Aynalıkavak Musiki Müzesi

Müze Sanat Müzesi

(Hasköy, İstanbul, 2010 - )

Türkiye’de tematik müzeler içerisinde önemli bir yere sahip olan Aynalıkavak Kasrı 1990’lı yılların ortalarında onarım için kapatıldı. Yaklaşık 15 yıl restorasyonun tamamlanması için ziyarete kapalı kaldı. 05. 11. 2010 tarihinde ziyarete açılan Aynalıkavak Kasrı’nın alt katı, uzun süren çalışmaların sonunda yeniden misafirlerini ağırlamaya devam etti. Restorasyondan sonra İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin maddi desteği ile tarihî Türk çalgılarının sergilendiği bir tematik müze haline getirildi.

İstanbul’da Haliç kıyısında yer alan Aynalıkavak Kasrı Lale Devri’nde Sultan III. Ahmed (1703-1730) tarafından inşa edildi. Günümüze kadar ulaşabilen yapı ilk kez III. Selim (1789-1807) döneminde restore edildi. XVII. yüzyıldan itibaren Haliç kıyılarını süsleyen ve günümüzde Aynalıkavak Kasrı adıyla tanınan yapı, Osmanlı İmparatorluğu döneminde Aynalıkavak Sarayı ya da Tersane Sarayı olarak bilinen yapılar grubundan günümüze ulaşabilen tek örnektir.

Ağırlıklı olarak XIX. yüzyıl neoklasik ve rokoko mimari üsluplarının kullanıldığı Batı sanatı örnekleri arasında yer alan yapı, aynı zamanda geleneksel mimarîsi ve dekorasyon özelliklerini taşımaktadır. Milli saraylara bağlı müzeler arasında daha erken dönemlerden günümüze gelmiş tek yapı olan Aynalıkavak Kasrı, Dîvânhâne ve beste odasında pencere üstlerinden dolaşan bir frizde dönemin tanınmış şairleri Şeyh Gâlib ve Enderûnî Fâzıl’ın, kasrı ve III. Selim’i öven şiirlerine rastlanmaktadır. Bu sembolizm yapıldığı dönemde kasrın ne kadar önemli bir yere sahip olduğunu göstermektedir.

Farklı mimari üslupların harmanlandığı eserde deniz cephesinde iki, kara cephesinde tek katlı kütlesiyle Osmanlı klasik mimarlığının son demlerini bünyesinde taşır. Diğer taraftan süsleme açısından Lale ve Sultan III. Selim dönemleri kültürünün pek çok öğesini bünyesinde barındırmaktadır. Aynalıkavak Kasrı’nda koleksiyonerler tarafından bağışlanan saz ve musiki enstrumanları müze sergi salonlarında; notalar, taş plaklar, müzikle ilgili yayınlar da müzik kütüphanesinde ziyaretçilere sunulmaktadır. Bu bakımdan kasır hem mekansal hem de sergilenen koleksiyon açısından önem taşımaktadır.

Restorasyon sırasında tarihi bilgilere bağlı kalınarak Aynalıkavak Kasrı hem Mevleviliği hem de klasik musiki alanında asıl kullanış amacına uygun olarak düzenlemesi yapıldı. Sedir, levha, lale, buhurdanlık, kavukluk, lamba ve fener gibi XVIII. yüzyıl sonunda kullanılan eşyalar müze mekanının dönemsel karakteristiğini canlandırmada kullanılan nesnelerin başında gelmektedir. Kullanım işlevine uygun olarak kasrın bahçesinde yaz aylarında Klasik Türk Sanat Müziği ağırlıklı konserlerle, kültür sanat merkezi olması planlanmaktadır.