Kıyı Turizmi

Kavram Turizm Çeşitleri Üretim Yönetimi ve Pazarlama

Turizm, turistlerin ziyaret ettikleri yerleri ve içinde bulundukları etkinlikleri içeren bir süreçtir. Bu nedenle kıyı turizmi, kişilerin kıyı çevresinde bulunan doğal ve kültürel kaynaklara katıldığı ve faaliyetleri gerçekleştirdiği bir turizm olarak nitelendirilir. Turistlerin katıldığı bu faaliyetler kıyı boyunca ve kıyı şeridinin hemen bitişiğindeki su içerisinde ve kumsallarda gerçekleşmektedir. Kıyı ortamları açık alan, eğlence, rahatlama ve fiziksel aktiviteleri gerçekleştirme açısından turistlere önemli fırsatlar sunmaktadır.

Deniz turizmi kapsamı içerisinde değerlendirilen kıyı turizmi, yalnız kıyılarda bulunan ve çok sayıda turist çeken deniz, kum ve güneş üçlemesiyle birlikte turizm anlayışının en hızlı gelişen ve en çok tercih edilen alanlarından biri olmaya başlamıştır. Ayrıca kıyı turizmi faaliyetlerinin yapıldığı ülkeler için bölgeye gelen turistlerin kıyı bölgelerini tatil amaçlı tercih etme eğilimleri artmakta ve bu eğilimlerin odak noktası kültür turizminden ziyade sıcak iklim ve çekici plajlar olarak göze çarpmaktadır. Son yıllarda Türkiye için kıyı turizmi, talebin en fazla olduğu bir turizm çeşidi olmasıyla birlikte sahip olduğu uzun kıyılar, temiz denizin olması, yapılacak faaliyetlerde kumsalların ve iklim koşullarının uygunluğu, doğal ve tarihi çekiciliklerin varlığı kıyı turizminin popülaritesini artırmıştır.

Kıyı turizmi faaliyetlerinin yapıldığı bölgelerde oteller, restoranlar, seyahat ve tur acentaları gibi çok sayıda hizmet ve işyerinin bulunması vergi ve döviz elde edilmesini sağlayarak, bölge için istihdam fırsatları sunmaktadır. Bu sayede bölge insanının gelir elde etmesiyle büyük şehirlere olan göçler durmakta ve çarpan etkisiyle hem ulusal hem de yerel anlamda ekonomik fayda sunmaktadır. Ayrıca ekonomik sızıntıların en aza indirgenmesi ve elde edilen gelirin ülke içerisinde değerlendirilmesi de önemli bir husustur. Kıyı turizminin sosyal açıdan etkilerini ölçmek zor olmakla birlikte gelen turistlerin ve ev sahibi olarak nitelendirilen yerel halkın birbirileriyle olan kültürel etkileşimleri bu hususta avantaj olarak nitelendirilmektedir. Burada değerlendirilecek olan kısım, hem bölgeye gelen turistlerin gidecekleri bölge hakkında hem de bölgede yaşayan yerel halkın kendi kültürleri hakkında eğitim almış olmalarıdır. Çünkü bölgeye gelen turistler yerel toplulukların kendilerine ait eşsiz kültürlerini ve yaşam tarzlarını merak etmekte ve aynı zamanda yerel ürünlerden satın alarak yerel halka ekonomik katkı sunmaktadır. Bu yüzden kıyı bölgelerindeki kültürel mirasların cazibe ve çekiciliklerinin geliştirilmesi ve tanıtılması hem ekonomik hem de sosyal açıdan bölgeye katkı sunması sebebiyle önemlidir. Ayrıca sosyal açıdan, bölgede yapılacak olan kıyı turizmi ile ilgili faaliyetlerin planlanmasında ve yatırım kararlarının alınmasında yerel halkın da katılımının sağlanarak fikirlerinin alınması sosyal mutluluk açısından önem arz eden diğer bir husustur. Kıyı turizmi çevresel açıdan incelendiğinde olumlu ve olumsuz birçok etkisinden söz etmek mümkün olacaktır. Turizm faaliyetlerinin gerçekleştirilmesinde, su, toprak ve enerjinin turizm ve eğlence tesisleri tarafından yoğun olarak kullanıldığı görülmektedir. Burada önemli olan husus, turizm tesislerinin yapılacağı alanların ve altyapı sisteminin uygun bir şekilde değerlendirilerek doğal alanlara zarar verilmeden ve yerel halkı rahatsız etmeden bu faaliyetlerin gerçekleştirilmesidir. Kıyılara yapılacak olan turistik arz kaynaklarının kıyıların ekolojik bütünlüğünü bozmaması, gelecek olan turist sayısının bölgedeki taşıma kapasitesinin üstünde olmaması, hava kirliliğinin ve gürültünün en aza indirgenmesi, atıkların çevresel zarara yol açmadan geri dönüştürülebilir biçimde ortadan kaldırılması ve elde edilen gelirlerin çevre kalkınması için kullanılması çevresel etki açısından önemli bir husus olacaktır.

Yararlanılan Kaynaklar

Gonen, A. (1981). Tourism and Coastal Settlement Processes in the Mediterranean Region, Ekistics, 48 (290): 378-381; Hall, C. M. (2001). Trends in Ocean and Coastal Tourism: The End of the Last Frontier? Ocean & Coastal Management, 44 (9-10): 601-618; Kozak N., Akoğlan Kozak M. ve Kozak M. (2000). Genel Turizm İlkeler ve Kavramlar. Ankara: Detay Yayıncılık; Rajesh, K. (2009). Coastal Tourism in Kerala Its Impact on Economy and Environment (Yayımlanmamış doktora tezi). Cochin: Cochin University of Science and Technology.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

TCMP (2001), Tanzania Coastal Tourism Situation Analysis, Working Document 5057, Tanzania Coastal Management Partnership Group, Tanzania.