-
2020
Edebiyatı ve sanatı “soba” temasıyla buluşturan Antalya Soba Müzesi; şair, yazar, araştırmacı Sunay Akın’ın danışmanlığında, sahne tasarımcısı Hasan Ayhan Doğan’ın tasarımı ve Ahmet Çağan’ın edebiyat çalışmaları ile Antalya’nın Balbey Mahallesi’nde bulunan Demirciler-Sobacılar Çarşısı’ndaki kulede 11. 02. 2013 tarihinde açıldı. Sobayı anımsatan mimarisiyle, özgün iç tasarımıyla Türkiye’de bir ilk olma özelliğini taşıyan müzenin, içerisinde sadece Türkiye’den gelen sobalar değil, dünyanın çeşitli yerlerinden gelen sobalar da yer almaktadır. Türkiye’de üretilen ilk soba, çini, salamandra, döküm, şömine, gaz, ocaklık, kuzine, teneke gibi 32 farklı sobanın sergilendiği üç katlı ve altı bölümden oluşan müzede ayrıca Sunay Akın’ın hediye ettiği oyuncak sobalar da bulunmaktadır. Müzede, ayrıca müze rehberliği hizmeti de sunulmaktadır.
Isı vermek kadar insanları bir araya getiren sobanın, geçmişten günümüze yolculuğu, müzede Türk Edebiyatı’nda Soba araştırmasıyla sunulmaktadır. Edebiyatçıların dizeleriyle süslenen müzenin duvarları, ateşin öyküsünün anlatıldığı sergi bölümü ve soba belgeseli yayımlanan multimedya odası müzenin ilk bölümlerini oluştururken, soba kültüründe edebiyat ile sanatı da buluşturmaktadır. Soğuktan korunmanın en tatlı haliyle (örneğin kestane pişirilen kuzineler, kahvehanelerdeki tinal sobalar vb.) ve 12 Eylül döneminde sobalarda yakılan kitaplar canlı soba hikâyeleriyle anlatılmaktadır. Müzenin üst katlarında, canlı soba hikâyeleri farklı özgünlükteki soba çeşitleri ve heykellerle birlikte kronolojik sırayla betimlenmektedir. Roma ve Osmanlı dönemlerinde kullanılan ısınma ve aydınlatma sistemleri hakkında da bilgi veren müzede, aydınlatma soba boruları kullanılarak sağlanmaktadır.
Müzenin en son katında çocuklar için de bir bölüm bulunmaktadır. Bu bölümde XIX ve XX. yüzyıllarda dünyanın çeşitli ülkelerinde çocuklar tarafından oynanan oyuncak sobalar sergilenmekte ve soba kültürü yaşatılmaktadır. Ayrıca sobayı, ateşin evcilleşmiş hâli olarak nitelendiren Sunay Akın, sergilenen oyuncak sobaları müzeye hediye etti. Soba Müzesi’ndeki koleksiyonların çoğaltılması beklenirken, Soba Müzesi kapatılarak bulunduğu alana Yemen Kahvesi işletmesi açıldı. Soba kültürünün yaşatılması için müzenin tekrar faaliyete geçmesi adına çalışmalar devam etmektedir.
Referanslar
http://www.benolmeden.com/soba-muzesi-antalya/, (Erişim tarihi: 30. 08. 2020); http://www.fullantalya.com/antalyada-bir-soba-muzesi/, (Erişim tarihi: 30. 08. 2020); https://www.hurriyet.com.tr/kelebek/artik-soba-muzesi-bile-var-22607123, (Erişim tarihi: 30. 08. 2020); https://emlakkulisi.com/antalya-soba-muzesi-11-subatta-aciliyor/149699, (Erişim tarihi: 30. 08. 2020); https://www.haberler.com/turkiye-nin-ilk-soba-muzesi-acildi-4322946-haberi/, (Erişim tarihi: 30. 08. 2020); http://www.batiakdeniztv.com/antalya/soba-muzesi-soba-bekliyor-h408.html, (Erişim tarihi: 30. 08. 2020); http://www.antalyafestivals.org/default.asp?islem=sayfa&id=3520&islem2=SERGI, (Erişim tarihi: 30. 08. 2020); https://antalyacityzone.com/haber/soba-muzesi-ziyaretci-akinina-ugruyor/2638, (Erişim tarihi: 30. 08. 2020).