Çadır Turizmi

Tanımda da bahsedildiği gibi, çadır turizminin temel belirleyicisi konaklama şeklidir. Kamp çadırları ve Türkçe’de karavan olarak genel bir anlam yüklenen motokaravan, kampçı minibüsü, seyahat veya kamp römorkları gibi rekreasyonel taşıtlar çadır turizminin ana faaliyeti olarak ifade edilebilir. Çadır turizmi birçok turizm çeşidine göre düşük maliyetle tatil yapabilme imkânı sunarken, doğayla iç içe olmak, yürüyüş, tırmanma, balık tutma gibi doğa temelli aktivitelerde bulunmayı sağlayan bir turizm çeşididir.

Tarihsel gelişim seyrine bakıldığında, belki de tarihin en eski konaklama biçimi olduğu söylenebilir. Avcı ve toplayıcı kavimler, ilk inanç seyahatçileri, kaşifler, ordular, fatihler vb. bu seyahatleri esnasında çadır konaklamalarını kullanmışlardır. Çadırlar, tarih öncesi devirlerde, Kızılderililer gibi toplumlarda çeşitli hayvan derilerinden üretilmekteydi. Günümüz çadırlarının atası olarak bilinen ve Çan Çadırı ismiyle anılan çadırlar ise hayvan derisi yerine kanvas kullanılarak ilk kez bir ABD’li ordu subayı tarafından 1855 yılında tasarlandı. 1945 yılına kadar farklı biçimlerde çadırlar üretilmeye devam etti; İkinci Dünya Savaşı sonrası özellikle ABD’de savaş fazlası çadırlar halka satılmaya başlandı. Bu süreçte çadır biçimleri ve malzemeleri de geliştirilmeye devam etti. 1950’li yıllarda hızlı kurulan çadırlar, 1960’lı yıllarda tahta yerine hafif metal direkli çadırlar ve 1970’li yıllarda ilk kez üretilen ve 10 yılda bir milyondan fazla satan sırt çantasında taşınabilen çadırlar, çadır turizminin gelişimine de öncülük etti.

Günümüz modern kampçılık faaliyetlerinin de 1800’lü yılların sonunda İngiltere’nin Thames Nehri kıyılarında yaygınlaştığı söylenmektedir. İngiliz bir terzi olan Thomas Hiram Holding’in ise modern kampçılığın kurucusu olduğu bilinmektedir. Holding, ilk baskısı 1908 yılı olan kampçılığın bilinen ilk eseri The Camper’s Handbook isimli kitabı yazdı ve aynı yıl günümüzde Kamp ve Karavan Kulübü olarak bilinen ilk kampçılar birliğinin de (The Association of Cycle Campers) kuruculuğunu yaparak çadır turizminin gelişimine önemli bir katkı yaptı. Türkiye’de ise 1950’li yıllarda popüler hâle gelmeye başlayan çadır turizmi faaliyetlerinin 1966 yılında kurulan Türkiye Kamp ve Karavan Derneği ile gelişmeye devam ettiği söylenebilir.

Çadır turizmi, hedef kitleye göre farklı anlamlar yüklenebilen açık hava faaliyetleri bütünüdür. Örneğin maceraperest bir kişi çadır turizmini vahşi doğada macera dolu bir deneyim olarak nitelendirirken ebeveynler için doğayla iç içe bir aile etkinliği, kamp manzarası ve ucuz konaklama anlamına gelmektedir. Bu kapsamda çadır turizmini tercih eden hedef kitlenin maceraperestlerden, doğaseverlere ve ailelere kadar oldukça geniş bir aralıkta olduğu söylenebilir. Genel olarak katılımcıları homojen bir gurup olmayıp temel motivasyonlarına ve amaçlarına göre bölümlendirilebilirler. Katılım süresi açısından ise sürekli yaşayanlar (yıl boyunca konaklayanlar, bunu yaşam tarzı olarak benimseyenler), uzun süreli katılımcılılar (belirli bir mevsimi bu tür konaklamalarla geçirenler) ve kısa süreli katılımcılar (tatil sürelerini kısıtlı zaman diliminde çadır turizmi için planlayanlar) olarak üç temel kategoride değerlendirilmektedir. Dünya genelinde birçok doğal çevre kamp alanı için tercih edilmekle birlikte Amerika’da Yellowstone Milli Parkı, Arizona’da Büyük Kanyon Ulusal Parkı, Fas’ta Sahra Çölü, İtalya’da Sardunya Adası, Türkiye’de Fethiye Kelebekler Vadisi, Kapadokya Bölgesi, Karadeniz Yaylaları, Ege ve Akdeniz koyları popüler destinasyonlara örnek olarak verilebilir.

Referanslar

Adams, J. (2019). A Short History of Camping, https://www.reserveamerica.com/outdoors/a-short-history-of-camping.htm, (Erişim tarihi: 21.06.2019); Aktaş, A. (2002). Turizm İşletmeciliği ve Yönetimi (İkinci baskı). Antalya: Detay Yayıncılık; Brooker, E. ve Joppe, M. (2013). Trends in Camping and Outdoor Hospitality – An International Review, Journal of Outdoor Recreation and Tourism, 3: 1-6; Mikulić, J., Prebežac, D., Šerić, M. ve Krešić, D. (2017). Campsite Choice and the Camping Tourism Experience: Investigating Decisive Campsite Attributes Using Relevance-Determinance Analysis, Tourism Management, 59: 226-233; Ulusan, Y. ve Batman, O. (2010). Alternatif Turizm Çeşitlerinin Konya Turizmine Etkisi Üzerine Bir Araştırma, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23: 243-260.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Ball, M. (2009). Camping and Caravanning-Europe. Travel & Tourism Analyst, 18: 1-47; Timothy, D. ve Teye, V. (2009). Tourism and the Lodging Sector. Londra: Routledge.