29. 11. 1963 tarihinde İtalya, İngiltere, Hollanda, İsviçre, Fransa, Almanya ve İrlanda’dan katılan sivil toplum örgütlerince Paris’te kurulan uluslararası bir kuruluştur. Bugün 40’tan fazla ülkeden üyeleri ile birlikte Avrupa’nın sivil temsil kapasitesi en yüksek kültürel miras kuruluşu olarak bilinmektedir. Avrupa kültürel mirasını mimari, arkeolojik, kültürel ve uluslararası anlamda anılmasını, övülmesini, korunmasını ve bunlar için lobi faaliyetleri yapılmasını teşvik etmekte ve yine bu şekilde politikalara katkı sağlamayı amaçlamaktadır. Bu kapsamda 1999 yılında, Europa Nostra’nın kampanyasının bir sonucu olarak Avrupa Birliği (AB) tarafından izin verilen miras restorasyon ve onarım çalışmaları için KDV’de indirimler yapıldı. Yine, 2004 yılında Kosova’daki kültürel mirasın geniş çaplı yıkımına karşı kampanya yürütüldü.

Europa Nostra, beş milyondan fazla üye sayısına sahip miras birlikleri ve vakıfların yer aldığı 243 üye kuruluş; devlet kurumları, yerel makamlar, üniversiteler ve şirketlerin yer aldığı 120 ortak kuruluş ve doğrudan destek veren 1000’in üzerinde bireysel üye ile üye tabanı yüksek bir kuruluştur. Europa Nostra’nın yönetim yapısı başkan, başkan yardımcıları, genel kurul, konsey ve kurul ile birlikte komiteler, uluslararası sekretarya ve ülke temsilcilerinden oluşmaktadır. Europa Nostra üyelerinden oluşan genel kurul yılda bir toplanarak Avrupa kültürel mirasının karşılaştığı sorunları tartışmakta ve başkan seçmektedir. Genel kurul tarafından atanan başkan ise Europa Nostra’yı dünyada temsil etmektedir. 2019 başkanlığını ünlü opera sanatçısı İspanya adına Maestro Plácido Domingo yürütmektedir. Konsey ise, en fazla 60 temsilciden oluşmakta ve genel kurulun yürütme organıdır. Yılda iki kez toplanmakta ve yönetim kurulu üyelerini, genel başkanı ve başkan yardımcılarını atamaktadırlar. Türkiye temsilcileri Nuran Zeren Gülersoy (2017-2020) ve Demet Sabancı Çetindoğan’dır (2016-2019).

Europa Nostra, 1997’den bu yana Avrupa Birliği mali desteklerinden yararlanmaktadır. Bu destekler Europa Nostra’nın Avrupa’daki kültürel mirasın desteklenmesi, korunması ve lobicilik faaliyetlerinde sivil toplum kuruluşu olarak gelişmesine büyük ölçüde yardımcı olmaktadır. 2002’de Avrupa Komisyonu tarafından başlatılarak Avrupa Birliği’nin Yaratıcı Avrupa Programı tarafından desteklenen ve Europa Nostra tarafından düzenlenen Avrupa Miras Ödülleri / Europa Nostra Ödülleri mirasın korunması, yönetimi, araştırılması, eğitimi ve iletişimi ile ilgili en iyi uygulamaları teşvik etmektedir. Bu şekilde kültürel mirasın Avrupa’nın toplumu ve ekonomisi için stratejik bir kaynak olarak daha güçlü bir şekilde tanınmasına katkıda bulunması amaçlandı. Örneğin, İstanbul Kılıç Ali Paşa Hamamı’nın rehabilitasyonu 2017’de Europa Nostra Ödülü’ne layık görülmüştür. Yanı sıra, Europa Nostra, Avrupa Birliği ile farklı işbirliği programları için Avrupa Birliği hibe programlarından destek almaktadır. Örneğin, Avrupa Birliği’nin Creative Europe programı tarafından desteklenen Slow Food tarafından koordine edilen Yemek Kültürdür projesinin 2020’de tamamlanması planlandı. Bu proje ile gıda mirası Avrupa’ya ait olma duygularının ve bu duyguları ifade etmenin bir aracı olması ve bu şekilde Avrupa’nın kültürel çeşitliliğinin zenginlik ve benzersizliğini anlatılmasını teşvik edilmesi amaçlanmaktadır.

Türkiye ayağında Europa Nostra temsilcilik esasında faaliyet göstermektedir. 2019 yılı itibariyle Bizim Avrupa Derneği bu faaliyetleri yürütmektedir. Avrupa’nın tehlike altındaki yedi kültürel miras alanı listesine, Mardin Kızıl Kilise, Hasankeyf yanı sıra 2018 yılında da Büyükada Rum Yetimhanesi girdi. Aynı yıl Büyükada Rum Yetimhanesi için Avrupa Yatırım Bankası Enstitüsü, Europa Nostra, ve Europa Nostra Türkiye’den kültürel miras ve finans alanından uzmanlardan oluşan bir heyetin ziyareti sonrası izlenimler ve statik mühendisi eşliğinde yapısal raporu hazırlandı. Bu heyet ayrıca, yerel paydaşlarla ve yetkililerle görüşmeler yaptı.