Doluluk Oranı

Kavram Üretim Yönetimi ve Pazarlama

Otel işletmelerinin performansını ölçmek için birçok ölçüt kullanılmaktadır. Doluluk oranı da performansı ölçmek için konaklama kapasitesinin temel alındığı ölçütlerden biridir. Odaların otelin temel ürünü olması nedeniyle doluluk oranı en sık kullanılan başarı ölçütüdür. Otelin konaklama kapasitesi oda sayısı ya da yatak sayısı olarak belirlenebilir. Doluluk oranı satışa hazır oda ya da yatak kapasitesi üzerinden hesaplanabilir. Oteldeki potansiyel oda ve yatak kapasitesi satışa sunulan sayıları tutmayabilir. Personel kullanımında olması gibi nedenlerle odalar satışa sunulamayabilir. Gerçekçi hesaplama yapabilmek için öncelikle satışa hazır oda ve yatak sayısı belirlenmelidir. Daha sonra satılan oda ve yatak sayısı hesaplanmalıdır. Satılan oda sayısının satışa hazır oda sayısına oranı, doluluk oranını verir. Aynı şekilde, yatak sayısı üzerinden hesaplama yapılacak ise, satılan yatak sayısının, hazır yatak sayısına oranı belirlenir. Hesaplamaya ek yataklar dahil edilmez. Böylece satışa hazır konaklama kapasitesinin yüzdesel olarak ne kadarının satıldığı belirlenmiş olur. Bu sonuç otelin performans ölçüsüdür.

Doluluk oranının yüksek olması arzu edilen bir durumdur; satılamayan her bir oda ve yatak otel için gelir kaybıdır. Doluluk oranı her gün bitiminde önbüro bölümü tarafından gece raporlarında hesaplanır. Günlük hesaplamaların yanında haftalık, aylık sezonluk, yıllık ve özel günler için hesaplamalar yapılabilir. Hesaplanan doluluk oranları departman yöneticileri ve üst yönetim tarafından değerlendirilir. Doluluk oranı, tek başına otelin performansına ilişkin yeterli bilgi vermez. Hesaplanan doluluk oranı, otelin hedefleri, otelin daha önceki dönemlerindeki doluluk oranları, rakiplerin durumu ve sektör ortalamalarıyla karşılaştırılmalıdır. Doluluk oranını iç ve dış faktörler etkileyebilmektedir. İç faktörler otelin yöneticilerinin etkileyebildiği faktörler; dış faktörler otel yöneticilerin etkileyemediği faktörlerdir. Dış faktörlerin doluluk oranı üzerindeki etkisinin arındırılarak başarı değerlendirmesi yapılmalıdır.

Yararlanılan Kaynaklar

Gökdeniz, A. ve Dinç, Y. (2009). Önbüro Operasyonları ve Yönetimi (Altıncı baskı). Ankara: Detay Yayıncılık; Kurgun, H. (2012). Otel İşletmelerinde Odalar Bölümü Hizmetleri. İçinde; M. Akoğlan Kozak (Editör), Otel İşletmeciliği (Birinci baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.