Evliya Kasım Paşa Camii
-
2019
Evliya Kasım Paşa Camii, Edirne’nin Merkez ilçesinde bulunan Tunca Nehri kıyısında yer almaktadır. XV. yüzyılda Osmanlı Padişahları Fatih Sultan Mehmet ve II. Beyazıt döneminde 1483 yılında İshak Paşa yerine Vezir-i Azam olan Evliya Kasım Paşa tarafından 1478 yılında yaptırıldı. Meriç ve Tunca Nehri 'nin taşkınlarından dolayı zarar gören Evliya Kasım Paşa Camii 1950’li yıllardan bu yana ibadete kapalı durumdadır. Tunca Nehri'nin kıyısında bulunmasından dolayı nehre 14 basamak taş merdiven yapılsa da günümüzde su baskınları dolayısıyla sadece iki basamak bulunmaktadır. Cami inşaatına dair bir rivayete göre Evliya Kasım Paşa Camii’nin inşaatını kurban bayramına yetiştirmeye çalışmakta, II. Beyazıt ikram olması için Evliya Kasım Paşa’ya yeni imaret bölgesinde bulunan Aşçı Yahya Baba Hazretleri’nin pişirdiği yemekleri geniş bir sini ile Tunca Nehri'nin kıyısında bulunan cami inşaatında çalışanların yemesi için göndermelerini emretmektedir. Aşçı Yahya Baba yapmış olduğu yemekleri Tunca Nehri’ne bırakıyor ve siniler akıntı doğrultusunda Evliya Kasım Paşa Camii'nin merdivenlerine ulaşmaktadır. Boş siniler Evliya Kasım Paşa tarafından tekrar Tunca Nehri’ne bırakılmakta ve akıntının ters yönünde bulunan Aşçı Yahya Baba’ya ulaşmaktadır. Akıntının ters yönünde giden sinileri gören Edirne halkı caminin kerametli olduğunu düşünürler ve cami yapımının ardından kayıklarla camiye ibadetlerini gerçekleştirmek için ulaşırlar.
Cami duvarlarının ve minarenin düzgün kesme taşlardan ve tuğlalardan inşa edildiği görülmektedir. Cami inşa kitabesinde Allah’ın mescitlerini yapanlardandır ve bunlardan bir bina olan yüce, toplayıcı, latif ve şereflilerin toplandığı bu yapıyı Hicrî Nebevi -güzel salat onun üzerine olsun- 883 yılında, Kasım Paşa yaptırdı. -Dilediği hususlarda Allah kendisini muvaffak kılsın- yazmaktadır. Edirne’de bulunan Üç Şerefeli Camii, Eski Camii ve Selimiye Camii avlusunun batı taç kapısı üzerlerinde bulunan Zeval yazısının Evliya Kasım Paşa Camii avlusunun kuzey kapısında yer aldığı görülmektedir. Ayrıca caminin batı duvarının ortasında bir güneş saati bulunmaktadır. Evliya Kasım Paşa’nın mezarı cami kabristanında bulunmaktadır.
Referanslar
Tosyavizade, R. O. (2013). Edirne Rehnüması (Edirne Şehir Klavuzu) (Çev: R. Kazancıgil). İstanbul: Edirne Valiliği Kültür Yayınları; Evliyalarımız. (2020). Evliya Kasım Paşa Hazretleri, http://www.evliyalarimiz.com/evliya-kasim-pasa-hazretleri, (Erişim tarihi: 26.11.2019).
Ayrıntılı bilgi için bakınız
Edirne Vergi Dairesi Başkanlığı. (2020). Evliya Kasım Paşa Camii, http://www.edirnevdb.gov.tr/kultur/camiler.html, (Erişim tarihi: 26.11.2019).