Havayolu konşimentosu olarak da ifade edilen hava taşıma senedi, havacılık sektöründe AWB (Air Waybill), kısaltması ile bilinmektedir. Havayolu ile yapılan uluslararası kargo taşımalarında kullanılan taşıma belgesidir. Bu senetle havayolu, teslim aldığı malları kalkış havaalanı ile varış havaalanı arasında uluslararası kurallara göre taşıyacağını taahhüt eder. 1929 tarihli Varşova Sözleşmesi ve 1999 tarihli Montreal Sözleşmesi bu uluslararası kuralların temel dayanaklarıdır.

Hava taşıma senedi havayolu şirketlerince taşınacak olan yükle ilgili her türlü bilgiyi içeren belgedir. Bu belge üzerinde bulunması gereken bilgiler şu şekildedir: 1) Hava taşıma senedinin ve taşıyıcı işletmenin kod numaraları, 2) belgenin düzenlendiği yer ve tarih, 3) gönderici adı ve adresi, 4) alıcı adı ve adresi, 5) kalkış havaalanı ve varış havaalanı, 6) kargo içeriği: türü, niteliği, miktarı, brüt ağırlığı, ücrete tabi ağırlığı, boyutları, paket sayısı, 7) uçuş sefer sayısı ve tarihi, 8) taşıma ücreti ve ödeme koşulu, 9) taşınacak mal tehlikeli madde ise tehlikeli madde beyanı ile ilgili bildirimler, 10) havayolu şirketinin kaşesi ve sorumlu kişi imzası, 11) diğer ek bilgi ve belgeler.

Hava taşıma senedi malın nakliyeci tarafından teslim alındığını gösteren ve hangi noktalar arasında bu kargonun nakliyesinin gerçekleştirileceğini yazılı olarak ortaya koyan bir kontrattır. Malların mülkiyetini temsil etmez ve emre düzenlenmez, ciro ve teslim ile devir edilmesi söz konusu değildir (non-negotiable). Doğrudan bir havayolu işletmesi (airline) tarafından Ana Hava Taşıma Senedi (Master Air Waybill) şeklinde ya da bir Taşıma İşleri Organizatörü (freight forwarder) tarafından Ara Hava Taşıma Senedi (House Air Waybill) olarak düzenlenebilir.

Hava taşıma senetleri Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği - IATA tarafından uluslararası kurallar çerçevesinde basılır ve yalnızca uluslararası hava taşıma işlerinde kullanılır. Yalnızca IATA üyesi olan havayolları ya da Taşıma İşleri Organizatörleri tarafından düzenlenebilir. Üçü orijinal olmak üzere dokuz kopya olarak düzenlenen senedin nüshalardan biri alıcıya, biri kargoyu yükleten göndericiye, biri de havayolu şirketine aittir. Hava taşıma senedinin düzenlenmesi, malların taşıma işlemini gerçekleştirecek hava aracına yüklenmesinden ve hava aracının kalkış meydanından havalanmasından sonra yapılır.

Normal olarak bir kargo gönderisi için standart olarak 30 civarı basılı evraka gereksinim vardır. Bu durum kâğıt israfı olduğu kadar, işlem karmaşası ve sürecin uzaması anlamına gelmektedir. Elektronik veri değişimi uygulamalarının yaygınlaşması ile sektörde elektronik kargo uygulamaları yapılabilir hale geldi ve e-konşimento ortaya çıktı. Önceleri çift yönlü elektronik havayolu konşimentosu (bilateral) şeklinde anlaşmalar gerekirken 18. 04. 2013 tarihinde çok taraflı (multilateral) elektronik havayolu konşimento uygulamasına geçildi. Birlikte çalışan IATA ve FIATA (International Federation of Freight Forwarders Associations - Uluslararası Taşıma İşleri Organizatörleri Birlikleri Federasyonu) uygulama standartlarını birlikte hazırladılar. Kararın 18. 04. 2013 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, Resolution 672 - Form of Multilateral e-Air Waybill Agreement (Karar 672 – Çok Taraflı Elektronik Hava Taşıma Senedi Anlaşması) adıyla yürürlüğe girdiğini açıkladılar. Çok taraflı elektronik havayolu taşıma senedi anlaşmaları ile artık havayolları IATA ile yapacakları tek bir anlaşmayla, yine IATA ile bu anlaşmayı imzalayan tüm hava kargo acentalarından uluslararası taşımalar için e-konşimento kabul edebilecektir.

Böylece, hava kargo acentalarının her taşıma için düzenlemek, yazılı çıktı alarak havayoluna teslim etmek ve arşivlemek zorunda oldukları doküman maliyetlerinde tasarruf sağlanırken; operasyonlar hızlanmakta, aynı zamanda belgeleme hızı ve kalitesi yükselmektedir.