1819-1891 yılları arasında yaşamış olan dünyaca ünlü Amerikalı Edebiyatçı Herman Melville’in adı sıklıkla Katip Bartleby (1853) ve Moby Dick (1851) gibi eserleriyle anıldı. Bu eserler onlarca dile çevrilen kimi edebi gelenekler açısından kült kabul edilen oldukça önemli eserlerdir. Özellikle Moby Dick eserinin yazılmasının üzerinden yaklaşık iki asır geçmiş olmasına rağmen, kültür dünyasında hâlâ yoğun ilgi görmektedir. Moby Dick’in hikâyesinin Melville’in denizcilik yaptığı gençlik dönemlerindeki seyahat deneyimlerinden beslendiği bilinmektedir. Bu ilişki üzerine hatırı sayılır bir külliyat olduğu söylenebilir ve tam da bu nedenle Melville’in seyyah kimliği ilgi çekici oldu.

Melville, Moby Dick’in yayımlanmasından sonra yazmış olduğu romanların fazla ilgi görmemesi nedeniyle fiziksel ve ruhsal olarak kendini iyi hissetmediği için bir Avrupa gezisine çıktı. Ailesi Melville’nin seyahat etmesinin ona iyi geleceğini düşündüğünden bu seyahati destekledi, hatta kayınpederi seyahat masraflarının büyük bir kısmını karşılaması için Melville’e bir miktar ödünç para verdi. Melville’i Liverpool’dan Akdeniz’e götüren bu gemi yolcuğu yaklaşık altı ay kadar sürdü. 11. 10. 1856 ile 5. 05. 1857 yılında Melville’nin günlükleri, Journal up the straits adıyla Raymond M. Weaver’ın bir giriş bölümü yazarak editörlüğünü yaptığı, 1935 yılında New York’ta The Colophon tarafından İngilizce olarak yayımlandı. Melville Türkiye’yi de ziyaret ettiği bu Avrupa ve Doğu Akdeniz gezisini günlük olarak kaydetti. Bu kitapta yer alan yazıların Türkiye’de geçen bölümleri, Türkiye Günlükleri adı altında çeşitli dergi ve gazetelerde Türkçe’ye çevrilerek yayımlandı. Dünya çapında önemli bir yazar olan bir seyyahın gözüyle, o tarihte ve halen günümüzde Türkiye’nin en önemli, gözde şehirleri İstanbul ve İzmir’i ziyaret etti. Bu şehirler ile ilgili tasvirleri dikkat çekicidir. Özellikle İstanbul ile ilgili betimlemesi oldukça etkileyicidir: “İstanbul’un denizden ilk görünüşünün harikulade olduğu söylenir. (…) Ama bu görünüm nasip olmadı bize. Sis kentin eteklerinden hafif sıyrılmıştı; kent kıyıdan itibaren yükselen bir arazi üzerine kurulduğundan tepesi sisle örtülüydü. Ayasofya’nın tabanını ve duvarını görebiliyorduk ancak, kubbesi görünmüyordu. Cilveli bir soyunuştu bu, işvebaz bir kadın gibiydi kent; insanın muhayyilesini tahrik ediyor, manzaraya lezzet katıyordu”. Tasvirindeki edebi ton ve analojik imgeler şehirle ilgili güçlü bir imaja sahip olduğunu gösteriyor. Yenidünyadan gelen bir seyyahın işvebaz bir kadın benzetmesini kullanmasından hareketle, İstanbul’un yazarın zihninde biraz mistik, biraz çekinilmesi gereken ancak her halükarda merak ve arzu edilen bir kent imajına sahip olduğunu söylemek abartı olmayacaktır. Ayrıca Melville’in günlükleri, seyahatnamelerin sunduğu değerli bir imkânı da sunmaktan geri durmuyor; kentin o dönemki imajına dair de önemli veriler sunuyor. İstanbul’un o dönem de şimdi olduğu gibi güzelliğiyle ilgi odağı olduğunu öğreniyoruz. Melville’in Türkiye günlüklerinde İstanbul kadar olmasa da dönemin İzmir’i hakkında da bir imaj edinmemize yardımcı olabilecek kimi veriler bulunmaktadır: “Pagos Dağı’na (Kadifekale) çıktık. Geniş bir tur attık. İç kısımlara, kalenin çorak bir arazi gibi görünmesine yol açan taş parçaları saçılmış. Yine de İzmir Körfezi’nin ve şehrin mükemmel görüntüsünü sunuyor.”

Melville’in Türkiye Günlükleri, İstanbul ve İzmir’in XIX. yüzyılın ortalarındaki kültürel kimliğinin edebiyatçı bir seyyahın gözünden öğrenilmesi açısından oldukça değerli bir kaynaktır. Bunun yanı sıra Melville’in anlatıları, bize gündelik hayat açısından da kimi veriler sunuyor; zira şehri anlatırken iklimini, bitki örtüsünü, şehrin mimari yapısını, sokaklarını, gördüğü tarihi mekânları da tasvir etmekten geri durmadığı görülmektedir.