Havayolu Kodu
-
2019
Havacılık endüstrisinde pratik olması ve standardizasyonun sağlanabilmesi adına, havalimanları, havayolu şirketleri, havayolları yani uçuşlar veya diğer birimler için sistem daha önce belirlenen kodlar kullanmaktadır. Her birine atanan kod, bulunduğu birim için sistematik olarak bazı anlamlar taşımaktadır. Havayolu kodu da bunlardan biridir. Havayolu kodu, uçuş kodu olarak da ifade edilebilmektedir. Havayolu kodu için her havayolu, belirli bir sistem dahilinde tüm uçuşlarına harf ve numaradan oluşan bir kod atamaktadır. Bu kodlar havayolunu temsil etmektedir. Koda harf atama durumu iki farklı örgüte göre yapılmaktadır. Birincisi Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü’ne (International Civil Aviation Organization-ICAO) göre belirlenen kodlardır. Bu kodlar, üç harfli kodlardır. Örneğin; Türk Hava Yolları-THY, Pegasus-PGT, SunExpress–SXS, Germanwings-GWI, Onur Air-OHY... gibi. İkinci olarak ise; Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği’ne (International Air Transport Association-IATA) göre belirlenen kodlardır. Bu kodlar, iki harfli kodlardır. Örneğin: Türk Hava Yolları-TK, Pegasus -PC, SunExpress-XQ, Germanwings -4U, Onur Air-8Q… gibi. Havayolu kodunda sistematik olarak dikkate alınan bir diğer içerik, harflerin yanına gelen sayılardır. Bu sayılar aynı zamanda uçuş numarası olarak da tanımlanmaktadır. Her havayolunun, numaraların nasıl tahsis edileceğine dair kendi kuralları mevcuttur. Ancak hiçbir havayolu, uçuşlarda beş haneli rakama sahip kod kullanmamaktadır. Bu nedenle uçuş numaraları 1 ile 9999 arasında olmaktadır. Genel itibarıyla, havayolu kodunda uçuş numarası ne kadar düşük olursa, o güzergah havayolu şirketi için o kadar önemli anlamına gelebilmektedir. Bazı uçuş numaraları da havayolu şirketinin ve ait olduğu ülkenin geçmişiyle ilgili olabilmektedir. Örneğin, TK1881 uçuşu, Mustafa Kemal Atatürk’ün doğum yeri olması sebebiyle İstanbul-Selanik olarak atanmıştır. Ya da bazı uçuş numaralarına, uçak modeliyle karışıklık olmaması adına, örneğin, 747, 320 gibi numaralar verilmemektedir. Yine bazı havayolu şirketleri batıl inançların açıklayabileceği üzere, 13 veya 666 gibi sayıları uçuşlarında kullanmamayı tercih etmektedir. Ancak havayolu şirketlerinin kural ve politikaları birbirinden farklı olduğu için bahsi geçen örnekler istisnai durumlar olabilmektedir. Uçuş numaraları ile ilgili bir başka durum ise numaraların uçuş yönüne göre değişiklik göstermesidir. Havayolları genel itibarıyla kuzey ve doğu yönlü uçuşlara tek sayıları; güney ve batı yönlü uçuşlara çift sayıları atamaktadır. Ancak bu bütün havayolları için kesin bir kural değildir. İstisnaları da mevcuttur. Yine her havayolunda olmasa da havayollarının geneli, dönüş uçuşlarını, gidiş uçuşundan bir basamak daha yüksek olarak atamaktadır. Örneğin, THY’nin İstanbul-New York uçuşlarından biri TK-1 koduna sahiptir ve bu uçuşun dönüşü ise TK-2 kodludur. Havayolunu kullanarak seyahat edecek yolcular, özellikle havalimanlarında uçuşları takip ettikleri ekranda veya uçuşu online olarak takip etmek istediklerinde başvurdukları ilk kaynak havayolu kodudur.
Referanslar
Konaklama ve Seyahat Hizmetleri (2012). Biletleme İşlemleri. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı; Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (2015). Yer Hizmeti Türlerinden “Yük Kontrol ve Haberleşme”. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Ayrıntılı bilgi için bakınız
Uçuş Kodlarının Ardındaki Gizem, http://boardinginfo.com/4093/, (Erişim tarihi: 26.07.2019).