Sürdürülebilir Kent İçi Hareketlilik Planları (SUMP) Eğitim Raporu

Araştırma Kamu Sektörü Araştırması Proje Temelli Araştırma Sivil Toplum Kuruluşu Araştırması

(İstanbul, 2015)

Sürdürülebilir Kent İçi Hareketlilik Planları (SUMP) Eğitim Raporu, 20 Kasım 2015 tarihinde İstanbul Teknik Üniversitesi'nde gerçekleştirilen Yaşanabilir Şehirler Sempozyumu kapsamında hazırlanmıştır. Bu çalıştay, AB Solutions Projesi ve Rupprecht Danışmanlık desteğiyle düzenlenmiş olup, WRI Ross Sürdürülebilir Şehirler Merkezi tarafından hazırlanmıştır. Eğitim raporunun ana amacı, Türkiye'deki yerel yönetimlere SUMP konsepti hakkında bilgi vermek, AB ülkelerinden iyi uygulama örneklerini paylaşmak ve Türkiye'deki mevcut durum değerlendirmesini yapmaktır.

Çalıştayın temel amacı, SUMP konseptini katılımcılara tanıtmak, AB ülkelerinde uygulanmış başarılı örnekleri paylaşmak ve Türkiye'deki ilk SUMP örneğini katılımcılarla buluşturmaktır. Çalıştaya, kent içi ulaşım ve hareketlilik planları konusunda çalışan on altı uzman katılmıştır. Katılımcılar arasında Eskişehir, İzmir, Diyarbakır, Kocaeli ve İstanbul Büyükşehir Belediyeleri gibi yerel yönetim temsilcileri yer almıştır.

Çalıştay sürecinde, SUMP konsepti ve planlama aşamaları, Rupprecht Danışmanlık uzmanları tarafından detaylı bir şekilde ele alınmıştır. SUMP Kendini Değerlendirme Tool Eğitimi ile katılımcılar, kendi şehirlerinin mevcut durumunu değerlendirme konusunda bilgi sahibi olmuşlardır. AB Türkiye Delegasyonu Ulaştırma Sektörü Yöneticisi Dr. Göktuğ Kara, SUMP konusunda mali destekler hakkında bilgi vermiştir. Ayrıca, Bremen ve Budapeşte'den başarılı SUMP örnekleri sunulmuş ve Türkiye'deki yerel yönetimlerin bu şehirlerle ileride işbirlikleri yapabilmesi için fırsatlar yaratılmıştır​(Sürdürülebilir Kent İçi…)​ .

Türkiye'de SUMP, ilk kez Eskişehir Büyükşehir Belediyesi tarafından uygulanmaya başlanmıştır. Eskişehir'deki bu süreç, Ulaşım Planlama Şube Müdürü Aytaç Ünverdi tarafından çalıştay katılımcılarıyla paylaşılmıştır. Çalıştay sonucunda, Türkiye'de henüz tamamlanmış bir SUMP çalışmasının bulunmadığı, ancak pek çok şehrin sürdürülebilir ulaşım çözümlerini uyguladığı anlaşılmıştır. Özellikle motorsuz ulaşım (bisiklet ve yürüme) çalışmaları son yıllarda hız kazanmıştır .

Çalıştayda, Türkiye'deki şehirlerin sürdürülebilir ulaşım çözümleri konusundaki mevcut durumu değerlendirilmiş ve çeşitli sorunlar ile fırsatlar ele alınmıştır. Örneğin, Malatya'da Troleybüs sisteminin başarılı bir şekilde işletildiği, Ankara'da CNG araç kullanımının yaygın olduğu ve İzmir'de bisiklet paylaşım sistemlerinin geliştirildiği belirtilmiştir. Ancak, veri eksikliği, mali destek yetersizlikleri ve kurumlararası koordinasyon eksikliği gibi sorunlar da dile getirilmiştir​(Sürdürülebilir Kent İçi…)​ .

SUMP Eğitim Raporu, Türkiye'de sürdürülebilir kent içi hareketlilik planlarının benimsenmesi ve uygulanması için önemli bir adım olarak değerlendirilmektedir. Çalıştayda, yerel yönetimlerin SUMP konusunda bilgi ve deneyim eksiklikleri olduğu, bunun da SUMP literatürünün İngilizce olmasından kaynaklandığı sonucuna varılmıştır. Bu nedenle, SUMP literatürünün Türkçe'ye çevrilmesi ve yerel yönetimlere yönelik kapasite geliştirme eğitimlerinin verilmesi önerilmiştir.