Bir ülke, bölge ya da destinasyonun turizm içerisinde çekicilik oluşturabilecek, turistik deneyim kaynağı olabilecek ve turistlere turizm ürünü olarak sunulabilecek değerlerinin tespiti, karakteristik ve kimlik özelliklerinin tanımlanması, ardından kayıt altına alınması olarak tanımlanabilmektedir. Ülkelerin, coğrafi bölgelerin, şehirlerin ve şehirlerden daha küçük -ilçeler, köyler gibi- yerleşimlerin özelinde sınırlandırılarak hazırlanmaktadır. Söz konusu ülke, bölge ya da destinasyonun turizm envanteri genel olarak tüm turizm kaynaklarını kapsayacak şekilde oluşturulabileceği gibi belirgin bir turizm türüne odaklanmış şekilde de hazırlanabilmektedir.

İlk turizm envanterinin hangi kişi ya da kurum tarafından oluşturulduğuna dair net bir bilgi olmamakla beraber 1800’lerin sonundan bu yana hazırlanan orman varlık envanterlerinin ve UNESCO tarafından hazırlanan ya da hazırlanması teşvik edilen soyut, somut, doğal ve kültürel miras envanterlerinin kökenini oluşturduğu anlaşılmaktadır.

Turizm envanterini oluşturacak unsurlar bir destinasyonun koyları, sahilleri, ormanlık alanları gibi doğal güzellikleri; saraylar, antik tiyatrolar, eski yerleşim yerleri gibi tarihi değerleri; gastronomik kimliği yansıtan ürünler, yerel zanaat ve sanat ürünleri gibi destinasyonun spesifik değerleri; konaklama ve ulaşım imkanları; tur operatörleri; yapılabilecek genel ya da özel turistik etkinlikler; hastaneler, müzeler gibi turist açısından ulaşılması gerekebilecek kamu kurumları ve destinasyona bağlı olan ilçeler ve beldeler gibi mikro destinasyonlar olarak sıralanabilmektedir. Turizm envanterinin belirgin bir turizm türüne odaklanarak hazırlanması durumunda ise söz konusu turizm türü için kaynak oluşturacak unsurlar envanter içerisine dahil edilmektedir. Bunların yanı sıra bir destinasyonda var olan ve potansiyel turizm türlerinin gelişebilmesi adına fikirleri, fırsatları ve meseleleri içeren turizm envanterleri de hazırlanabilmektedir.

Turizm envanterlerinin hazırlanması için belirlenmiş bir zaman aralığı görülmemesi ile beraber Türkiye’de 90’lı yıllarda turizm il müdürlükleri tarafından iki yıl gibi periyotlarla bastırıldığı anlaşılmaktadır. Ancak günümüzde gelişen bilişim teknolojisinin doğal bir sonucu olarak turizm envanterleri internet ortamına taşınmıştır. Bu durum hem turizm envanterine daha rahat bir erişim sunmakta hem de güncelliğin sağlanmasına yardımcı olmaktadır.

Turizm envanteri hazırlanması destinasyon açısından var olan turizm kaynaklarının korunması, geliştirilmesi, yeni turizm türleri ve potansiyelinin belirlenmesi, pazarlama imkânı ve turistik veri tabanı oluşturulması gibi faydalar sağlamaktadır. Turist açısından ise bir enformasyon kaynağı olarak dikkate alınmakta ve nereye seyahat edeceği, seyahat ettiği yerde nereleri gezeceği, nerede konaklayacağı ve ne yiyeceği gibi konularda bir rehber görevi görmektedir.