Turizmin dünya ekonomisine ve gelişmekte olan ülkelerin ekonomik gelişimlerine olumlu katkıları giderek artış göstermektedir. Turizm pazarından ve gelirinden ülkelerin ve işletmelerin daha fazla pay alabilmeleri, turistlerin tatil kararlarına nüfuz edebilmelerine bağlı olmaktadır. Dolayısıyla turistlerin, tatil kararını, tatil satın alma karar süreçlerini anlamak ve satın alma kararının nasıl verildiğini bilmek ve anlamak turizm pazarlamacıları için önem arz etmektedir. Destinasyon yeri seçimi, konaklama, aktiviteler, ulaşım, seyahat tarzı ve tatil arkadaşları gibi çeşitli unsurları içeren tatil kararı, bir turistin seyahat ihtiyaçlarını, seyahat hizmetlerini ve destinasyon özelliklerini en düşük maliyetle karşılayan rasyonelleri değerlendirmeleri olarak tanımlanmaktadır. Seyahatçiler, tatil ihtiyacının ortaya çıkması durumunda tatil satın almaya yönelirler ve ihtiyaçlarını en iyi karşılayacak tatil seçeneklerini kendilerince önemli olan ölçütlere göre değerlendirirler. Tatil satın alma kararı tatil seçenekleri ve motivasyonları arasındaki ilişkiye bağlı olarak olumlu veya olumsuz olabilir.

Seyahatçilerin tatil kararı almalarını etkileyen faktörler kültürel, sosyal, kişisel ve psikolojik faktörler olmak üzere dört ana grupta sınıflandırılmaktadır. Turistin tatil kararını etkileyen kültürel faktörler kültür, alt kültür ve sosyal sınıftan; sosyal faktörler referans grupları, aile, rol ve statülerden; kişisel faktörler kişinin yaşı, aile yaşam dönemi aşamaları, mesleği, eğitim durumu, gelir ve yaşam tarzından; psikolojik faktörler ise motivasyon, algılama, öğrenme, inanç ve tutumlardan oluşmaktadır.

Turizmin sosyal bir faaliyet olması sebebiyle sosyal olgulardan etkilenmesi; diğer taraftan, günümüzde turizm olgusunun gelişmesi ve yaygınlaşmasıyla, turistik destinasyonlar ve tatil seçeneklerinin çoğalması, tatil satın alma karar süreçleri de artarak karmaşıklaşmıştır. Tatil satın alma karar verme sürecine ilişkin çeşitli araştırmacılar tarafından farklı yaklaşım ve modeller geliştirildi. Bu teoriler ve özellikle tatil yeri seçim modelleri, potansiyel turistlerin nihai tatil yerlerini seçmeden önce geçirdikleri aşamalar ve bu aşamaları etkileyen faktörler hakkında fikir vermektedir.

Tatil satın alma karar süreci, ihtiyacın ortaya çıkması, bilgi araştırma, alternatiflerin değerlendirilmesi, satın alma kararı ve satın alma sonrası değerlendirme olmak üzere beş aşamada incelenmektedir. İlk aşamada, tatil ihtiyacının ortaya çıkması ve bu isteğin uygunluğunun değerlendirilmesi söz konusudur. Tatile çıkma isteği insanı tatil satın almaya iten bir dürtü olmaktadır. Bilgi araştırma aşamasında, turist karar verme sonrasında ortaya çıkabilecek riskleri azaltmak amacıyla yeterli düzeyde bilgi edinme yoluna gitmektedir. Bu noktada iki tür kaynak söz konusudur: ilki turistin kendi sahip olduğu bilgi ve deneyimler, ikincisi reklam, seyahat katalogları, turizm büro ve acentaları, arkadaş, aile ve benzeri çevreden topladığı bilgilerdir. Alternatiflerin değerlendirilmesi aşamasında, seçenekler hakkında elde edilen bilgiler değerlendirilerek en iyi seçenek bulunur. En uygun olan seçenek toplam riskleri en az olandır. Riskin derecesi kararın getireceği maliyetlere ve tatmin derecesine göre farklılık gösterebilmektedir. Satın alma aşamasında turist, seçenekleri değerlendirdikten sonra satın alma ya da satın almama kararını vermektedir. Satın alma sonrası tutum, seyahat ve tatil sonrasında beklentiler ile gerçekleşenler karşılaştırılmakta, beklentiler ve gerçekleşenler birbirine yakınsa veya gerçekleşenler daha iyiyse, memnuniyetin ortaya çıkması söz konusudur. Bu durumda turistin olumlu anıları ve deneyimleri tekrar yaşama isteği ile tekrar aynı bölgeyi tercih etme ihtimali oldukça yüksek olacaktır. Beklentilerin karşılanmaması durumunda ise memnuniyetsizlik oluşacak, tatil ihtiyacının ortaya çıkması durumunda farklı seçeneklere yönelecektir.