Kullanım Alanlarında Hijyen

Kavram Hijyen

Hijyen, insan sağlığının korunması ve sağlıklı yaşam koşullarının oluşturulması ile ilgilidir. İnsanların hastalıklardan korunması için gerekli tedbirlerin alınmasını içerir. Güvenli ve sağlıklı temizlik ortamın oluşturulması dolayısıyla hijyenik mekanların sağlanmasında, ortamlarda kirliliği meydana getiren mikroorganizmaların hastalık yapıcı seviyenin altına indirilmesi önemlidir.

Hijyen ile amaç, ortamdaki mikro organizma sayısının kontrol altında tutulmasıdır. Hijyen, temizlenecek alanların sahip olduğu risk derecesine göre sadece bir temizlik işlemi ile sağlanabildiği gibi, dezenfeksiyon yapılmasını da gerektirebilir. Temizlik; bir yüzey üzerinde mekanik ve kimyasal olarak zararlı etki gösteren ve estetik açıdan görünümü bozan her türlü kirliliğin ortamdan uzaklaştırılması ile ilgiliyken, dezenfeksiyon; herhangi bir kirli yüzeyde birikmesi çok kolay olan ve insan sağlığını etkileyen patojen olguların (bakteriler, mantarlar ve virüsler) ortamdan uzaklaştırılması ile ilgilidir. Temizlik ve dezenfeksiyonun yanında hijyenin oluşturulmasında yüzeylerin bakımının da sağlanması gerekir. Bakım, temizliği kolaylaştırmak, yüzeylere güzel bir görünüm sağlamak, mekanik ve kimyasal etkilerden korumak amacıyla yapılan uygulamalardır.

Konaklama işletmelerinde hem odalarda hem de genel kullanım alanlarında hijyenin oluşturulmasında dikkat edilmesi gereken hususlar şu şekilde belirtilebilir:

- Ortamda görünümü bozan toz, çöp, döküntü gibi görünen kirlerin ortamdan uzaklaştırılması gereklidir. Bunun için çöplerin ve dağınıklığın toplanarak, vakumlama, silme, paspaslama yöntemleri ile ortamdaki fiziksel kirlerin uzaklaştırılması sağlanmalıdır.

- Genel kullanım alanlarında tuvaletler, kapı kolları, çöp kutuları gibi mikroorganizmaların çok olduğu riskli alanlar bulunmaktadır. Mikroorganizmaların çoğalmasını ve diğer alanlara bulaşmasını önlemek için bu bölgelerin temizliğinde dikkatli davranılmalıdır. Bu alanların temizliği kimyasal maddelerle ve dezenfektanlarla yapılmalıdır.

- Hem yüzeylerin korunması, ömrünün uzatılması için hem de görünümün güzelleştirilmesi ve geç kirlenmenin sağlanması için yüzeylere bakım uygulanmalıdır. Yüzeylerin parlatılması ve cilalanması, yüzeylerin geç kirlenmeyi sağlayan temizlik maddeleri kullanılarak silinmesi ile bakım işlemleri gerçekleştirilebilir.

- Çöplerin muhafazasında ve toplanmasında hijyen açısından bazı hususlara dikkat edilmelidir. Çöpler için kapaklı çöp kutuları kullanılmalı ve bu kutular içine çöp torbası konulmalıdır. Çöp kutularından herhangi bir sızıntı olup olmadığı kontrol edilmelidir. Küçük torbalarda toplanan çöpler daha sonra büyük hacimli torbalara alındıktan sonra atılmalıdır. Çöpler asla açıkta bırakılmamalı, ofis ve kullanım alanlarında uzun süre bekletilmemelidir. Çöp kutuları sıcak deterjanlı, dezenfektanlı sularla sürekli temizlenmelidir. Çöplerin toplandığı bir alan varsa her zaman havalandırılmalı ve bu alan soğuk tutulmalıdır.

- Kullanım alanlarında hijyen açısından önemli bir konu da haşere kontrolüdür. Ortamlardaki zararlı hayvanları tamamen yok ederek veya makul bir seviyede tutarak sağlıklı ve güvenli bir ortamda yaşamayı sağlamak için yapılan faaliyetler haşere kontrolü olarak adlandırılır. Haşere kontrolünün amacı, insanların hastalanmasına sebep olabilecek virüs, bakteri, mantar gibi vektörleri dolaştıkları yerlere bulaştıran hayvanları yok ederek, hastalıkları önlemektir. Haşere oluşmasını önlemek için çöp kontrolü, gıdaların uygun koşullarda saklanması, temiz ortamlar oluşturulması, haşerelerin dışarıdan içeriye gelişinin önlenmesi gerekir. Bu önlemlere rağmen haşere olduysa pestisit kullanımıyla mücadele edilebilir.

- Ortamda oluşan kötü kokularla mücadele etmek ve kötü kokuların oluşmasını engellemek de hijyen açısından önemlidir. Tuvaletler, banyolar, çeşitli temizlik maddelerinin bulunduğu depolar, kirli çamaşır odalarında sağlıksız, kötü koşullar, yetersiz havalandırma ve aydınlatma, yetersiz temizlik ve bakım gibi sebeplerden dolayı ortamda istenmeyen kokular oluşur. Oluşan bu kötü kokuların kaynağı bulunarak yok edilmelidir. Kötü kokuların güzel kokularla maskelenmesi doğru değildir.

- Genel kullanım alanlarında uygun koşullarda havalandırmanın sağlanması, uygun ısıtma araçlarının kullanımı ile ortam ısısının sağlığa uygun düzeyde oluşturulması, yüzey kaplama malzemelerinin sağlığa ve temizliğe en uygun şekilde seçilmesi gereklidir.

- Hijyenin ve temizliğin sağlanmasında diğer dikkat edilecek konular; yüzeylere uygun temizlik yöntemlerinin kullanılması, uygun kimyasal maddelerinin kullanılması, temizlik teknolojisinden yararlanılması, güvenlik önlemlerinin alınması, kimyasal ve su kullanımında çevreye en az zarar verecek şekilde hareket edilmesi olarak belirtilebilir.

Yararlanılan Kaynaklar

Aytemiz Seymen O.; Erdem B. ve (Karagöz) Gül, M. (2017). Konaklama İşletmelerinde Çağdaş Kat Hizmetleri Yönetimi (Örnek Kat Hizmetleri Otomasyon Modülü (Altıncı baskı). Ankara: Detay Yayıncılık; OTED (Otel Temizlik Eğitimi ve Dekorasyonu Derneği). (1999). Housekeeping Yönetimi. İstanbul: Ufuk Matbaacılık; Türkiye Tüketicileri Koruma ve Eğitim Vakfı (2002). Temizlik Kültürü Ansiklopedisi (İkinci baskı). Ankara: Sirem Matbaacılık.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Akoğlan K. M. ve Kale E., (2006). Temizlik Ürünlerinin Kullanımı ve Denetimi (Üçüncü baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.