Sinop’un Ayancık ilçesi sınırlarında bulunmaktadır. Ekonomik değeri yüksek gür bir orman örtüsüyle kaplı Çangal ve Zindan Dağları’nda tomruk üretimi yapan ve buradan elde edilen hammaddeyi Ayancık ilçe merkezinde kurduğu fabrikada işleyen Türk-Belçika ortaklığının Çangal Dağı’ndaki işletme binalarının birinde, işletmeden günümüze ulaşabilen araç gereç, basılı ve görsel malzemenin sergilendiği tematik ve butik bir müzedir.

Çangal ve Zindan dağlarındaki ormanları işletmek ve buradan elde edilen tomrukları işlemek amacıyla, 1926 yılında yapılan antlaşma ile 1929 yılında Ayancık’ta faaliyet göstermek üzere İstanbul merkezli Zindan ve Çangal Ormanları Türk Anonim Şirketi kurulmuştur. Türkiye Kibrit İnhisarı, Türkiye İş Bankası ve Brüksel merkezli Ozin-Allu Metier de Flandre şirketi ortaklığıyla kurulan ve kısaca Zingal olarak anılan şirket, 1929-1945 yılları arasında Çangal ve Zindan ormanlarını işletmiştir. 1929 yılından itibaren ilçeye yerleşen yabancı uyruklu teknik personel ve şirketin onlara sağladığı olanaklar sayesinde Ayancık ilçesi bu dönemde sosyal, kültürel ve ekonomik alanlarda büyük bir ilerleme gösterdi. Şirketin üretim yaptığı Çangal Dağı’nda zaman içinde genişleyen bir yerleşke oluşturulmuş ve burası Ayancık’a alternatif küçük bir yaşam alanına dönüştü. Zindan Dağı’nda ise daha küçük ölçekli bir işletme birimi kuruldu. Çangal Dağı’nda, gerek Zingal şirketi gerekse sonrasında yapılan eklemelerle içinde işçi lojmanı, okul, cami, sinema gibi sosyal donatıların bulunduğu yerleşkenin ilçe merkezi ile bağlantısı, orman içi yolları yanında havai hat ve dekovil ile sağlandı. Gereksinimlerinin büyük bir bölümünü yerel olanaklarla ve kendi içinde çözen şirket, dağlık ve ulaşılması zor bir alanda alandaki işletmeden deniz kenarındaki fabrikaya tomruk nakli için havai hat ve Ayancık Çayı ve kollarını takip eden vadi tabanına 40 kilometre kadar dekovil hattı döşedi. Dekovil hattı, tomruk taşımanın yanında çalışanların ulaşımının sağlanmasında da kullanıldı. Tomrukların havai hatta kadar taşınması için elektrikli tramvay da çalıştırıldı. Dağlık araziden kesilen ağaçların havai hat ve dekovile kadar taşınması için 1.500 çift kadar mandanın beslendiği işletmede bir de hayvan hastanesi kuruldu. Tüm gereksinimlerini olabildiğince kendi olanaklarıyla karşılamaya çalışan işletme, Ayancık’ta elektrik bulunmayan bir dönemde üretim artıklarından elektrik enerjisi üreten bir sistem kurdu ve Ayancık’ın ulusal elektrik ağına bağlandığı 1978 yılına kadar ilçenin elektriğini de sağladı.

Çangal Dağı’nda bulunan daha büyük ve kapsamlı işletme tesisleri, Zindan Dağı’ndaki küçük işletme, Ayancık’ta bulunan fabrika ve lojmanlar ile bunlar arasındaki bağlantıyı sağlayan havai hat ve dekovil hattı ile bütüncül bir yapı oluşturan şirket, faaliyet gösterdiği dönemde aşırı kesim yaptı ve yükümlülüklerini yerine getirmedi. Aşırı kesime bağlı olarak orman varlığında önemli kayıplar görülmesi, kesilen ağaçların yerine ağaçlandırma yapılmaması ve aşırı kesim nedeniyle eğimli alanların orman örtüsünden yoksun kalmasının sellere yol açmaya başlaması üzerine dönemin hükümeti sözleşmeyi 1945 yılında tek taraflı feshederek tesisleri devletleştirdi.

