Destinasyon Kimliği

Kavram

Destinasyon pazarlaması uzmanları tarafından markalaşma için yürütülen çalışmalarda, destinasyonun rakiplerinden farklılaştığı tüm özellikleri ve faaliyetleri dikkate alınarak bir marka kimliği tasarlanmaktadır. Destinasyon kimliği veya destinasyon marka kimliği olarak ifade edilen bu kavram, destinasyon yönetiminin korumayı ya da oluşturmayı hedeflediği marka ögelerinin (semboller, kişilik, kültür, davranış, iletişim gibi) benzersiz bir bileşimi olarak yorumlanmaktadır. Destinasyonu tanımlamak ve rakipleriyle kıyaslamak için turistler ya da paydaşlar bu ögelerden yararlanmaktadır. Bu bağlamda destinasyon kimliği, “Hedef kitle tarafından destinasyonun nasıl algılanmasının istendiği” sorusunu yanıtlamaktadır. Diğer bir ifadeyle bu kavram, destinasyonun aslında kim olduğunu, ne yaptığını ve nasıl yaptığını hedef kitleye yansıtmaktadır. Destinasyonun hedef kitle tarafından algılanan marka kimliği ise destinasyon imajı olarak ifade edilmektedir. Dolayısıyla destinasyon kimliği, mevcut ve potansiyel turistlerin zihinlerinde destinasyon imajının oluşmasını doğrudan etkilemektedir. Örneğin, deniz-kum-güneş çekiciliğiyle özdeşleşmiş olan Antalya, Bodrum, Marmaris gibi destinasyonlarımız bu çekiciliği marka kimliklerine başarıyla entegre etmiş, özellikle deniz-kum-güneş motivasyonuyla seyahat eden Rus, Alman ve İngiliz turistlerin zihinlerinde olumlu bir destinasyon imajı yaratabilmişlerdir.

Destinasyon kimliğinin özünde kültür, çevre, altyapı ve çekicilikler yer almaktadır. Bu bağlamda, Türkiye’nin sahip olduğu otantik Anadolu kültürü, denizlerle çevrili konumu, geniş turistik altyapısı ve doğal çekicilikleri, destinasyon kimliğimizin öz ögeleri olarak yorumlanabilmektedir (Gaziantep için mutfak kültürü, Antalya için deniz-kum-güneş çekiciliği gibi). Destinasyon kimliğinin önemli bir diğer ögesi ise destinasyonun kendi eşsizliklerini ve/veya farklılıklarını yansıtan görsel kimliğidir (sloganlar, semboller, logolar). Destinasyon kimliğinin hedef kitleye aktarılmasında önemli olan bu kimlik ögesi için en iyi örneklerden biri Paris’in sembolü olan Eiffel Kulesi’dir. Paris için kullanılan slogan ise Je t’aime (seni seviyorum) şeklindedir. Böylece, Eiffel üzerinden Paris’in eşsizliğine dikkat çekilmekte, aynı zamanda bir romantizm ve aşk destinasyonu olduğu hedef kitleye iletilmektedir. Destinasyon kimliğinin diğer bir ögesi olan destinasyon marka kişiliği de bu görsel kimlik ögeleri vasıtasıyla yaratılabilmektedir. Örneğin; Paris’in marka kişiliğinde romantik özelliğinin öne çıkarılması, günümüzde bu destinasyonun romantik bir kişi gibi yorumlanmasına neden olmaktadır.

Destinasyon kimliği, turistlerin destinasyon farkındalığını arttıran, destinasyon imajını şekillendiren, destinasyona yönelik tutum ve davranışlarını etkileyen önemli bir unsurdur. Bu nedenle, başarılı bir destinasyon markalaşma çalışmasının gerçekleştirilebilmesi için destinasyon kimliğinin dikkatle tasarlanması gerekmektedir. Çünkü destinasyon kimliğinin başarıyla yönetilebildiği destinasyonlarda daha fazla, daha bilinçli ve daha çok harcama yapan turistlerin destinasyona çekilmesi ve destinasyon sadakatinin güçlendirilmesi, dolayısıyla turizm pazarında rekabet avantajının sağlanması mümkün olabilmektedir. Bu öneminden dolayı destinasyon kimliği konulu akademik çalışmaların sayısında da artış gözlenmektedir. Örneğin; Türkiye’de yürütülen ve Mersin iline bağlı Anamur ilçesinin destinasyon kimliğini belirlemek üzere yapılan bir araştırmada, “Anamur’un ulusal ve uluslararası düzeydeki çekicilikleri, öne çıkan değerleri, diğer destinasyonlardan farklı olduğu turistik değerleri, logo tasarımı, marka kişiliği ve Anamur’u çağrıştıran sözcükler” destinasyonun marka kimliği ögeleri olarak yorumlanmıştır. Araştırmanın sonucunda, Anamur’un marka kimliğinin geliştirilmesi için deniz, güneş, orman gibi doğal güzelliklerinin (ulusal ve uluslararası düzeydeki çekicilik), örenyerleri, Mamure Kalesi, yöresel kültür, muz meyvesinin (öne çıkan değerler), Anemurium Antik Kenti’nin, deniz ve bakir doğanın (farklı kılan turistik değerler), doğanın vurgulandığı bir logonun (logo/semboller), güvenilir, orijinal ve neşeli kişiliğinin (marka kişiliği), muz ve çilek meyvesinin (çağrıştıran sözcükler) öne çıkarılması önerilmiştir.

Yararlanılan Kaynaklar

Çetinsöz, B. C. ve Atsan, M. (2019). Destinasyonlarda Marka Kimliği Oluşturma Süreci: Anamur Üzerine Bir Araştırma, Journal of Tourism Theory and Research, 5(2): 86-98; Konecnik, M. ve Go, F. (2008). Tourism Destination Brand Identity: The Case of Slovenia, Journal of Brand Management, 15 (3): 177-189; Saraniemi S. ve Komppula R. (2019). The Development of a Destination Brand Identity: A Story of Stakeholder Collaboration, Current Issues in Tourism, 22 (9): 1116-1132; Saraniemi, S. (2010). Destination Brand Identity Development and Value System, Tourism Review, 65 (2): 52-60; Tsaur, S.H., Yen, C.H. ve Yan, Y.-T. (2016) Destination Brand Identity: Scale Development and Validation, Asia Pacific Journal of Tourism Research, 21 (12): 1310-1323.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Sop, S. A. (2019). Destinasyon Marka Kimliği ve Kişiliği. İçinde; B. Suna (Editör), Destinasyon Yönetimi ve Pazarlaması (ss. 257-282). Ankara: Detay Yayıncılık.