Turizm Müesseselerini Teşvik Kanunu (5647 Sayılı)

Hukuki Alanına Giren Konular Yasa

Turizm müesseselerine devlet tarafından sunulan teşviklerin düzenlenmesi hususunda hazırlanmış kanun. 7470 sayılı ve 30.03.1950 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak, yayım tarihinde yürürlüğe giren 5647 sayılı Turizm Müesseslerini Teşvik Kanunu, turizmin geliştirilmesi amacıyla çıkarılan ilk yasal düzenleme olma özelliğine sahiptir. Bu kanunun yürürlüğe girmesi ile birlikte turizm müessesesi olacak işletmelerin tanımlaması yapıldı ve bu işletmelere verilecek olan teşviklere ilişkin esaslar belirlendi.

Kanunun kapsamını, turizm müessesesi olacak işletmelerin tespitine, bu işletmelerin teşvik edilmesine, düzenlenmesine ve denetlenmesine ilişkin hükümler oluşturmaktadır. Gerekçesinde de belirtildiği üzere; 1) savaş yaşamış olan ülkelerin kalkınmak için turizme önem verdikleri, 2) Türkiye’nin sahip olduğu coğrafi ve tarihi değerleri ile bir turizm ülkesi olduğu, 3) Türkiye’nin kalkınmasında turizmin yapıcı ve karşılıksız gelir kaynağı olacağı, 4) yeni şekli ile kurulacak olan turizm endüstrisinde gelirleri yüksek tutabilmek için maliyetlerin düşük olmasını sağlama gerekliliği, 5) iç turizmde tarifelerin yüksek olmaması gerektiği, 6) turizm müesseselerinin kuruluşlarında düşük faizli turizm kredisi gerekliliği ve 7) mevcut konaklama tesislerinin turistik otel seviyesine gelmesinin zor olduğu ve bu nedenle yeni turizm tesislerinin kurulmasını sağlayacak hükümler kanunda öngörülmektedir.

Kanun 13 maddeden oluşmaktadır. Kanunda birinci maddede turizm müessesesi olarak değerlendirilecek müesseseler, ikinci maddede turizm müesseselerinin sahip olacağı özellikleri belirleyecek merciler, üçüncü maddede yazılı hükümlerden faydalanmak için gerekli belge ve bu belgeyi verecek olan kurum, dördüncü maddede belge şartlarının sürdürülmesi ile ilgili kontrol süreci, beşinci maddede belgede yer alan özelliklerinin sürdürülmemesi durumunda uygulanacak cezalar ile ilgili hükümler düzenlenmektedir. Altıncı madde turizm müessesi belgesi almış olan işletmelere sağlanacak olan gayrimenkul ile ilgili teşvikler ve teşvik şartlarını içermekte ve dört fıkradan oluşmaktadır. Bu maddeye göre belge almış olan teşebbüslerin tesis, inşa, ıslah ve kapasite artışları için gerekli arazi, arsa ve binalar Devletin hüküm veya tasarrufu altında ya da hususi mülkiyetinde olanlar başka bir yere tahsis edilmemiş olma koşulu ve belirlenen bedeli 20 yılda ödenmek üzere Bakanlar Kurulu kararına dayanarak gerçek veya tüzel kişilere satılabilmektedir. Bu maddenin A fıkrası teşvik verilen gayrimenkullerin 20 yıl içinde tahsis amacı dışında kullanılmak üzere başkalarına satılamayacağı, B fıkrası bu gayrimenkullerin 20 yıl süre ile tahsis amacı dışında kullanılamayacağını, C fıkrası belgenin iptal olması durumunda gayrimenkule ait borçların tahsilini, D fıkrası gayrimenkuller üzerinde Hazine alacağına teminen ipotek yer alacağı belirtilmektedir. Yedinci maddede Hazine’den alınan gayrimenkuller üzerinde tesisat ve inşaat yapma ve kredi fonundan yararlanma, sekizinci maddede Turizm Kredisi Fonu, dokuzuncu maddede belge almış olan teşebbüslerin inşa, tevsi, teçhiz ve teşrifleri için fondan vade ile yüzde 5’ten çok olmamak üzere kredi kullanımı, 10. maddede kredilerin takibi ve yaptırımı, 11. maddede belge almış ve teşvik hükümlerinden faydalanmış işletmelerin fiyat tespitlerini kendilerinin yapması ile ilgili hükümler düzenlenmektedir. 12. ve 13. maddeler ise kanunun yürütülmesine ilişkin esasları içermektedir.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d08/c025/tbmm08025072ss0245.pdf, (Erişim tarihi: 22.08.2019).