Bu yöntemin ortaya çıkışı tam olarak bilinmese de uygulamaların yazılı hâle getirilmesinde XIV. ve XV. yüzyıllarda İtalyan papaz ve matematikçi olan Luca Paciolo’nun büyük katkılar sağladığı, İtalya’da uygulanmaya başlandığı kabul edilir ve muhasebe sisteminin günümüzdeki işleyiş temelini oluşturur. Çift taraflı kayıt sisteminde işletmede bulunan kıymet hareketleri tek yönlü olmamaktadır. Bir varlıkta oluşan artış için diğer bir varlıkta azalış veya bir kaynakta artış ya da her ikisinin birden oluşması gerekir. Çift taraflı kayıt yöntemi, kıymet hareketlerinin oluşturduğu bu karşılıklı ilişki sonucunda hesaplara karşılıklı olarak kaydedilmesi şeklinde gerçekleşir. Bu kaydediliş esnasında, “Hesapların biri borçlandırılır biri de alacaklandırılır şeklinde en az iki hesaba kaydedilir, borçlandırılan hesap veya hesapların toplam tutarı ile alacaklandırılan hesap veya hesapların toplam tutarı birbirine eşittir, bu iki kuralın sonucu olarak kayıtları gerçekleştirilen hesapların tamamının borçlu taraflarının toplamı alacaklı taraflarının toplamına eşit olacaktır” şeklinde bir işleyiş kuralı izlenir.

Bu kurallar doğrultusunda çift taraflı kayıt yöntemi, uygulamada sırasıyla; “İşe başlama bilançosunun düzenlenmesi, belge ve bilgilerin derlenmesi, yevmiye defteri kayıt, defterikebire kayıt, aylık mizan düzenlenmesi, dönem sonu bilançosunun ve dönem gelir tablosunun düzenlenmesi, dönem hesaplarının kapatılması ve yeni döneme geçiş: hesapların yeniden açılması” şeklinde gerçekleşen işlemlerden oluşur. Çift taraflı kayıt yöntemi işletmelere ve sermayedarlara kolaylık ve katkı sağlar. Bu yöntem sayesinde ekonomik faaliyetler kontrol edilebilir ve kar-zarar kapsamında karşılaştırmalar yapılabilir. Bunun yanında finansal tabloların ve sistematik bir düzenin oluşmasına olanak tanır. Ayrıca işletmenin özel harcamalarının ve maliyetlerinin izlenebilmesine imkan vermesinin yanında yatırım kararlarının gözden geçirilmesini de sağlar.