1963 yılında yaşanan büyük bir sel felaketi, vadi tabanındaki dekovil hattına zarar verdi. Bu yıllarda karayolu ulaşımına ağırlık verilmesi nedeniyle zarar gören demiryolu hattı onarılmadı ve kısmen devre dışı bırakıldı. Dekovil hattı ve havai hat parça parça sökülerek devreden çıkartıldı. Havai hattan günümüze kalan tek çelik ayak Çangal Dağı’nda, işletmenin yakınında bulunmaktadır.

İşletme ve fabrika 1970 yılında ayrıldı, Zingal Kereste Fabrikası 1992 yılında özelleştirme kapsamına alınarak 1996’da satıldı. Özelleştirmeden sonra üretim giderek azaldı ve aralıklarla devam etti. İşletilemeyen fabrika 2010 yılında tüm faaliyetlerini durdurdu ve günümüzde tüm dünya da endüstriyel miras olarak tanımlanıp koruma altına alınan envanteri elden çıkartıldı.

Erken cumhuriyet döneminin ekonomi politikalarını yansıtan, ormancılık ve endüstri tarihinde önemli bir yeri bulunan, küçük bir Anadolu kasabasının ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınma sürecinde bir sıçrama yaratan kompleksin Ayancık kent merkezi, Çangal ve Zindan Dağları’na yayılmış birikimi büyük ölçüde yitirildi. Dönemin mimarlık ve mühendislik özelliklerini gösteren fabrika binası, işletme tesisleri, misafirhane, lojmanlar ve diğer yapıların bir bölümü günümüze ulaşamamış, ulaşanlar orijinalliklerini kısmen yitirmiş, çok az bir bölümü geç de olsa Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında tescil edilmiştir.

Genç cumhuriyetin ekonomik kalkınma ve kentleşme idealini ve yaratmak istediği sosyal düzeni yansıtan bir girişim olarak hem ülke hem de Ayancık tarihinde ve kültüründe çok önemli bir yeri olan işletmeden kalan ormancılıkla ilgili son parçalar, Çangal Dağı’ndaki işletme alanında bulunan bir binada toplanarak sergilenmektedir. Ayancık Orman İşletme Müdürlüğü tarafından üretimin sürdürüldüğü tarihi işletme yerleşkesindeki binaların bir bölümü, yerel ve kişisel gayretlerle korunmaya çalışılmaktadır. Zingal Şirketi tarafından kullanılan araç-gerecin büyük bir bölümü geçmiş yıllarda Bakanlık tarafından buradan alındı. O dönemden kalan son araç-gereç, işletmenin ve kasabanın kullandığı elektriğin üretildiği üç lokomobilden geride kalan tek örneğin kurulu bulunduğu binada sergilenmektedir. Çangal Orman Müzesi’ne dönüştürülen tek katlı ve beşik çatılı yapının merkezinde, üretim artığı odun parçalarından elektrik üreten, baca ve volan bağlantıları yapılı, 1929 yılında Magdeburg’da (Almanya) üretilmiş olan Buckau R. Wolf marka lokomobil kuruludur. Bir bölümü işletme içindeki atölyelerde üretilmiş ormancılık ekipmanları, ölçüm aletleri, telefon santrali, meşcere haritası, ormancılıkla ilgili çeşitli yayınlar, işletme defterleri ve döneme ait fotoğraflar gibi elde kalan nesnelerin sergilendiği müze, sürekli bir görevlisi olmadığından, Ayancık Orman İşletme Müdürlüğü ile görüşülerek ziyaret edilebilmektedir. Müzeye ulaşmak için, Ayancık-Boyabat arasındaki dağlık karayolu üzerindeki Erikli Köyü sapağından ayrılarak vadiye girmek gerekmektedir. Ayancık merkezden Erikli yol ayrımı yaklaşık 35 kilometre, büyük bir bölümü dağlık olan asfalt yoldur. Erikli sapağından sonra asfalt kaplama sona ermektedir. Vadi tabanında dere üzerindeki köprü geçildikten sonra sola dönülerek müzeye ulaşılabilir. Ayancık-Boyabat karayolu üzerindeki Erikli sapağından müzeye olan mesafe yaklaşık üç buçuk kilometredir.