Tatil kelimesi köken olarak Arapça atālet, işsiz kalmak'tan ta’til olarak türemiştir. İş-çalışma faaliyetine ara verme, durdurma anlamına gelen kelime, kanuna göre çalışmaya ara verilen süre aynı zamanda dinlenmek ve eğlenmek maksadıyla çalışılmadan geçirilen süre olarak da tanımlanmaktadır. Aynı zamanda tatil, tatil olunan gün ve günlerde bireylerin tatil köyü veya tatil kampı gibi dinlenmeye uygun bir yerde kurulmuş ve gerekli şartları sağlayan evler ya da bungalovlarda vakit geçirebildiği bir aktivite olarak adlandırabilir.

Belirtildiği üzere ulusal bayram ve genel tatiller (okulların eğitim ve öğretimi bitirdiği dönemler gibi) hakkında kanun tatil günlerini saymıştır. Turizmde genel resmi ve dini bayram tatilleri sektörün en hareketli olduğu dönemlerdir. Tatile çıkıldığında öncelikle rezervasyonun yapılması ve en önemlisi tatil biletinin alınması çok önemlidir. Tatil bileti kavramı ise önceleri, genel olarak indirimli tarifeli olup sadece Pazar günleri ya da kanuni bir tatil için demiryolunda gidiş-dönüş için yararlanılan bilet olarak anılmıştır. Buna ek olarak tatil abonesi demiryolu ulaşımı terminolojisinde de bir devre ve belirli bir yol için normal olarak tatil süresince geçerli indirimli abone anlamında kullanılmıştır.

Özel kişiler tarafından gelecekteki tatil veya seyahat masraflarını karşılamak amacıyla yapılan tasarrufları kabul eden resmi veya özel tasarruf kurumu bir dönem tatil sandığı kavramı ile anıldı. Böyle bir sandığın oluşturulması iç turizmi canlandırma amacıyla yapılan bir teşvik turizmi çalışması olarak algılanabilir. Bunun, günümüzdeki “devre mülk” sistemin temellerini ne derece oluşturduğu tartışmaya açıktır. Bu kapsamda geçmişte bir tatil sandığı tarafından üyelerine verilerek bunları çıkaran, sandığa mensup kuruluşlar için de ikamet ve taşıt masraflarını tam olarak ödemeleri halinde kabul edilen belirli bir değerdeki belgeler tatil pulu olarak nitelendirildi. Tatil pulu kavramı günümüzde aldığı hizmetler (konaklama, yemek, transfer vs.) karşılığında yolcuya teslim edilen belge (voucher), kupon, makbuz veya fiş ifadelerine karşılık gelir. Kanun gereğince, çalışmaya ara verileceği belirtilen süre olan tatil okul, meclis, yanında adli tatil olarak yılın belli günlerinde mahkemelerin faaliyetlerini durdurmaları anlamına gelir. Bu dönem adliye çalışanlarının tatil yapma fırsatını bulabildikleri özel bir dönemdir.

Özel sektör çalışanlarının faydalanamadığı, sadece 657 sayılı kanuna tabii devlet memurlarını kapsayan bir tatil olan idari tatil ise turizm sektörü açısından büyük önem arz eder. Özellikle dini bayram tatili süresinin bitiminden sonraki çalışma gün veya günlerinin hafta tatil günleri ile birleştirilerek tatil süresinin uzatıldığı bir çalışmadır. Devlet memurları söz konusu çalışma günlerinde idari izinli sayılmaktadır. Turizm hareketliliğinin en yüksek düzeyde olduğu dönemlerden biri olarak anılmaktadır.

Milli bayram ve genel tatiller hakkındaki kanunun üçüncü maddesine göre pazar günü olan hafta tatili 35 saatten az olmamak üzere cumartesi saat 13.00’da başlar. Aynı kanunun ek maddesine göre genel tatil günlerinin sonu cuma gününe gelirse, cumartesi bütün gün tatil olur. Hafta tatili kısa dönem bir tatil olarak turizm açısından çok önemlidir. Buna göre turizm sektörü çalışanlarını da kapsayan hafta tatili ücreti, kanunu uygulayan işyerlerinde, haftanın tatilden önceki altı iş gününde çalışmış veya kanunen çalışmış sayılan hallerde bulunmuş işçiye, bir iş karşılığı olmaksızın, çalışılmayan hafta tatili günü için işverence ödenen ücret anlamına gelmektedir. Öte yandan turizm çalışanları özellikle yüksek sezonda hafta tatili izinlerini hafta içi belirlenen bir günde kullanmaktadırlar.

Tatil-i eşgal kavramı içerisindeki eşgal kelimesi Arapça bir isim olup işler güçler, anlamına gelmektedir. Bu terim Osmanlı Devleti’nde 09.08.1909 tarihinde kabul edilen ilk grev ve lokavt yasası olarak anılmakta olup daha çok demiryolu, tramvay, liman ve aydınlatma iş kollarında çalışanların grev ve lokavt haklarını düzenlemek için çıkartılmıştır. Tatil-i eşgal uygulaması ile taşımacılık sektöründeki grev veya lokavt eylemlerinin diğer sektörlerde olduğu gibi taşımacılığın önemli olduğu turizm sektöründe de gerek yolcuları (tatilci ve turistler) gerekse turizm çalışanlarını yakından etkilemesi olası bir durumdur.

Tatil-i meslek olarak bilinen bu terim ilgili alandaki meslek sanatının icrasının tatili, durdurulması anlamına gelmektedir. Meslek olarak turizm sektöründe çalışanlar için de mesleklerinin icrasını durdurmaları için kullanılabilecek bir terimdir.

Kar tatili veya deprem tatili gibi mücbir nedenlerden dolayı ilan edilen tatil türleri bulunmaktadır. Kar tatili ilan edildiğinde bundan devlet memuru engelli ve hamile çalışanlar idari izinli sayılarak faydalanabilmektedir. Nüfusa göre küçük bir kitleyi oluşturabilecek bu grubun turistik açıdan önemli bir hareketliliğe yol açmayacağı düşünülmektedir. Sonuç olarak zorunlu nedenlerden dolayı çalışmaya ara verilmek zorunda kalınan bu tür tatillerin turizm sektörüne yansımaları dolaylı olmakla birlikte diğer tatillere göre sektöre etkileri de farklılık gösterebilmektedir. Ancak viral hastalıkların neden olduğu salgın hastalıklar virüs tatili, örnek: Corona virüsü tatili gibi bir kavramının doğmasına neden olmuştur. Bu nedenle ilan edilecek tatillerin toplu seyahat ve buluşma konusunda sınırlamalar getireceği için turizm sektörü açısından oldukça olumsuz bir durum arz edeceği aşikardır.

Bireyler kanundan bağımsız olarak çalışmalarını başka bir güne veya zamana erteleyerek belli bir gün veya dönemi kendileri için tatil edebilirler. Tamamen bireylerin şahsi kararları ile alınan ve halk arasında kafa tatili olarak bilinen tatil türünün, turizm açısında ortaya koyduğu bilindik ve ölçülmüş bir yansımasının olması düşük bir ihtimaldir. Ancak bir tatil fırsatı olarak nitelendirilmesinde bir engel yoktur.