-
2025
Eynesil; tarihi kalesi, yöreye özgü aromatik çayı ve doğal güzellikleri ile sakin ve huzurlu bir sahil ilçesidir. Eynesil ilçesi, Karadeniz’in Doğu Karadeniz Bölümünde Giresun iline bağlı küçük bir sahil kentidir. İlçenin Giresun’a olan uzaklığı yaklaşık 75 kilometre olup, Trabzon iline olan uzaklığı ise yaklaşık 65 kilometre kadardır. Toplam yüzölçümü yaklaşık 55 kilometrekaredir kadar olan ilçeyi kuzeyden Karadeniz, doğudan Beşikdüzü, batıdan Görele, Güneydoğudan Şalpazarı, güneybatıdan Çanakçı ilçeleri sınırlandırmaktadır.
MÖ 520 yılında Eynesil, Pers İmparatorluğu’na bağlı Pontus Satraplığı sınırları içinde yer almıştır. Yaklaşık 200 yüzyıl sonra bölge, Kapadokya Krallığı’na geçti. Ancak bölgedeki istikrarsızlıklar sonucunda MÖ 298 yılında Büyük Pontus Krallığı kuruldu. Bu krallık, MÖ 91 yılına gelindiğinde Anadolu’nun en güçlü devletlerinden biri haline geldi. Ancak Roma İmparatorluğu’nun saldırıları sonucu Pontus Krallığı MÖ 63 yılında yıkılmış ve bölge, Galatya eyaleti aracılığıyla Roma bölgelerine yayıldı. Roma dönemini takip eden Eynesil, Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu’nun hakimiyetine geçmiş ve bu egemenlik, 1204 yılına kadar sürekli olarak sürmüştür. Böylece Eynesil, Antik Çağ’dan Orta Çağ’a kadar pek çok önemli siyasi rejime sahipti. Eynesil’in içerisinde bulunduğu Giresun tarih içerisinde birçok uygarlığın hakimiyeti altına girmiştir. Giresun yöresinde Türklerin varlığı ise Kolhlar, Halibler ve Mossionikler gibi toplulukların varlığı ile bilinmektedir. Yani Türklerin bölgeye gelişi XI. yüzyıldan sonra Malazgirt Savaşı ile birlikte başlamış, XIII. yüzyılda Trabzon İmparatorluğu döneminde geçici olarak Bizans etkisinde kalsada, nihai olarak Osmanlı Devleti’nin 1461 yılında Trabzon’u fethetmesi ile bölge tamamen Osmanlıya katılmıştır. 1916’da Rus işgaline uğrayan Eynesil-Görele yöresi iki yıl süren mücadelenin ardından 1918’de işgalden kurtulmuştur. 1960 yılından itibaren ise Giresun’a bağlı bir ilçe olarak varlığını devam ettirmektedir.
İlçede 2024 yılı itibariyle toplamda 12.678 kişi yaşamaktaydı. Bu nüfusun 72.68’i (yüzde 57,4) şehirde, 5410’u (yüzde 42,6) köy yerleşmesinde ikamet etmekteydi. İlçede erkeklerin yüzde 98.9’u, kadınların ise yüzde 92.1’i okuma yazma bilmektedir. İlçenin ihtiyacı karşılayabilecek birçok ilkokul, ortaokul ve lise bulunmaktadır. Ancak bu okullar içerisinde en dikkat çekeni işitme engelliler ilkokulu ve işitme engelliler ortaokulu olmasıdır. Bu okullara çevre ilçelerden de öğrenciler gelmekte olup nitekim bölgesel işlev görmektedir. Eynesil Halk Eğitim Merkezi yaygın eğitim kursları veren bir kurumdur.
İlçenin ana ulaşım ağı kuzey-güney doğrultusunda olup Hopa-Samsun Karadeniz Sahil Yolu üzerinden sağlanmaktadır. İlçe Trabzon'a sınır olup yaklaşık 65 km (yaklaşık bir saat) uzaklıktadır. İlçeye Trabzon'dan ve Giresun'dan her gün düzenli aralıklarla birçok sefer düzenlenmektedir. İlçeye en yakın havalimanı Trabzon Havalimanı'dır. İlçeden ilçenin tüm köylerine belirli saat aralıklarıyla dolmuşlar ve taksiler hizmet vermektedir.
Eynesil yöresinde fındık ve çay tarımı çok yoğun bir şekilde yapılmakta olup, aynı zamanda halkın en temel geçim kaynaklarını oluşturmaktadır. İlçede yetiştirilen çay, yörenin özgün iklim ve toprak yapısından almış olduğu aroma ile Ören Çay olarak tanıtımı yapılmakta ve satışa sunulmaktadır. Tarımın yanı sıra ilçede hayvancılık, arıcılık ve balıkçılık faaliyetleri de yapılmaktadır.
İlçede genellikle yayla ve tarihi turizmin yanında az da olsa deniz turizmi yapılmaktadır. İlçe için en bilenen turistik yer Eynesil Kalesi'dir. Bu kale ve çevresi arkeolojik sit alanı olarak ilan edilmiştir. Tarihi açıdan önemli olan kale ilçe turizmi için önemlidir. Turizm kaynakları içerisindeki bir diğer önemli varlıklar yaylalardır. Yaylalar bulundukları konum itibariyle yüksekte oldukları için yazın insanların hem temiz hava hem de serinlemek amaçlı olarak şehrin neminden kaçış olarak değerlendirilmektedirler. Ancak yörede yaylacılık faaliyeti hayvancılığa dayalı olarak geleneksel bir şekilde de yürütülmektedir. Bu yaylalarda yerel yayla şenlikleri de düzenlenmektedir. Bunların içerisinde en çok bilineni Dizgine Hıdrellez Kültür-Turizm ve Sanat Festivali'dir. Festival, Giresun ilinde en erken düzenlenen ve gerçekleştirilen yayla şenliği olma özelliğini de taşımaktadır. Festival 2001 yılından itibaren düzenli olarak Dizgine mevkiinde yapılmaktadır. Dere ve vadilerde ilçede doğa turizmi için uygun aktiviteler sunmaktadır.
Kırsal alanlarda taş ve ahşapla inşa edilmiş Karadeniz evleri dikkat çekmektedir. Yörede halı, kilim ve ahşap oymacılığı gibi geleneksel el sanatları yaşatılmaktadır. Eynesil’de yöresel mutfak ise Giresun mutfağı ile benzerlik göstermekte olup mısır ekmeği, yumurtalı fasulye kızartması, ısırgan otu çorbası, fındıklı yufka tatlısı, karalahana çorbası gibi geleneksel Karadeniz yemekleri hakimdir. ilçe merkezindeki birçok restaurantta bu yemekler mevcuttur. İlçede bir butik otel ve bir öğretmenevi konaklama hizmeti vermektedir. işletmeler orta sınıf seviyesinde ancak kaliteli hizmet vermek anlayışıyla hizmet sunmaktadır.
Referanslar
Birinci, S. (2007). Eynesil İlçe Merkezinin Coğrafyası. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; Eynesil Belediyesi, 2025; Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2025; Ören Çay, 2025