Kokart / Çalışma Kartı

Kavram Endüstri İlişkileri

Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından ruhsatname sahibi turist rehberlerine, Turist Rehberliği Birliği (TUREB) tarafından hazırlanan ve eylemli turist rehberlerine kayıtlı oldukları meslek odası tarafından bir yıl süreyle geçerli olmak üzere mesleği fiilen icra edebileceklerine dair verilen kimlik kartıdır. Çalışma kartı alan turist rehberleri eylemli turist rehberi olarak tanımlanırlar ve mesleği fiilen icra edebilirler. Turist rehberleri mesleği icra ederken çalışma kartlarını göğüs hizasında görünür şekilde taşımakla yükümlüdür. Turist rehberleri çalışma kartında belirtilen bölge ve yabancı dil veya dillerde rehberlik yapmak zorundadır. Turist rehberlerinin çalışma kartında yazılı olmayan bölge veya dillerde rehberlik hizmeti vermesi 6326 sayılı Turist Rehberliği Meslek Kanunu uyarıca yasaktır. Ancak tur katılımcılarının talebi veya Türkçe bilmeleri halinde Türkçe rehberlik de yapabilmektedirler.

Turist rehberliği ile ilgili ilk yönetmelik 03. 09. 1971 tarihinde 13945 sayılı Tercüman-Rehber Kursları ve Tercüman-Rehber Yönetmeliği adıyla yayımlandı. Bu yönetmelikte tercüman rehber olarak tanımlanan turist rehberlerinin mesleği icra etmesine izin veren belge kokart olarak ifade edildi. Sonraki yıllarda kokart ifadesi kullanılmaya devam edildi. 25. 11. 2005 tarihinde 26004 sayılı Profesyonel Turist Rehberliği Yönetmeliği ile birlikte kokart ifadesi yerine Profesyonel Turist Rehberliği Kimlik Kartı ifadesi kullanılmaya başlandı. Turist Rehberliği Meslek Kanunu'nun 07. 06. 2012 tarihinde 6326 sayılı yasa olarak TBMM’de (Türkiye Büyük Millet Meclisi) kabul edilerek 22. 06. 2012 tarih ve 28331 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanması turist rehberliği mesleğinde bir dönüm noktası oldu. Turist Rehberliği Meslek Kanunu turist rehberliğinin meslek olarak yasal bir statüye kavuşmasını sağladı. Kanun yürürlüğe girene kadar turist rehberliği mesleği yönetmeliklerle yürütüldü. Meslek kanununun yürürlüğe girmesi ile birlikte rehberlik mesleğinin icra edilmesinde ve mesleğe kabul şartlarında birtakım değişiklikler yaşandı. Profesyonel Turist Rehberliği Kimlik Kartı olarak ifade edilen rehberlik kimlik kartı ifadesi meslek kanunu ile birlikte çalışma kartı şeklinde değişti.

Çalışma kartı ile turist rehberi eylemli turist rehberi olarak tanımlanmakta ve serbest meslek erbabı olarak veya 22.05.2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu’na tabi olarak mesleği fiilen icra etme yetkisine sahip olmaktadır. Odaya üyelik koşullarını kaybetmiş veya odaya karşı yükümlülüklerini yerine getirmemiş olan turist rehberlerine çalışma kartı verilmemektedir. Eylemli turist rehberleri her yıl çalışma kartlarını yenilemek zorundadır. Çalışma kartı; Birlik yönetim kurulu tarafından hazırlanmakta, onaylanmakta ve aralık ayı sonuna kadar odalara teslim edilmektedir. Odalar, bir yıl süreyle geçerli olacak çalışma kartlarını, takip eden yılın ocak ayı içerisinde eylemli turist rehberlerine teslim etmektedir. Çalışma kartı almak isteyen turist rehberlerinin her yıl Kasım ayı içinde bağlı oldukları meslek odalarına başvurması gerekmektedir. Ancak bu durum ilk kez çalışma kartı almak isteyen ve eylemsiz turist rehberliğinden eylemli turist rehberliğine geçmek isteyen rehberler için geçerli değildir. Çalışma kartı üzerinde kart sahibinin fotoğrafı, adı soyadı, ruhsat numarası, rehberlik dili, TC kimlik numarası, doğum yeri, doğum tarihi, baba adı, anne adı, geçerlilik süresi, bağlı olduğu oda, sicil numarası, kan grubu bilgisi bulunmaktadır. Ayrıca ülkesel ya da bölgesel turist rehberi olduğu ibaresi de çalışma kartında yer almaktadır.

Yararlanılan Kaynaklar

Eser, S. (2018). Turist Rehberliği Terminolojisi. Turist Rehberliği içinde (Editör Eser, S., Şahin, S. ve Çakıcı, C. A.). Ankara: Detay Yayıncılık; Resmi Gazete. (1971). Tercüman-Rehber Kursları ve Tercüman-Rehber Yönetmeliği, http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/13945.pdf, (Erişim tarihi: 01.12.2019); Resmi Gazete. (2005). Profesyonel Turist Rehberliği, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2005/11/20051125-4.html, (Erişim tarihi: 01.12.2019); Resmi Gazete. (2012). 6326 Sayılı Turist Rehberliği Meslek Kanunu, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/06/20120622-2.html, (Erişim tarihi: 01.12.2019); Saatçi, G. ve Demirbulat, Ö. G. (2018). Turist Rehberleri Birliği’nin (TUREB) 2017 Yılı Denetim Raporlarının İncelenmesi. Turist Rehberliği Üzerine Güncel Araştırmalar içinde (Editör Hacıoğlu, N. Avcıkurt, C., Kılıç, A. ve Yıldırım, H. U.). Ankara: Detay Yayıncılık.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Resmi Gazete. (2014). Turist Rehberliği Meslek Yönetmeliği, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/12/20141226.html, (Erişim tarihi: 01.12.2019).