Emek Yoğun

Kavram Ekonomi İnsan Kaynakları Yönetimi

Emek gücü, bir kimsenin çalışma ve mal üretme kudretidir. İktisat teorisinde değeri belirleyen faktörün ne olduğu uzun yıllar sorgulandı, değerin tamamen emek tarafından yaratıldığı fikri üzerinde duruldu ve bunun sonucunda emek-değer teorisi ortaya konuldu. Emek-değer teorisinde değerin asli kaynağı olan emek, günümüzde tüketici tercihlerine göre şekillenen türev bir üretim faktörü haline dönüştü. Modern ekonominin kayda değer özelliklerinden biri, ülkelerin ticaretlerinin, büyümelerinin ve gelişimlerinin emek yoğun sektörlere dayanmasıdır. Emek yoğun sektörlerin en önemlilerinden biri de küresel istihdamın yüzde 10’unu oluşturan turizm sektörüdür. Bu oran yaklaşık 328 milyon kişiye denk gelmektedir. Turizm işletmelerinin emek yoğun yapısı ve sunulan hizmetlerin ayrılmazlık özelliği çalışanların hizmetten ayrı düşünülemeyeceğini göstermektedir. Turizm işletmelerinde müşteri ile çalışan etkileşimi önemli bir kalite göstergesi olduğundan yoğun çalışan emeğinin önemi arttı; bu emeğin doğru yönetilmesi ve işletme için değere dönüştürülmesi gerektiğini gösterdi.

Hizmet sunum sürecinin kalitesi, işletmenin rekabet edebilirliği ve tercih edilebilirliği insan kaynağına ve bu kaynağın gösterdiği yoğun emeğe bağlıdır. Turizm işletmelerinin emek yoğun özelliği ve turistik mal ve hizmet üretiminin kendine özgü özellikleri turizm sektöründe eğitilmiş nitelikli işgücü ihtiyacının önemini ortaya koymaktadır. Turizm sektörünün emek yoğun yapısı ve otomasyona diğer sektörlerden daha az imkân sağlaması insan gücüne ihtiyacı ve dolayısıyla istihdamı artırarak temel sosyal haklardan yoksun insanların ekonomik ve sosyal alanlarda var olmalarını sağlar. Gelişmiş ülkelerin turizm sektör yapısı incelendiğinde, o ülkeleri ilginç ve çekici yapan unsurların sadece maddi kaynakları, yatırımları, tarih ve tabiat zenginlikleri değil, onları değerlendiren insan ve organizasyon gücü olduğu görülmektedir. Bir ülkede turizm sektörünün geliştirilmesi, bireylerarası ve toplumsal uzlaşmanın sağlanması için özellikle arz tarafındaki emek gücü büyük önem taşımaktadır. Çünkü bahsedilen emek gücü işletme içinde ve dışında bir arada bulunduğu bireyleri etkiler ve kendisi de onlardan etkilenir. Sonuç olarak; turizm sektörünün emek yoğun olması ve otomasyona geçme olanaklarının oldukça sınırlı olması bu sektörde emek gücüne olan ihtiyacın hiçbir zaman azalmayacağının göstergesidir.

Referanslar

Bocutoğlu, E. (2012). İktisat Teorisinde Emeğin Öyküsü: Değerin Kaynağı Olan Emekten Marjinal Faydanın Türevi Olan Emeğe Yolculuk, Hak-İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 1 (1): 127-150; İlkiz, O. ve Hitay, O. (1992). Türkiye’de Turizm Eğitimindeki Sorunlar, Turizm Eğitimi Konferans-Workshop, Ankara: 159-166; Ladkin, A. (2011). Exploring Tourism Labor, Annals of Tourism Research, 38 (3): 1135-1155; The World Travel & Tourism Council. Tourism Economic Impacts, https://www.wttc.org/-/media/files/reports/economic-impact-research/regions2019/world2019.pdf, (Erişim tarihi: 03.07.2019); Yanardağ, MÖ ve Avcı, M. (2012). Turizm Sektöründe İstihdam Sorunları: Marmaris, Fethiye, Bodrum İlçeleri Üzerine Ampirik Bir İnceleme, Ege Stratejik Araştırmalar Dergisi, 3 (2): 39-62.