Batı Cephesi Karargâhı Müzesi

Müze Tarih Müzesi

(Akşehir, Konya, 1981 - )

Konya’nın Akşehir ilçesinde yer almaktadır. Müze, dönemin Belediye Başkanı Hacı Mustafa Efendi (Hacı Bostan Bey) tarafından 1904 ve 1905 yıllarında yaptırıldı. 18. 11. 1921 tarihine kadar Akşehir Belediye binası olarak hizmet verdi. Bu tarihten 24. 08. 1922 tarihine kadar ise Batı (Garp) Cephesi Karargâhı olarak kullanıldı. Komutanlık, Kurtuluş Savaşı esnasında umut ve mücadelenin anıtı olan bu binada iken; Kurmay İkinci Başkanlığı bir hana, şubeler evlere, karargâh askerleri ise diğer hanlara yerleştirildi. Mustafa Kemal, bu süre içinde Akşehir’e sık sık gelip; çalışmaları denetledi ve hazırlıkları yönlendirdi. 26 Ağustos 1922 tarihinde başlatılan büyük taarruzun hazırlıkları ve planları bu binada yapıldı.

Büyük Taarruz kararının alınmasının ardından karargâh Afyon Şuhut’a taşındığından, bina 1965 yılına kadar yine belediye binası olarak kullanıldı. Sonrasında müze olması koşuluyla Kültür ve Turizm Bakanlığı’na devredilerek onarıldı ve 5. 07. 1966 tarihinde Atatürk ve Etnografya Müzesi adıyla ziyarete açıldı. 1981 yılında tekrar yapılan onarım ve düzenleme sonucunda ise adı esas işlevi nedeniyle Akşehir Batı Cephesi Karargâhı Müzesi olarak değiştirildi.

Müze binası iki katlı olup, bina girişinde bulunan taş üzerinde Atatürk’ün “20 Ağustos 1922 günü 16.00’da Garp Cephesi Karargâhı’nda yani Akşehir’de bulunuyordum. Kısa bir müzakereyi müteakip 26 Ağustos 1922 sabahı düşmana taarruz için cephe kumandanına emir verdim” sözleri yer almaktadır. Binanın alt katı; konferans salonu, müdür odası, bürolar, mutfak, tuvalet ve bekçi odası içeren idari bölüm olarak kullanılmaktadır. Üst katta büyük bir salon ile bu salona açılan ve içlerinden biri depo olarak kullanılan toplam sekiz adet oda bulunmaktadır. Salonun duvarındaki panolarda Atatürk ve İsmet İnönü’nün Akşehir’de çekilmiş fotoğrafları, müzeye ilişkin bilgi ve Atatürk’e hediye edilen Kula Halı Seccadesi bulunmaktadır. Ortada yer alan vitrinlerde ise, Akşehirli gazilerin istiklal madalyaları ve belgeleri ile Birinci Dünya Savaşı’nda kullanılan subay üniforması bulunmaktadır. Salona açılan odalardan Taarruz Odası; Büyük Taarruz kararının verildiği, Atatürk’ün çalışma odası olup, kendi orijinal eşyaları ile döşendi. Duvarlardaki panolarda, savaş planlarını gösteren orijinal harita, belge ve fotoğraflar yer almaktadır. Taarruz emrinin Türkçe ve Osmanlıca metni de burada sergilenmektedir.

Taarruz odasının batısında Batı Cephesi Karargâh Komutanı İsmet İnönü’nün çalışma odası olan İsmet İnönü Odası yer almaktadır. Burada İnönü’nün biyografisi, Prof. Dr. Yılmaz Büyükerşen tarafından yapılan balmumu heykeli ve üniforması da bulunmaktadır. Taarruz odasının doğusunda, Batı Cephesi Komutanlığı Kurmay Başkanı olan Asım Gündüz’ün çalışma odası olan Asım Gündüz Odası yer almaktadır. Bir diğer oda ise, Yaverler Odası olup; burada karargâhta çalışmış subayların biyografileri ve Akşehirli bazı Kurtuluş Savaşı şehitlerinin künyeleri bulunmaktadır. Odalardan ikisi ise Atatürk Odası olarak düzenlendi. Bunlardan birinde karargâha ait belgeler, havacılık ile ilgili fotoğraflar, Atatürk’ün orijinal baskı fotoğrafları ve kendi el yazısı ile yazdığı Nutuk’tan alıntılar yer almaktadır. Diğer Atatürk Odası’nda ise, Atatürk’ün Cumhurbaşkanlığı döneminde kullandığı ve ayrıca kendisine hediye edilen özel eşyalar ile silahları sergilenmektedir. Silahlar isimli odada, çeşitli dönemlerde Konya Milletvekili olan, aynı zamanda Meclis İdare amirliği de yapan Akşehirli Hacı Bekir Sümer’in biyografisinin yer aldığı bir pano bulunmaktadır. Burada ayrıca resmi yazılar, resimler, silahlar ve kılıçlar sergilenmektedir. Müzenin girişi ücretsiz olup, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın 2018 yılı müze ve örenyeri ziyaretçi istatistiklerine göre, 2018 yılında toplam 13.754 kişi ziyaret etti.

Yararlanılan Kaynaklar

Aliağaoğlu, A. ve Temurçin, K. (2004). Miras Turizmi Açısından Atatürk Evleri, Erdem İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 14(41):119-138; http://www.dosim.gov.tr/assets/documents/2018.pdf, (Erişim tarihi: 01.08.2019); Konya Valiliği-İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü (2009) Batı Cephesi Karargâhı Müzesi Broşürü. Hazırlayanlar: E.F.Türkan, S. Karapıçak, M.Saçkesen; Ötgün, Ö. (2007). Atatürk Evleri, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü. Ankara: Dösimm Basımevi; Kültür ve Turizm Bakanlığı- Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü (2007). Akşehir Batı Cephesi Karargâhı Müzesi Broşürü. Ankara: Dösim Basımevi.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

http://www.kultur.gov.tr/TR-96378/konya---aksehir-bati-cephesi-karargahi-muzesi.html, (Erişim tarihi: 26.07.2019).