İstanbul’un Fatih ilçesinin Çemberlitaş semtinde yer almaktadır. Bina, 06. 03. 1865 yılında dönemin Maârif Nazırı (Eğitim Bakanı) Mehmed Esad Safvet Paşa tarafından Fossati kardeşler olarak bilinen İtalyan mimarlara yaptırıldı. Neo Klasik tarzda inşa edilen bina, ilk olarak Maârif-i Umûmiye Nezâreti (Eğitim Bakanlığı) ve İstanbul Darülfünunu (İstanbul Üniversitesi) olarak kullanıldı. Darülfünun olarak hizmet verdiği sıralarda (1875) Şeker Ahmet Paşa’nın ilk Uluslararası Resim Sergisi burada açıldı. II. Abdülhamid döneminde bina ilk olarak Sansür Kurulu’na (Matbuat Müdürlüğü) tahsis edilip, 1908 yılında ise Şehremaneti’ne (İstanbul Belediyesi) devredildi. 1983 yılına kadar geçen sürede belediye bünyesindeki birçok birim bu binada hizmet verdi. 1983 yılında dönemin Belediye Başkanı Abdullah Tırtıl ile Nezih Demirkent başkanlığındaki (Türkiye) Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu’nun yapmış oldukları antlaşma neticesinde, binanın cemiyete kiralanması kararlaştırıldı. 1984-1988 yılları arasında gerçekleştirilen restorasyon sonucu 09. 05. 1988 tarihinde Basın Müzesi adıyla hizmete açıldı.

Tarihi, XVI. yüzyıla kadar uzanan Türk basın dünyasına ve basın teknolojisine detaylı bir bakış sunan Basın Müzesi dört kattan oluşmaktadır. İlk katın Basın tarihinden örnekler bölümünde, 1729’da İbrahim Müteferrika’nın kurmuş olduğu ilk matbaanın birebir maketi ve basılan örnekler yer almaktadır. Dizgi ve baskı makineleri bölümünde, 1892’lerin düz baskı makinesi, taş baskı örnekleri, rotatif tipo entertip, giyotin, eski daktilolar, XIX. yüzyıldan kalma bir cilt presi, kabartma makinesi, teleks makineleri ve telefotolar gibi cihazların ilk örnekleri sergilenmektedir. Bunun yanında ülkenin ilk resmi haber ajansı olan Anadolu Ajansı tarafından kullanılan çeşitli baskı ekipmanları da müzede yer almaktadır. Anı eşyaları bölümünde ise Türk basınına emeği geçmiş Abdi İpekçi, Çetin Emeç, Sabiha Sertel, Sedat Simavi ve Ahmet Emin Yalman gibi birçok önemli gazetecinin kişisel eşyaları ve fotoğrafları sergilenmektedir.

Müze binasının ikinci katı çeşitli kültür sanat faaliyetlerine ev sahipliği yapmaktadır. Buradaki 100 kişi kapasiteli Nezih Demirkent Oditoryumu, çeşitli toplantı, kongre, konferans ve sempozyumlarda kullanılmaktadır. Ayrıca aynı katta bulunan Cevat Fehmi Başkut Sanat Galerisi’nde altı adet sergi salonu bulunmaktadır. Bu salonlarda resim, karikatür, seramik, minyatür, heykel, hat ve ebru sanatı gibi çeşitli sanat dallarına ilişkin sergiler gerçekleştirilmektedir. Ayrıca bu salonlarda 30 kişiye kadar kapasiteli çeşitli sanat atölyeleri (resim, diksiyon, Osmanlıca, el sanatları vb.) ve bir cep tiyatrosu da hizmet vermektedir. İkinci katın bir odası da basın şehitlerinin yer aldığı “Öldürülen Gazeteciler” bölümü olarak ayrılmıştır. Burada, 1909’da Galata Köprüsü’nde öldürülen ilk basın şehidi Hasan Fehmi’den, 1979’da suikaste uğrayan Abdi İpekçi’ye ve 2007’de öldürülen Hrant Dink’e kadar gazetecilerin fotoğraflarının bulunduğu özel bir bölüm bulunmaktadır.

Müzenin üçüncü katı, 1998 yılında yeniden düzenlenen zengin bir kütüphane, dokümantasyon ve arşiv merkezinden oluşmaktadır. Kütüphanede kapsamlı bir gazete ve dergi koleksiyonunun yanında, basın ve gazetecilikle ilgili basılı ve dijital yaklaşık 30 bin eser bulunmaktadır. 25 kişilik bir okuma odasının da bulunduğu kütüphaneden, yılda yaklaşık 5.000 araştırmacı faydalanmaktadır. 2010 yılında bir boya firması sponsorluğunda müzenin iç kısmı ve tavanı tamamen yenilenmiştir. Ancak binanın dördüncü katı inşaat halinde olup kullanılmamaktadır. İstanbul’un en eski yapılarından ve kültür sanat merkezlerinden biri olan Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Basın Müzesi, 31 yıldır Türk basınının belleği olarak hizmet vermekte ve dünyanın dördüncü, Türkiye’nin ise ilk Basın Müzesi olarak müzecilikte önemli bir konumdadır.