"Şarap turizmi" olarak da bilinen önoturizm, turizm ve tarım sektörlerini birleştiren bir faaliyet alanı olup, özellikle bağcılık ve şarap üretimiyle özdeşleşmiş bölgelerde ekonomik, sosyal ve kültürel kalkınmayı destekleyen bir araçtır. Önoturizm, şarap kültürüne olan ilginin artmasıyla gelişen ve gastronomi turizmi kapsamında önemli bir yer tutan bir turizm dalıdır. Bu kapsamda, şarap üretim yerlerinin ziyaret edilmesi, bağların gezilmesi, şarap tadım etkinliklerine katılım, şarap yapım teknikleri hakkında bilgi edinilmesi ve yerel şarapların eşlik ettiği yöresel yemeklerin deneyimlenmesi gibi etkinlikleri içerir. Bunun yanı sıra, bölgenin kültürel ve tarihi mirasının tanıtılması da önoturizmin önemli bir parçasıdır.

Önoturizm, ziyaretçilere şarap üretim sürecinin tüm aşamalarını yakından gözlemleme ve şarap üreticileriyle doğrudan iletişim kurma fırsatı sunar. Ekonomik açıdan, yerel şarap üreticileri için gelir kaynağı oluştururken, bağ evleri, oteller, restoranlar ve diğer turizm işletmeleri üzerinde de olumlu etkiler yaratır. Ayrıca, önoturizm destinasyonları, ihracat pazarlarının genişletilmesine katkıda bulunarak bölge şaraplarının ulusal ve uluslararası düzeyde tanıtımını sağlar. Önoturizm, yerel toplulukların kültürel miraslarını korumalarına ve bu mirasları ziyaretçilerle paylaşmalarına olanak tanır. Yerel gastronomi ve el sanatları gibi geleneksel değerlerin desteklenmesi, bölge halkı için gurur kaynağı oluştururken, ziyaretçiler için otantik ve unutulmaz bir deneyim sunar.

Dünya genelinde İtalya, Fransa, İspanya, Güney Afrika ve Şili gibi şarap üretiminde öne çıkan ülkelerde önoturizm, önemli bir turizm alt dalı haline gelmiştir. Bu ülkeler, önoturizm faaliyetlerini entegre turizm stratejileriyle destekleyerek yerel ekonomilerini ve şarap markalarını güçlendirmektedir. Türkiye'de ise Kapadokya, Trakya, Ege ve Güneydoğu Anadolu gibi bağcılık ve şarap üretimi yapılan bölgeler, önoturizmin gelişimi için büyük bir potansiyele sahiptir. Özellikle Çal, Bozcaada ve Şirince gibi destinasyonlar, son yıllarda bu alanda dikkat çeken bölgeler arasında yer almaktadır.

Önoturizm, tarım ve turizmi birleştirerek hem üretici hem de tüketici için kazan-kazan modeli sunan sürdürülebilir bir turizm türü olarak giderek daha fazla önem kazanmaktadır. Doğa, gastronomi ve kültürel deneyimlerin bir arada sunulduğu bu turizm türü, hem yerel hem de uluslararası düzeyde ziyaretçi çekerek şarap üretim bölgelerinin değerini artırmaya devam etmektedir. Önoturizm, şarap kültürünü yalnızca bir tüketim aracı olarak değil, aynı zamanda bir deneyim, eğitim ve kültürel paylaşım unsuru olarak da ele alan bütüncül bir yaklaşımı temsil etmektedir.