Turizmde Veri Analitiği

KAVRAM Yönetim ve Organizasyon Disiplinlerarası

Turizmde veri analitiği, ziyaretçi davranışları, rezervasyonlar, sosyal medya etkileşimleri ve konum bilgileri gibi büyük miktardaki turistik verinin istatistiksel ve algoritmik yöntemlerle analiz edilmesi süreçlerini kapsamaktadır.  Bu çok disiplinli yaklaşım turist ihtiyaçlarını tahmin etme, kaynakları verimli yönetme, turizm hizmetlerini kişiselleştirme işlemlerinde kolaylık sağlamaktadır. Turizmde kullanılan veri analitiği ile hem kamu hem de özel sektörde rekabet avantajı sağlanarak, sürdürülebilir hedeflere ulaşılmasında kritik rol oynar. Süreç tanımlayıcı, öngörücü ve yönlendirici analitik süreçleri içermektedir. Turizmde veri analitiğinin kullanım alanları; talep tahmini ve dinamik fiyatlama, kişiselleştirilmiş deneyim yönetimi, akıllı turizm yaklaşımları, kriz yönetimi ve sürdürülebilirlik, politika ve strateji geliştirmedir. Uygulama alanlarına aşağıdaki örnekleri verebiliriz:  

Talep Tahmini ve Dinamik Fiyatlama: Turizm sektöründe, özellikle oteller, havayolu şirketleri ve seyahat acenteleri için veri analitiği, talep tahmini ve fiyat optimizasyonu konularında önemli veriler sağlar. Geçmiş rezervasyonlar, hava durumu ve tatil dönemleri gibi çeşitli veriler analiz edilerek fiyatlandırma stratejileri oluşturulur. Bu sayede turizm işletmeleri, kapasitelerini daha verimli kullanarak gelir yönetiminde optimizasyon sağlar.

Kişiselleştirilmiş Turist Deneyimi: Günümüzde, turistlerin artan beklentileri kişiselleştirilmiş hizmet anlayışını bir gereklilik haline getirmiştir. Sosyal medya platformları, konum verileri, önceki rezervasyonlar gibi büyük veri kaynakları analiz edilerek, kişiselleştirilmiş öneriler sunularak müşteri memnuniyeti yükseltilmektedir. Akıllı destinasyon uygulamaları sayesinde turistlerin dijital ayak izleri kullanılarak verimli seyahat planlamaları yapılmaktadır.

Akıllı Turizm Uygulamaları: Veri analitiği akıllı turizm uygulamasının temelini oluşturmaktadır. Ulaşım iyileştirilmesi, ziyaretçi yoğunluğu analizi, şehir planlaması gibi alanlarda büyük veri teknolojilerinden yararlanılmaktadır.

Kriz Yönetimi ve Sürdürülebilirlik: Özellikle Covid-19 pandemisi gibi küresel yaşanan sorunlar Turizm sektöründe kriz yönetimi için veri analitiğine duyula ihtiyacı arttırmıştır. Turist hareketlerinin takibi, riskli anaların belirlenmesi ve tedbirlerin alınması kapsamında büyük veri analizleri kritik rol oynamaktadır. Ayrıca karbon ayak izi hesaplamalarında, enerji yönetiminde, gıda israfı azaltmada veri tabanlı uygulamalar kullanılmaktadır.

Politika Geliştirme ve Stratejik Planlama: Kamu ve özel sektör veri analitiğinden faydalanarak turizm politikaları tasarlamaktadır. Birçok ülkede olduğu gibi Türkiye'de de Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB), Kültür ve Turizm Bakanlığı gibi kurumlar ziyaretçi profilleri, memnuniyet düzeyleri, harcama alışkanlıkları gibi verileri analiz ederek turizm stratejileri geliştirmektedir.

Turizmde veri analitiği, işletme ve kamu kurumlarının rekabet gücünü yükselten stratejik bir araç haline gelmiştir. Hem sürdürülebilirlik hem de müşteri deneyimi açısından veri tabanlı karar alma süreçlerinin önemi artmaktadır. 

Referanslar

Gretzel, U., Sigala, M., Xiang, Z. et al. (2015). Smart tourism: foundations and developments. Electron Markets, 25: 179–188, https://doi.org/10.1007/s12525-015-0196-8; Li, S., Pan, B., Law, R. ve Huang, X. (2017). Forecasting tourism demand with composite search index, Tourism Management, 59: 57–66. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2016.07.005; T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2023). Turizm İstatistikleri Raporu. https://www.ktb.gov.tr, (Erişim tarihi: 11. 07. 2025); Zenker, S. ve Kock, F. (2020). The coronavirus pandemic – A critical discussion of a tourism research agenda, Tourism Management, 81: 104164. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2020.104164

Konuyla ilgili diğer maddeler için bkz.: