Sivas’ın güneyinde yer alan Gürün, sahip olduğu kültürel zenginliği ve doğal kaynakları (Tohma Vadisi, Gökpınar Gölü, Uyuzpınar Gölü) ile ilin önemli ilçelerinden biri olarak dikkat çekmektedir. İl merkezine uzaklığı 137 kilometre olan Gürün; 37° 43′ 20′′-38° 04′ 31′′ doğu boylamları ile 38° 43′ 05′′-38° 58′ 28′′ kuzey enlemleri arasında Akdeniz, Doğu Anadolu ve İç Anadolu Bölgelerinin kesiştiği merkezi bir konumda yer almaktadır. İlçenin doğusunda Darende ve Kuluncak, güneyinde Elbistan ve Afşin, batısında Pınarbaşı ve Sarız, kuzeyinde ise Kangal ilçeleri bulunmaktadır. 1250 metre rakımlı 2797 kilometrekare genişliğinde dağlık ve engebeli bir topografyaya sahip olan ilçenin batısında Gövdeli, kuzeyinde Sakaltutan, güneyinde Hezanlı ve kuzeydoğusunda Karadağ dağları sıralanmaktadır.

İklim açısından bakıldığında Gürün’de karasal iklim egemen olsa da il genelinde mikro klima iklim özelliklerine sahiptir. İlçede yıllık ortalama sıcaklık 9,3 C° ve ortalama yıllık yağış miktarı 320 mm’dir. İlçenin toprakları zonal ve azonal toprak tiplerine ait türlerle beraber, çoğunlukla antropojen step vejetasyonunun özelliklerini yansıtan topraklardan oluşmaktadır. İlçede susuzluğa dayanıklı dikenli bitkiler ile akarsu boylarında görülen kavak, söğüt ve meyve ağaçları vardır. Doğal sit alanı statüsündeki Tohma Vadisi son derece önemli bitki türlerine ev sahipliği yapmaktadır. Nesli dünya ölçeğinde tehlike altında bulunan Scrophularia gypsicola, Gypsophila leucochlaena, Centaurea brevifimriata, Arenaria sivasica sadece Tohma Vadisi’nde bulunmaktadır. 

Kaynaklarda Gürün’ün tarihinin MÖ 2000’li yıllara kadar dayandığı belirtilmektedir. Tarihsel süreç içerisinde ilçe; Tegarama, Tagarama, Tilgarimmu, Togarma, Arabisios ve Tehaorma isimleriyle adlandırılmıştır. Gürün’e bağlı Yolgeçen Köyü'nde yapılan yüzey araştırmasında alanda Hitit döneminden Orta Çağ’a kadar yerleşimin olduğu tespit edilmiştir. Cumhuriyetin ilanından sonra Gürün, Sivas vilayetine bağlı bir kaza merkezi (ilçe) olmuştur. İlçede 19 mahalle ve 61 köy bulunmaktadır. Gürün Kayseri-Malatya karayolu üzerinde kurulu olduğundan ulaşım açısından gelişmiştir. İlçe doğu-batı hattında yapılan ulaşım ağında köprü konumundadır.

Cumhuriyet’in ilk sayımında (1927) nüfusu 18.728 kişi olan Gürün’ün 2024 yılı verilerine göre nüfusu 17.486 kişidir. İlçede km²’ye düşen kişi sayısı altıdır ve 2023 yılı itibariyle okuma yazma oranı yüzde 94,9’dur. Gürün’de bir tane halk eğitim merkezi ve bir tane de öğretmenevi ve akşam sanat okulu bulunmaktadır. Eğitim öğretimde fiziki kapasite içinde; 15 birleştirilmiş sınıflı ilkokul, yedi köy ilk/ortaokulu, bir anaokulu, yedi ilçe merkezinde yer alan ilk/ortaokul, iki mesleki teknik anadolu lisesi, bir anadolu imam hatip lisesi, bir anadolu lisesi ve bir fen ve sosyal bilimler proje okulu vardır. İlçede 2979 öğrenci eğitim-öğretim almakta ve 251 öğretmen görev yapmaktadır.

Gürün ilçesinde ekonomik faaliyetler içerisinde tarım, hayvancılık, küçük sanayi ve ticaret yer almaktadır. İlçenin dağlık ve engebeli yapısı düşünüldüğünde sanayi, ticaret ve hizmet sektörünün daha gelişmiş olduğu söylenebilir. Güründe vadi tabanlarındaki sulanabilen arazilerde başta kayısı, elma ve ceviz gibi meyvelerin tarımı yapılmaktadır. İlçede yetiştirilen Hünkâr elması Türkiye ölçeğinde üne sahiptir. Gürün de çoğunlukla küçükbaş (çoğunlukla koyun) hayvancılık yaygındır ve hayvanların büyük bir kısmı yerli ırklardan oluşmaktadır. İlçede yer altı kaynaklarından demir madeni de bulunmaktadır.

İlçe sahip olduğu doğal ve kültürel zenginlikler ile turizm potansiyeli açısından dikkate değer konumdadır. Gökpınar Gölü, Şuğul Vadisi ve Uyuzpınar Gölü; ekoturizm, karavan turizmi ve sağlık turizm potansiyeli olan önemli turizm kaynaklarıdır. Kültür ve inanç turizm potansiyeline sahip olan Gürün Ulu Cami, Gürün Kilisesi, Halk Kütüphanesi Binası, Burçevi Mezar Anıtı, Kaya (Mağara) Evleri, Hitit Kaya Yazıtları ile Mağara Höyük ve Kaya Yerleşimi de ilçedeki önemli eserlerdir. Ayrıca el dokuması Gürün halıları da ilçenin önemli kültürel değerleri arasında yer almaktadır. İlçeye gelen ziyaretçilerin konaklama ihtiyaçları için ilçede Aktaş Otel ve Bozkuşlar Otel adında iki tane otel hizmet vermektedir. İlçede; Gürün Kültür ve Sanat Festivali (28-29 Temmuz), Suçatı Dut Şenlikleri (27 Temmuz), Yusuf Dede Pilav Günü (22 Haziran) gibi özel kutlamalar yapılmaktadır. İlçede konaklama açısından turizm işletme belgeli 4dört yıldızlı bir otel ve basit konaklama belgeli bir adet otel bulunmaktadır. Gürün ilçesine kent merkezinden kalkan Sivas-Gürün servisleriyle de ulaşım imkânı bulunmaktadır.