Hanehalkı Turizm Eğilim Anketi (1983)

Araştırma Kamu Sektörü Araştırması

Bugünkü adı Türkiye İstatistik Kurumu (TİK) olan Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE) tarafından yürütüldü; Türkiye’de yaşayan vatandaşların ülke içi ve dışına yönelik turizm hareketlerinin nitelik ve niceliklerini coğrafi, ekonomik ve kültürel boyutlarıyla ölçmeyi amaçladı. Ayrıca bazı özelliklerin ise beş bölge ve dört büyük il detayında verilmesi planlandı. Yapılan araştırma, nüfusu 10 binden fazla olan yerleşim yerlerinde bulunan tüm konutlar ve bu konutlarda yaşayan hanehalkını kapsadı. Hane halkı fertlerinden yaşı 12 ve daha yukarı olan kişilere anket uygulandı. Çok aşamalı, tabakalı, tesadüfi küme örneklemesinin uygulandığı çalışmada her kümede beş konut yer aldı. 1980 yılı genel nüfus sayımı sonuçları örnek küme ve kümede bulunan konutların belirlenmesinde kullanıldı. Nihai örnekleme birimi ise beş konut içeren kümeler şeklinde oluşturuldu.

Araştırmada, Türkiye tabakalaması Türkiye sosyo-ekonomik ve coğrafi durum dikkate alınarak iller itibariyle beş bölge olarak; nüfus tabakalaması ise 10.001-25 bin, 25 bin1-50 bin ve 50.001 ve üzeri olarak üç tabakaya ayrıldı. Mahalle tabakalaması ise sosyo-ekonomik duruma göre üç tabakaya (fakir, orta, zengin) ayrıldı. 11.760 konut olarak belirlenen örnek hacmi, 2.352 kümede bulunan konutlar ve bu konutlarda oturan hane halkından 12 yaş ve üzeri bireylerle anket yapıldı. İkamet edilen belediye sınırları dışına çalışma amacı haricinde gidenleri kapsayan çalışmada sosyo-ekonomik durumları birbirine en yakın iller beş bölge altında gruplandırıldı.

Hazırlanan raporun sonuçları Türkçe ve İngilizce dillerinde verildi. Yapılan araştırmaya yönelik rapor önsöz, açıklama, hanehalkı turizm eğilim anketi soru kağıdı dışında elde edilen istatistiklerin tablolaştırıldığı dokuz sayfalık bulguları kapsamaktadır. Elde edilen bulgular 12 tabloda sunuldu. Bu tablolar; (1) Bölgeler ve dört büyük ile göre anket kapsamına giren hanehalkı, hanehalkındaki fert sayısı, seyahat eden hanehalkı sayısı, seyahat eden hanehalkındaki fert sayısı ile seyahat eden fert sayısı; (2) seyahat eden kişilerin bölgeler, dört büyük il ve yaş gruplarına göre dağılımı; (3) seyahat eden kişilerin bölgeler, dört büyük il ve seyahat sayılarına göre dağılımı; (4) seyahat eden kişilerin bölgeler, dört büyük il ve tahsil durumlarına göre dağılımı; (5) seyahat etmeyen kişilerin bölgeleri, dört büyük il ve yaş gruplarına göre dağılımı; (6) seyahat etmeyen kişilerin bölgeleri, dört büyük il ve seyahat etmeme nedenlerine göre dağılımı; (7) geceleme yapan kişilerin geceleme yaptıkları yer, tesis türü ve geceleme sayılarına göre dağılımı; (8) geceleme yapan kişilerin geceleme yaptıkları yer ve seyahat amaçlarına göre dağılımı; (9) geceleme yapan kişilerin geceleme yaptıkları yere ve yararlandıkları ulaşım araçlarına göre dağılımı; (10) geceleme yapan kişilerin geceleme yaptıkları yer ve ikamet edilen bölgelere göre geceleyen kişiler ve geceleme sayılarının dağılımı; (11) geceleme yapan kişilerin ikamet ettikleri bölge, geceleme yaptıkları bölge ve geceleme sayılarına göre dağılımı; (12) yıllık gelir gruplarına göre seyahat eden ve etmeyen hanehalkı sayısı şeklindedir. Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası tarafından 1986 yılında yayınlanan rapor Türkiye’de bu anlamda ve geniş bir kitleyle yapılan ilk araştırmalardan biri olma özelliği taşmaktadır.

Referanslar

Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). Hanehalkı Turizm Eğilim Anketi 1983. Ankara: Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası.