-
2019
Ankara’nın Ulus semtinde yer alan İkinci Türkiye Büyük Millet Meclisi binasında yer almaktadır. İkinci Türkiye Büyük Millet Meclisi binası 1923 yılında Mimar Vedat Tek tarafından Cumhuriyet Halk Mahfeli olarak tasarlanıp, inşa edildi. Ancak, Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi binası yeterli gelmeyince Atatürk’ün talimatıyla bu binanın işlevi değiştirilerek Meclis binası olarak düzenlendi ve 18. 10. 1924 tarihinde hizmete açıldı. Bina, bodrum üzerine iki kat olarak kesme taştan inşa edildi. Müzenin pencerelerinde görülen kemerler, cephelerdeki çini panolar, geniş saçaklar, Osmanlı ve Selçuklu motiflerinin kullanıldığı kalem işi süslemeli ahşap tavanlar Cumhuriyet dönemi mimarisini yansıtmaktadır. Bina, 1924 ve 1960 yıllarında Atatürk ilke ve devrimlerinin gerçekleştirildiği, Türkiye Cumhuriyeti’nin gelişmesi için önemli kararların alındığı, çağdaş yasaların çıkarıldığı, uluslararası alanda Türkiye’nin etkinliğini ve saygınlığını artıran antlaşmaların yapıldığı, çok partili sisteme geçişin sağlandığı önemli bir yapıdır. 1961 yılında Meclisin yeni yapılan modern binasına taşınması üzerine müze, Merkezi Antlaşma Teşkilatı’na tahsis edildi. Bina aynı yıl Turizm ve Tanıtma Bakanlığı’na devredildi.
Turizm ve Tanıtma Bakanlığı’na devirle birlikte binanın ön kısmının Cumhuriyet Müzesi olarak düzenlenmesi, arka kısmının ise Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün hizmet binası olarak kullanılması kararlaştırıldı. Müze kısmı, 1981 yılında Kurtuluş Savaşı döneminde ve Cumhuriyet Müzesi Müdürlüğü bünyesinde Cumhuriyet Müzesi adıyla ziyarete açıldı ve 1985 yılına kadar hizmet verdi. 2001 yılında bakım, onarım ve yenileme çalışmaları nedeniyle ziyarete kapatılmış olan müze binası uzun yıllar kapalı kaldıktan sonra 29. 10. 2008 tarihinde çağdaş bir sergileme anlayışıyla tekrar ziyarete açıldı.
Müzede ağırlıklı olarak Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk üç Cumhurbaşkanının (Mustafa Kemal Atatürk, İsmet İnönü, Celal Bayar) dönemlerini yansıtan olaylar, kendi sözleri, fotoğrafları ve bazı özel eşyaları ile o dönemde Meclis’te alınan kanunlar ve kararlar sergilenmektedir. Sergileme, binanın mimari yapısı göz önünde bulundurularak gerçekleştirildi. Kronolojik bir sıraya sahip olan sergide farklı alt bölümler yer almaktadır. II. TBMM Odası, Atatürk İlke ve Devrimleri Odası, Atatürk Devrimleri Odası, Gazi Mustafa Kemal Atatürk Odası, İsmet İnönü Odası, Celal Bayar Odası, Genel Kurul Toplantı Salonu ve ikinci kat salonları (Başbakanlık Çalışma Odası, Cumhurbaşkanlığı Çalışma Odası, Cumhurbaşkanlığı Kabul Salonu, Meclis Başkanlığı Odası ile İdare Amirleri ve Daire Müdürlüğü Odaları) yer almaktadır. Müzenin girişinde yer alan ilk oda II. TBMM odasıdır. Bu odada binanın tarihçesine ilişkin fotoğraflar yer almaktadır. Vitrinlerde Meclis’te kullanılan kırtasiye eşyaları, meclis görüşme tutanakları ve milletvekili yoklama defterlerinden örnekler sergilenmektedir. Müzenin ikinci odası olan Atatürk İlke ve Devrimleri Odası’nda Cumhuriyetçilik, Milliyetçilik, Halkçılık, Devletçilik, Laiklik ve İnkılapçılık ilkeleri ve devrimler anlatılmaktadır. Müzenin üçüncü odası olan Atatürk Devrimleri Odası’nda, hukuk alanındaki devrimler; eğitim ve kültür alanındaki devrimler, toplumsal alandaki devrimler ve ekonomi ve sanayi alanındaki devrimler vitrinlerde sergilenen çeşitli objelerle anlatılmaktadır. Gazi Mustafa Kemal Atatürk Odası’nda Mustafa Kemal Atatürk’ün hayatı fotoğraflarla anlatılmakta ve yabancı basında Atatürk hakkında yazılan yazılar yer almaktadır. Müzenin vitrinlerinde Atatürk’e ait kıyafetler ve aksesuarlar sergilenmektedir. Müzenin İsmet İnönü ve Celal Bayar Odalarında ise İkinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü ile Üçüncü. Cumhurbaşkanı Celal Bayar’ın hayatı fotoğraflarla ve kişisel eşyalarıyla anlatılmaktadır. Müze girişinin karşısında yer alan Genel Kurul Toplantı salonunda ise, 1924- 1960 yıllarında Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurul toplantı salonu olarak kullanılmış alan aynı biçimde korunmuştur ve salonda yüz yıllık ahşap 116 adet sıra bulunmaktadır. Salonun ana giriş kapılarının ortasında Başkanlık kürsüsü, sefirler locası, Cumhurbaşkanlığı Şeref Locası, salonun arka tarafında dinleyiciler ve basın locası yer alıyor.
Müzede çağdaş müzecilik uygulamaları arasında yer alan eğitime büyük önem verilmekte, farklı yaş grubundan ziyaretçiler için rehberli turlar ve yapılandırılmış eğitim etkinlikleri sunulmaktadır.
Yararlanılan Kaynaklar
http://www.cumhuriyetmuzesi.gov.tr/index.php, (Erişim tarihi: 04.01.2019); http://www.kultur.gov.tr/TR-96355/ankara---ii-turkiye-buyuk-millet-meclisi-cumhuriyet-muz-.html, (Erişim tarihi: 04.01.2019).
Ayrıntılı bilgi için bakınız
http://www.cumhuriyetmuzesi.gov.tr/index.php, (Erişim tarihi: 04.01.2019).