Yurtdışı çıkış harcı, Türk vatandaşlarının Türkiye’den yurtdışına çıkışları sırasında ödedikleri bir harçtır. Bu harç hava, kara, deniz veya demiryolu ile yurtdışına seyahat eden kişiler için geçerlidir. Bazı durumlarda yurtdışı çıkış harcı ödenmemektedir. Çıkış tarihi itibariyle “Yedi yaşını doldurmamış olanlar, pasavan ve benzeri belgelerle çıkış yapanlar, yurt dışında oturma izni olanlar, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne ait kimlikle çıkış yapanlar ve yurtdışına ticari amaçla sefer yapan kara, deniz, hava ve demiryolu toplu taşıma ve yük taşıma araçlarının mürettabatı” yurtdışı çıkış harcı ödememektedir. Yurtdışı çıkış harcı, Türkiye Cumhuriyeti sınırlarından yurtdışına seyahat eden Türk vatandaşlarından alınan bir harçtır.

Bu uygulama, ilk olarak 196 sayılı Kanunla 1963 ve 1984 yılları arasında "Dış Seyahat Harcamaları Vergisi" adıyla uygulanmıştır. 1984 yılında 2989 sayılı Kanunla kaldırılan verginin yerini 2985 sayılı Toplu Konut Kanunu kapsamında "Toplu Konut Fonu" almıştır. 4705 sayılı Kanunla 2001 yılında yurtdışı çıkış harcı uygulanmaya başlanmış ve ilgili Kanuna göre, yurtdışına çıkanlardan elli ABD doları karşılığı Türk lirası tutarında harç alınacağı hükme bağlanmıştır. 4736 sayılı Kanun'un ilgili maddelerinde yapılan değişiklikle Şubat 2002 tarihinden itibaren bu harç yetmiş Türk lirası olarak değiştirilmiştir. Bu dönemde harç miktarının yüksek bir ücret olması yurtdışı çıkış harçlarının yeniden gözden geçirilmesini gerektirmiştir. Yurtdışı çıkış harcı için 2007 yılında bir değişiklik yapılmış ve 5597 sayılı Kanunu'na göre "Türkiye Cumhuriyeti pasaportu ile yurtdışına çıkış yapanlardan çıkış başına on beş Türk lirası harç alınır" hükmü getirilmiştir. Bu tarihten itibaren Türkiye Cumhuriyeti pasaportu ile yurtdışına çıkış yapan vatandaşlardan yurtdışı çıkış harcı alınmaya devam etmektedir. 

Yurtdışı çıkış harcı, genel devlet gelirleri kapsamında toplanmakta ve çeşitli kamu hizmetleri için kullanılmaktadır. Doğrudan bir hizmet karşılığı olmadığı için harç niteliği taşımaktadır. Yurtdışı çıkış harcı, devletin genel gelirlerine katkı sağlamak amacıyla toplanmaktadır. Gelir, kamu hizmetlerinin finansmanında kullanılmak üzere genel bütçeye aktarılmaktadır. Bu uygulama, mali kaynak oluşturmanın yanı sıra yurtdışına sık seyahat eden bireylerin belli bir oranda katkı sağlamasını amaçlamaktadır. Bu harç, 5597 sayılı “Yurt Dışına Çıkış Harcı Hakkında Kanun” çerçevesinde düzenlenmiştir. İlgili Kanunun 5. maddesinde, “ödenen yurtdışı çıkış harcının katma değer vergisi (KDV) matrahının hesabında” dikkate alınmadığı, aynı Kanunun 6. maddesinde ise, “Gelir İdaresi Başkanlığı, harcın tahsilat şeklini belirlemeye, harca tabi işlemlere taraf olanları harcın ödenmesinden sorumlu tutmaya, harca ilişkin beyan dönemlerini tahsilat tutarına bağlı olarak on beş günlük, aylık veya üçer aylık dönemler itibarıyla tespit etmeye, harcın iadesi ile bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esasları belirlemeye yetkili” olduğu bildirilmiştir.

1 Nisan 2007 tarihinden itibaren yürürlüğe giren “yurtdışına çıkış harç pulu” uygulamasında harç miktarı ve uygulama esasları her yıl yeniden değerlendirilmekte ve güncellenmektedir. Bu harcın ödenmemesi durumunda, bireylerin yurt dışına çıkışına izin verilmemektedir. Ödeme, çıkış yapılan sınır kapısında veya dijital kanallardan tamamlanabilmektedir. Türkiye Cumhuriyeti pasaportuyla yurtdışına çıkışlarda yurt dışı çıkış harcının ödenmesine veya varsa bu harçtan muafiyet durumuna ilişkin kontrol, çıkış kapılarında görev yapan emniyet mensupları tarafından yapılmaktadır. Toplu taşıma araçlarıyla yurtdışına yolcu taşımakta olan şirketlerin biletlerinin Türkiye’de düzenlenmesi durumunda, bileti düzenleyen gerçek veya tüzel kişiler bilete “çıkış harç pulu” yapıştırarak ücret tahsil etmektedir. Biletlerin yurtdışında ya da elektronik ortamda düzenlenmesi durumunda ise, çıkış harcı, vergi mükellefleri tarafından yurt dışındaki ilgili şirketlerin çıkış noktalarındaki bilet satış noktalarından harç pulu alınarak pasaport veya biniş kartına yapıştırılmak suretiyle ödenebileceği gibi, “ad, soyad ve pasaport numarası” belirtilerek makbuz karşılığında vergi tahsilatında yetkisi olan bankalara, gümrük veznelerine veya vergi dairelerine de ödenebilmektedir. Sistemin sağlıklı bir şekilde işleyebilmesi için, Türkiye Cumhuriyeti pasaportuyla yurtdışına çıkış yapan her bir yolcunun çıkış ücretini ödeyip ödemediğinin, taşıma şirketleri veya taşıma şirketlerinin yurtdışındaki temsilcileri tarafından Türkiye’de kontrol edilmesi ve söz konusu ücretin ödenmemiş olması halinde ilgili kişilere ödeme yapılması hususunda ikazda bulunulması gerekmektedir.