Gökova Susamı

ZİRAAT, ORMAN VE SU ÜRÜNLERİ Yenilebilir Ot, Çiçek ve Yapraklar Gıda Yağ Bitkileri / Yağlı Tohumlar

Muğla ilinin Gökova havzasında yetişen ve bölge koşulları sebebi ile kaliteli bir besin içeriğine sahip olan susam türüdür. Fiziksel ve Kimyasal özellikleri yönüyle Türkiye’nin en önemli marka değeri yüksek, kaliteli susamı olarak bilinmektedir. Özel bir coğrafyada yer alması, hala geleneksel yöntemlerle üretilmesi ve iklim şartlarının etkisi ile başka yerlerde yetişememesi bu susamın “Altın Susam” olarak da bilinmesine sebep olmuştur. Altın Susam genellikle tarım ilaçları ve gübre kullanılmadan tamamen doğal koşullarda üretilmektedir. Bu nedenle organik yerli susam olarak ender bulunan kıymetli bir susam türüdür. Muğla’nın Gökova bölgesinde  ortalama 20 bin dekarlık bir alanda tarımı yapılan Altın Susam’ın yıllık iki bin ton civarında üretildiği bildirilmektedir.Bölgenin iklim şartları, coğrafı konum olarak denize yakın bir bölgede olması gibi sebeplerle yüksek yağ içeriği, zengin aroması ve lezzeti sebebiyle başta  Japonya ve Çin  ülkeleri başta olmak  üzere diğer bir çok ülkeye de ihraç edilmektedir. Bölgede denizden gelen esintiler ve “Deli Mehmet” adıyla bilinen rüzgarın yapısı sebebi ile bu susam türünün “iyot” bakımından oldukça zengin olduğu ve susama özel bir tat kattığı bildirilmiştir. Bu sebeple de özellikle Japonya’da lezzetin ön planda olduğu geleneksel suşi yemeklerinde Altın Susam kullanımı tercih edilmektedir.Gökova Altın Susam’ının yüzde 90’ı ihraç edilirken çok az denilecek bir bölümü de iç piyasada tüketilmektedir.  İç piyasada genellikle tahin ve susam yağı üretimi başta olmak üzere tatlılarda, simit ve börek gibi pastane ürünlerinde sevilerek tüketilmektedir.

Referanslar

Özpolat, M., Akkaya, M. R. ve Bakaçhan, Y. (2021). Altın (Gökova) susamın (Sesamum indicum L.) bazı tohum ve yağ özellikleri, Akademik Gıda, 19(3): 300-308; TÜİK, (2019). Bitkisel üretim istatistikleri. Ankara: Türkiye İstatistik Kurumu; Yığıt, E. A. ve Yiğit, Y. (2023). Muğla Susamı Ve Türk Mutfağında Kullanımı, Turan: Stratejik Arastirmalar Merkezi Dergisi, 15(60): 182-186; Yol, E. (2011). Dünya Susam Koleksiyonunun Agro-Morfolojik ve Kalite ÖzellikleriBakımından Karakterizasyonu ve Genetik Çeşitliliğin Belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Antalya: Akdeniz Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü

Konuyla ilgili diğer maddeler için bkz.: