Kocaeli ilinin İzmit ilçesi merkezinde, Saat Kulesi’nin yanında yer almaktadır. Kasr-ı Hümayun, Saray ve Abdülaziz’in Av Köşkü olarak da anılan ve günümüze ulaşan yapının, Sultan Abdülaziz (1861-1876) döneminde yapıldığı bilinmektedir. Cumhuriyet’in ilanından sonra, bahçesine adliye binası yapılan saray, hükümet konağı olarak da hizmet verdi. Daha sonra mimari ve sanatsal değeri göz önünde bulundurularak, 1965 yılında Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü’ne devredildi, 28. 06. 1967 yılında ise İzmit Müzesi olarak hizmet vermeye başladı. 1992 yılında restorasyonu yapılan müze, 17 Ağustos 1999 depreminde büyük ölçüde zarar gördü. Kocaeli Valiliği İl Özel İdaresi tarafından, 2004 yılında restorasyon çalışmaları başlatıldı. 2005 yılında restorasyonu tamamlanan yapı, 16. 01. 2007 tarihinde tekrar hizmete açıldı.

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kocaeli Müze Müdürlüğü’ne bağlı Av Köşkü Saray Müzesi, muhafız alayı ve seyisler için yapılan binalarla birlikte, üçlü bir yapı topluluğundan ve iki kattan oluşmaktadır. Müzenin; Atatürk, protokol (kabul), dinlenme (sedefli oda), giriş salonu (divanhane) ve yatak odası (Hünkâr Hamamı) olmak üzere beş odası bulunmaktadır. Yapının iç mekanında Osmanlı saray mobilyaları ve etnografik eserler sergilenmektedir. Müzenin güneyindeki girişi ortasında bulunan koridorda, Osmanlı döneminden kıyafetler ve XIX. yüzyıldan kalma Avrupa ve Uzakdoğu üretimi saray porselenleri, camlı vitrinler içerisinde sergilenmektedir.

Müzenin birinci katında bulunan iki odadan biri olan Atatürk odası koridorun doğu, Protokol (Kabul) odası ise batı tarafında yer almaktadır. Nitekim Mustafa Kemal Atatürk, 18. 06. 1922 yılında Fransız yazar Claude Farrêre ile burada görüştü, 16. 01. 1923 yılında İstanbul gazetelerinin başyazarlarıyla bir basın toplantısı düzenledi. Müzede bulunan Atatürk odasında; etnografik bazı eşyalar ile Mustafa Kemal Atatürk’e ait özel eşyalar (dinlenme koltuğu, telefonu, satranç masası, komidini, abajuru) ve yine Mustafa Kemal Atatürk’ün İzmit ziyaretiyle ilgili haberlerin yer aldığı gazeteler sergilenmektedir. Protokol odasında ise protokol masaları, kanepeleri ve koltukları bulunmaktadır.

Müzenin üst katında; divanhane bulunmaktadır. Divanhanenin batısında, içerisinde hamamı ile birlikte yatak odası, doğusunda sedefli oda yer almaktadır. Divanhanede, yırtıcı hayvanların yanı sıra sancak, nişan, mızrak, terazi, çalgı aletleri gibi ampir üslubunda sembollerin betimlendiği duvar resimleri, kuzeyinde bir yatak odası ve Osmanlı dönemine ait mobilyalar (aynalı konsol, camlı dolap, iki kanepe, bir koltuk, sekiz sandalye, boy aynası, yazıhane) sergilenmektedir. Divanhanenin doğusunda yer alan, sultanın dinlenme odası olarak bilinen Sedefli odada ise bir ayna, bir taht, iki kolçaksız, bir kolçaklı sandalye, iki küçük sehpa ve bir rahleden oluşan sedef kaplamalı mobilyalar sergilenmektedir.

Tavan süslemeleri Fransız ressam Sason’nun eseri olan yapı, neo–klasik üslupta ve Avrupa-Barok stilindedir. Abdülaziz’in ava düşkünlüğünü bilen Sason, süslemelerde; manzara tasvirleri, doğa ve hayvan figürlü betimlemeler ile Abdülaziz’in tuğrası, bayrak, Osmanlı arması, mızrak, balta ve kılıçtan oluşan grup motifleri, çiçek ve meyve bezemelerine ağırlık vermiştir. Bununla birlikte müzenin iki katlı olan cephesi ve alt kat zemini mermer, üst katı ahşap mermer parke döşemelidir. Mimarı, Dolmabahçe Sarayı‘nın da mimarı olan Garabet Amira Balyan’dır. Av Köşkü-Saray Müzesi’nin; tarihe tanıklığı ve mimari özellikleri dışında en önemli özelliklerinden diğer ikisi Osmanlı döneminde İstanbul dışında yapılan ve günümüze kadar kalan tek saray olması ve kentin ilk müzesinin yine bu binada açılmış olmasıdır.