International Air Transport Association (IATA) / Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği

Sivil Toplum Kuruluşu Yurtdışı Kurum-Kuruluş Yatırımcı/İşletmeci STK

(Cenevre, İsviçre, 1945 - )

Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği (International Air Transport Association/IATA); uluslararası tarifeli uçuşların başladığı yıl olan 1919’da Lahey’de kurulan Uluslararası Hava Trafik Birliği’nin ardından kuruldu. 1945 yılında Havana’da toplanan 44 yerel ulusal havayolu firmasıyla kurulan IATA’nın merkezi İsviçre’nin Cenevre kentidir. Uluslararası platformda tarifeli uçak seferleri düzenleyen havayolu işletmelerinin bu birliğe üye olma zorunluluğu bulunmaktadır. IATA’nın temel amaçları; güvenilir bir taşıma süreci sağlamak, uluslararası alanda sosyal ve ekonomik gelişim için başarılı bir havayolu endüstrisinin oluşmasına katkı sunmak, havacılık sektörünün ekonomik açıdan yüksek bir karlılık düzeyine ulaşmasına yardımcı olmak, kaliteden ödün vermeden, müşteri memnuniyetini ön planda tutarak sektörün ihtiyaçlarına cevap verebilecek ürünler sunmak, havayolu taşımacılığının uluslararası alandaki maliyetlerini düşürmeye yardımcı olacak çeşitli uygulama ve anlaşmalara imza atmak, havacılık endüstrisinin dünyadaki yerini tespit ederek, dünyanın karşı karşıya kaldığı problemlere yardımcı olmak, istihdam alanlarının geliştirilmesi ve sektörün istihdam yapısının güçlendirilmek olarak belirlendi. Bununla birlikte görevleri arasında; hava yolları biletlerinin satışını gerçekleştiren seyahat acentalarına izin vermek, güvenli, düzenli, ekonomik havayolu taşımacılığını geliştirmek, havayolu taşımacılığıyla ilgili tarifelerin belirlenmesini sağlamak, kargo taşımacılığı, uçak kiralama işletmeleri, seyahat acentalarının sözlü ve yazılı işlemleri ve ilişkileri gibi konularda belirleyici olmaktır. Havayolu taşımacılığıyla ilgilenen ve IATA üyeliği bulunan seyahat acentaları, hava olu taşımacısı firmaların izniyle diğer hava yollarıyla gerçekleştirilen hizmet ve süreçlerde havayolu şirketini temsil edebilmektedir. IATA üyesi olan acentaların havayolu firmasının misafirlerine yeterli düzeyde hizmet sunabilecek nitelikte ve ölçütlerde olması gerekmektedir. Üye acentalar her bir ulaştırma hizmetinde muhtemel hasar ve kayıplara karşı kargolara yeterli ve ilgili sigortayı yapmalıdır, IATA kurallarına göre ürünün ambalajlandırılması, işaretlendirilmesi, belgelendirilmesi, adreslerinin yazılması, etiketlerinin yerleştirilmesi gibi konuları genel kural ve kaidelere göre gerçekleştirilmelidir. IATA üyesi 120 ülke bulunmakta ve bu ülkelerde kendisine bağlı 290 havayolu işletmesi hizmet vermektedir. Uluslararası alandaki havayolu taşımacılığının ise yüzde 82’sini karşılamaktadır. IATA gelirlerini üyelerinin ödediği aidatlar ve başvuru ücretlerinden temin etmektedir. IATA’nın gerçekleştirdiği önemli anlaşmalar arasında; Interline Trafik Anlaşması, Pool Anlaşması, Zed Anlaşması, Ortak Uçuş Anlaşması yer almaktadır. IATA’nın mevcut genel müdürü Alexandre de Juniac’dır. Önceki genel müdürleri ise; Tony Tyler, Giovanni Bisignani, Pierre Jean Jeanniot, Günter Eser, Knut Hammarskjöld, Sir William Hildred’dir.

Yararlanılan Kaynaklar

https://www.iata.org/about/pages/history.aspx, (Erişim tarihi: 18.12.2019); Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü Yayınları (2015). Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği-IATA. Ankara: Pegem Yayıncılık.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Mısırlı, İ. (2018). Seyahat Acenteciliği ve Tur Operatörlüğü. Ankara: Detay Yayıncılık.