Türkiye’nin ilk Bizantologu ve en önemli sanat tarihçilerinden olan Eyice, alanında dünyanın önde gelen isimlerindendir. Eski eserlere ilgisi ilkokul yıllarında başlayan ve artarak süren Semavi Eyice, arkeoloji ve sanat tarihi okumaya karar verdi. Atatürk’ün Türkiye’deki tarihi eserlerin korunması ve arkeolojik kazıların yönetilmesi konusunda Türk bilim adamlarının yetiştirilmesi düşüncesi ile kendi olanaklarıyla yurtdışına giden öğrencilerdendir.

1944 yılında Almanya’ya giderek Viyana ve Berlin Üniversiteleri’nde eğitim aldı. İkinci Dünya Savaşı sırasında Berlin’in işgali gündeme gelince Türkiye’ye dönerek İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’ne girdi. 1948 yılında Sanat Tarihi ve Arkeoloji Bölümünden mezun oldu ve Sanat Tarihi Kürsüsü’nde asistan olarak çalışmaya başladı. Arkeolojiye ilgi duyduğundan Arif Müfit Mansel başkanlığındaki Side kazılarında görev aldı (1950-1953). Side’nin Bizans Dönemine Ait Yapıları başlıklı doktora tezini tamamlayarak doktor unvanını aldı (1952). 1954 yılında evlendi. İstanbul üzerine yaptığı Son Devir Bizans Mimarisi çalışmasıyla doçentliğini verdi (1955). Eşi ile Almanya’ya Münih Üniversitesi’ne gitti, orada derslere girdi (1958). İstanbul Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümündeki

İlk Osmanlı Devrinin Dini-İçtimaî Bir Müessesi: Zaviyeler başlıklı tezi ile profesör unvanını aldı (1964). Aynı fakültede kurulan Bizans Sanatı Tarihi Kürsüsü’nün başkanı oldu (1964) ve bu görevi 1982 yılına dek sürdürdü. Bu süreçte yurtdışındaki üniversitelerde dersler, konferanslar verdi. Ankara Hacettepe Üniversitesi’nde de Sanat Tarihi dersleri verdi (1972-2974). Sanat tarihini kültür tarihinin parçası olarak görüp bu yaklaşımla araştıran Eyice, incelediği pek çok eser dolayısıyla Sanat Tarihinin Hafızası olarak da nitelendirilmektedir. 1958 yılından başlayarak 38 yıl Anıtlar Kurulu’nda görev yaptı. Üniversite’den emekli oldu (1991).

Legion D’Honneur madalyası sahibi, Alman Arkeoloji Enstitüsü, Belçika Kraliyet Akademisi ve Türk Tıp Tarihi Enstitüsü üyesi olan Eyice, TÜBA Bilim Ödülü, 2009 Atatürk Kültür Merkezi Hizmet Ödülü, Yüzyılın İslam Kültür Hizmeti Onur ve Hizmet Ödülü, sanat tarihi dalında 2011 Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü de olmak üzere 60’ın üzerinde kurum ve kuruluştan ödül aldı.

Yaşamına Türkçe ve yabancı dillerde 1.500’ü aşkın yayını (kitap, makale, ansiklopedi maddesi, araştırma) sığdıran Eyice’nin çalışmaları İstanbul, Bizans Sanatı, Türk Sanatı, tek yapı monografileri, kaybolan tarihi eserler, yurtdışındaki Türk eserleri, seyahatnameler, İstanbul ve Türk Sanatına katkı sağlayanlara yöneliktir.

Eyice’nin Bizans ve Türk Sanatına ilişkin tarihi yapılar üzerine yaptığı çalışmaların yanı sıra, seyahatnameler konusundaki araştırmaları turizm disiplinine de çok önemli katkılar sağlamaktadır. Kültür turizminin çarpıcı odakları olan tarihi yapılarla ilgili nitelik ve nicelik açısından son derece zengin çalışmaları birçok disiplin gibi turizm alanına da ışık tutan özelliktedir.

Başlıca eserleri: Eyice, S. (1963). İlk Osmanlı Devrinin Dini-İçtimaî Bir Müessesi: Zaviyeler ve Zaviyeli Camiler, İktisat Fakültesi Mecmuası, 1-2: 3-57; Eyice, S. (1973). İstanbul’un Ortadan Kalkan Bazı Tarihi Eserleri II. Bostan Camii, Kızlarağası Abbas Ağa Hamamı, Çukurçeşme Hamamı, Kasım Ağa Mescidi, Tarih Dergisi, 27:133-178; Eyice, S. vd. (1993). İstanbul, Kültür Bakanlığı Yayınları; Eyice, S. X. Hommaire de Hell ve Ressam Jules Laurens. Müşterek Türkiye Seyahatnamelerinin Değerlendirilmesi Yolunda Bir Araştırma”, Belleten, XXVII, 105: 59-88; Eyice, S. (2009). Manzum Bir İstanbul Seyahatnamesi Bertrand de la Borderie, NTV Tarih.