2. 03. 1989 tarihinde 20096 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Kültür Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile Kültür Bakanlığı’nın ana hizmet birimleri dokuza ayrıldı ve bunlardan biri de Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı olarak yer aldı. Daha sonra 29. 04. 2003 tarihli ve 25093 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 4848 sayılı Kültür ve Turizm Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’la Kültür ve Turizm Bakanlığı kuruldu. Bu kanuna göre; Kültür ve Turizm Bakanlığı teşkilatı merkez, taşra ve yurtdışı teşkilatı ile bağlı kuruluşlardan oluşmaktadır. Bakanlık merkez teşkilatı; ana hizmet birimleri, danışma ve denetim birimleri ile yardımcı hizmet birimlerinden oluşmaktadır. Ana hizmet birimleri ise Güzel Sanatlar Genel Müdürlüğü, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü, Telif Hakları Genel Müdürlüğü, Sinema Genel Müdürlüğü, Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü, Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü, Tanıtma Genel Müdürlüğü, Milli Kütüphane Başkanlığı, Dış ilişkiler ve Avrupa Birliği Dairesi Başkanlığı olmak üzere 10 birimden oluşmaktadır. 1989 yılında Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı olarak geçen birim, 2003 yılından itibaren AB ve Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı olarak faaliyetine devam etmektedir.

Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Koordinasyon Dairesi Başkanlığının vizyonu; “Türk dış politikasının temel önceliklerine ve AB üyeliği hedefine uygun olarak, ulusal yararı en üst düzeyde gerçekleştirmek üzere, kültür ve turizm alanlarındaki uluslararası işbirliği olanaklarını, Türk turizminin uluslararası rekabet gücünü arttıracak ve Türk kültürünün ve ulusal kültür varlıkları ile değerlerinin dünyaya tanıtımına katkıda bulunacak biçimde geliştirmek ve sürdürmektir”. Bakanlığın misyonu; “Kültür ve turizm alanındaki uluslararası işbirliği olanaklarını araştırmak, işbirliğine yönelik çalışmaları ve projeleri yürütmek ve geliştirmek; AB üyeliği yolunda Bakanlık içi koordinasyonu sağlayarak, AB mevzuat ve politikalarını takip etmek ve uyum çalışmalarını gerçekleştirmek; kültür ve turizm alanındaki uluslararası faaliyetlerle ilgili kurum ve kuruluşları yönlendirmek, işbirliğinde bulunmak, yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları ve özel sektör ile iletişimi kurmak, geliştirmek ve işbirliği yapmak üzere gerekli koordinasyonu sağlamaktır.” Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı’nın görevleri Cumhurbaşkanlığı I numaralı Kararnamesinin 289. maddesi ile Türkiye dış politikası doğrultusunda, çeşitli ülkeler ve milletlerarası kuruluşlarla kültür ve turizm ilişkilerini düzenlemek ve geliştirmek; kültür ve turizm alanında çeşitli ülkelerin hükümetleriyle akdedilecek işbirliği antlaşmaları ile mübadele programlarının hazırlanması ve uygulanmasına ilişkin işlemleri yürütmek; milletlerarası kültür ve turizm kuruluşları ile ilişkileri düzenlemek ve bunların yürütülmesinde gerekli koordinasyonu sağlamak; Bakanlığın görev ve faaliyet alanına giren konularda Avrupa Birliği ile ilgili hususlarda koordinasyonu sağlamak, bu alanda cumhurbaşkanının genel politikasını uygulamaya yönelik tedbirleri almak, uyum ve uygulama çalışmaları ile ilgili işleri yürütmek; Avrupa Birliği’nin kültür ve turizm konularındaki mevzuat ve politikalarını takip etmek ve bunlara ilişkin işlemleri yapmak ve bakan tarafından verilen diğer görevleri yapmak, olarak tanımlanmaktadır.