İndağı Kaya Mezarları

Doğal ve Kültürel Miras Mezarlık Alanı

Çankırı’nın Ilgaz ilçesinin güneydoğusunda Çankırı-Kastamonu karayolunun kenarında bulunan Salman Höyüğü'nün yüksekliği 20-25 metre ve tepesi düzdür. Höyük, Cendere Köyü’nün sınırları içinde bulunmaktadır. Bu höyüğün çevresinde Roma ve Bizans dönemleriyle tarihlendirilen çok sayıda pişmiş toprak esere rastlanmıştır. Bunun dışında buradaki yerleşimin Roma döneminden çok daha eskiye gittiği sanılmaktadır. Höyüğün yakınlarında Devres Çayı’nın güneyindeki kayalıkların doğuya bakan yamaçlarında da kaya mezarları ve mağaralar bulunmaktadır.

Çevresinde bulunan tarım arazilerindeki çalışmalar ve kaçak kazılar sonucunda yüzeye yayılan pişmiş topraktan mamul parçaları nedeniyle Bizans ve Roma dönemi yerleşiminin çok daha eski çağlara uzandığı tahmin edilmektedir. Çankırı çevresindeki anıtsal yapılar Devrez Çayı’nın güneyinde ve Çankırı Kastamonu yolunun solunda kayalık yüksekçe bir tepenin doğuya bakan yamaçlarındadır. Burada çok sayıda ve insan eliyle oyulan mağaralar, kaya mezarları, kaya kilisesi olabileceği tahmin edilen tapınak ve amacı tam olarak bilinemeyen oyuklar bulunmaktadır. Bu oyukların dini törenlerin yapıldığı ve muhtemelen höyükle bağlantılı kutsal kabul edilen mekânlardan olduğu tahmin edilmektedir. Bu mağaralardan bazılarının Hristiyanlığın Erken dönemlerinde dini amaçlı kullanıldıkları sanılmaktadır. Bu mezarlarda irili ufaklı mezar odaları bulunmaktadır. Bazı buluntulardan da buralarda insanların yaşadıkları anlaşılmaktadır. Mezarlar kare, dikdörtgen planlı, bazıları düz kubbeli ve semer dam tavanlıdır. Duvarlara açılan irili ufaklı nişler mezar olarak kullanılmıştır. Odaların ve kilisenin tavanı beşik tonozlu olarak oyulmuştur. Burada yer alan kilise buranın Erken Hristiyanlık (Geç Roma-Erken Bizans) döneminde kullanıldığını ortaya koymaktadır.

Kaya tapınakları geçmiş zaman içinde ulaşım yollarının geçtiği sarp ve dar geçitlere kervanların talancılardan korunması ile dua ve ibadet etmek amacıyla yapılmıştır.

İndağı Kaya Mezarları'na ulaşım için 2000 yılında açılan yol asfaltlanmıştır. Bunun yanı sıra İndağı Kaya mezarlarının çevre düzenlemesi yapılmış ve çekicilik unsuru kazandırılmıştır. Aydınlatma çalışmaları ile de kaya mezarlarına ulaşılabilirlik sağlanmıştır.

Referanslar

Çankırı İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. (2019). Müzeler ve Örenyerleri, https://cankiri.ktb.gov.tr/TR-70613/muzeler-ve-orenyerleri.html, (Erişim tarihi: 22.10.2019); Çankırı Valiliği. (2019). Kaya Mezarları ve Salman Höyük, http://cankiri.gov.tr/kaya-mezarlari-ve-salman-hoyuk, (Erişim tarihi: 22.10.2019); Dağdeviren, A., Özdemir, H. ve Göker, G. (2017). Ilgaz İlçesinin Turizm Potansiyeli, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5: 504- 533; Türkiye Kültür Portalı. (2019). İndağı Kaya Mezarları-Çankırı, https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/cankiri/gezilecekyer/ndagi-kaya-mezarlari, (Erişim tarihi: 22.10.2019).

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Dağdeviren, A., Özdemir, H. ve Göker, G. (2017). Ilgaz İlçesinin Turizm Potansiyeli, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5: 504- 533.