşları da bulunmaktadır. Müzenin hazine (sikke) bölümünde Hellenistik dönemden başlayıp Cumhuriyet dönemine kadar olan altın, gümüş ve bronz gibi madenlerden yapılmış sikkeler sergilenmektedir. Bu sikkelerin bir bölümü Isparta çevresinde yapılan arkeolojik çalışmalarda bulundu, bazıları da satın alma yolu ile müzeye kazandırıldı. Bu bölümde sikkelerin yanı sıra altından yapılmış Osmanlı dönemine ait Hilal-i Ahmer Cemiyeti Madalyası, Büyük İmtiyaz Madalyası, nişan örneklerinin yanı sıra 374 adet Osmanlı dönemine ait altın sikkelerden oluşan Eğirdir Definesi ile 468 adet Osmanlı dönemine ait gümüş sikkelerden oluşan ve Karaağaç Mahallesi Definesi olarak adlandırılan buluntular da sergilenmektedir.

Halı sergisi bölümünde XVIII. – XX. yüzyıllar arasındaki Isparta çevresinden ve Konya, Kırşehir, Aksaray illeri çevrelerinden getirilmiş tarihi ve kültürel değere sahip olan halılar gösterime sunulmaktadır. Müzenin ön ve arka taraflarında bulunan bahçe bölümlerinde Isparta ilindeki Roma dönemi Pisidia bölgesinden elde edilen mezar stelleri, ostothekler ve lahitler gibi taştan yapılmış eserler sergilenmektedir. Isparta Müzesi bölgenin erken dönemlerinden itibaren sahip olduğu arkeolojik eserlerinin yanı sıra Osmanlı ve Cumhuriyet dönemlerine ait eserleri ile de bölgenin tarihine, kültürüne ışık tutan ve o dönemi yansıtan bir müze olarak önemli müzelerimiz arasında yer almaktadır.

Referanslar

Çetin, C. (2015). Isparta Müzesinden Bir Grup Bronz Eser, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (20): 11–31; Fırat M. (2015). Isparta Müzesi Volütlü Kandilleri, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(36): 535–551; Hürmüzlü, B. ve Murat, F. (2009). Isparta Arkeoloji Müzesi Seramik Koleksiyonu. İçinde; F. Bayram, A. Özme (Editörler), 26. Araştırma Sonuçları Toplantısı (Birinci Cilt). Ankara: Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Yayınları: 273–278; Özcan, F. (2014). Isparta Müzesindeki Yerel Stilde Bazı Roma Dönemi Mezar Stelleri, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (32): 143–154.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Dedeoğlu, J. ve ark. (2005). Isparta Müzesi. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı DÖSİMM Basımevi.