Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Turizm Tesislerinin Belgelendirilmesine ve Niteliklerine İlişkin Yönetmelik kapsamında Bakanlar Kurulu’nun 10.05.2005 tarihli kararında yer alan ve 21.06.2005 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan kararıyla duyurulan lokanta sınıflamasıdır. Bu yönetmeliğe göre birinci sınıf lokantanın öncelikle temel işletme hükümlerini yerine getirmesi ve turizm tesislerinin genel niteliklerine uygun olması gerekmektedir. Bu nitelikler bahsi geçen yönetmeliğin üçüncü kısmında yerleşme özellikleri ile mahallerin düzenlenmesi (Madde 13), güzellik ve estetik amaçlı düzenlemeler (Madde 14), Personel nitelikleri (Madde 15), tanıtım, bilgilendirme ve fiyat tarifeleri (Madde 16), sağlık, temizlik ve çevre korunmasına yönelik önlemler (Madde 17) başlıklarıyla açıklanmaktadır. Aynı yönetmeliğin ikinci bölümünde açıklanan yeme-içme tesisleri kısmında yer alan Madde 26’da lokantalara ilişkin nitelikler belirtildi. Buna göre birinci sınıf lokantalar, öncelikle ikinci sınıf lokantaların asgari şartlarını yerine getirmek durumundadır. İkinci sınıf lokantaların yemek salonu en az 50 kişiliktir. Birinci sınıf lokantaların toplam kapasitesi en az 150 kişilik olup en az 50 kişilik bir ana salon düzenlenmesi kaydı ile kapasitenin kalan kısmı ayrı salonlarda düzenlenebilir. Salon kapasiteleri, müşteri yerleşiminin rahat bir şekilde sağlanması koşuluyla, müşteriye hizmet verilen alanların kişi başına 1,2 metrekareye bölünmesiyle hesaplanır. Salonlar mutfak ile doğrudan bağlantılı veya servis mutfağı bulunacak şekilde düzenlenir. Ancak aynı kattaki salonlar için fonksiyonel düzenleme sağlanması kaydıyla tek bir servis mutfağı veya mutfak bağlantısı yeterli görülebilir. Mutfak için ayrılan alan, kapasiteye yeterli hizmet verilebilmesine imkan sağlayacak şekilde düzenlenmesi kaydıyla; ikinci sınıf lokantalarda müşteriye yemek hizmeti verilen salonun yüzde 25’inden daha küçük, birinci sınıf lokantalarda ise, yüzde 25 alan şartı aranmaksızın, 50 metrekareden küçük olamaz. Hazırlama, pişirme, servis ofisi, servis bankosu bulaşık bölümleri ve mutfak fonksiyonlarını yerine getiren diğer alanlar bu alana dahildir. İkinci sınıf lokantalar şu asgari nitelikleri taşırlar: a) Tüm hacimlerin, fonksiyon ve sınıfına uygun malzeme ile tefriş ve dekore edilerek aydınlatılması, b) idare odası, c) kadın ve erkek için ayrı müşteri tuvaletleri, d) personel için soyunma yerleri ile lavabo, duş ve tuvaleti, e) malzeme deposu, f) soğuk dolap veya içerden açılabilen soğuk saklama deposu, g) mutfakta; 1) kuzine, 2) tesiste verilen yiyecek türlerine uygun hazırlık yerleri, 3) servis takımları için kapasiteye yeterli bulaşık makinesi, h) salon ve servis birimleri ayrı katlarda ise servis merdiveni veya monşarj.

Birinci sınıf lokantalar ikinci sınıf lokantalar için aranan şartlarla birlikte şu nitelikleri taşıyan tesislerdir: a) Giriş holü, b) servis mahalleri ile bağlantılı ayrı servis girişi, c) bankolu vestiyer, d) müzik yayını, e) havalandırma ve klima sistemi, f) mutfakta; 1) fırın, 2) yemekleri ve tabakları sıcak saklama teçhizatı, 3) tatlı ve pasta hazırlık yerleri, g) sıcak ve soğuk yemekler ile tatlı çeşitlerinden en az beşer adedinin yer aldığı menü.

Birinci sınıf lokantanın tanımlandığı Nitelikler Yönetmeliği 01.06.2019 tarihinde güncellenmiş, yeni açıklamalarda ikinci ve birinci sınıf lokanta ifadeleri yürürlükten kaldırıldı. Yeni yönetmeliğe göre İkinci Kısım “Gastronomi Tesisleri” olarak yeniden düzenlendi.