İzmir Metabolik Bisiklet Ağı

Araştırma Kamu Sektörü Araştırması Proje Temelli Araştırma Sivil Toplum Kuruluşu Araştırması

(İzmir, 2019)

İzmir Metabolik Bisiklet Ağı (IMCN 2035) projesi, İzmir’in sürdürülebilir kentsel gelişimini desteklemek ve bisiklet altyapısını güçlendirmek amacıyla hazırlanmış kapsamlı bir çalışmadır. Proje, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin ev sahipliğinde, FABRICations ve WRI Türkiye Sürdürülebilir Şehirler işbirliğiyle yürütülmüştür. Ayrıca, Hollanda Yaratıcı Endüstriler Fonu ve Hollanda Dışişleri Bakanlığı'nın işbirliğiyle desteklenmiştir.

Proje, İzmir’in kentsel metabolizmasını analiz ederek, bisiklet altyapısının mevcut durumunu ve geliştirilmesi gereken alanları belirlemeyi amaçlamaktadır. Bisiklet yollarının tasarımı, yerleşimi ve çoklu kullanımını optimize ederek, şehirde enerji ve malzeme akışlarını daha verimli hale getirmeyi hedeflemektedir. Bu doğrultuda, projede beş ana tema üzerine odaklanılmıştır: ulaşım, boş zaman değerlendirme, atık yönetimi, lojistik ve genel stratejiler.

  • Ulaşım: Proje, bisiklet yollarının genişlik ve boyutlandırmasının yanı sıra, konum ve güzergahlarının optimize edilmesini önerir. Metabolik bisiklet altyapısı, güneş enerjili şarj istasyonları, ücretsiz Wi-Fi, kentsel altyapı ve optik fiber gibi çoklu kullanım özelliklerini bir araya getirerek daha sürdürülebilir bir hareketlilik sistemi sunar. İzmir'in topoğrafik yapısı dikkate alınarak, bisiklete uygun alanlar belirlenmiş ve %10'un altında eğime sahip bölgelerde bisiklet yolları tasarlanmıştır.
  • Serbest Zaman Değerlendirme (Rekreasyon): Proje, bisiklet ağının turizm, kültür ve boş zaman aktiviteleri için nasıl kullanılabileceğini incelemektedir. İzmir’deki restoranlar, turistik konaklama yerleri ve ticari alanlar gibi önemli noktalar, bisiklet yollarının tasarımında dikkate alınmıştır. Bu sayede, bisiklet yolları hem yerel halkın hem de turistlerin erişimini kolaylaştırarak, kentin turizm potansiyelini artırmayı hedefler.
  • Atık Yönetimi: Proje, organik atıkların bisiklet yolları aracılığıyla toplanarak enerji ve gübre haline dönüştürülmesini önerir. Bu amaçla, hanehalkı ve konaklama işletmelerindeki organik atık üretim noktaları analiz edilmiştir. Bisiklet ağı, atık toplama ve transfer istasyonlarının desteklenmesiyle, atık yönetiminde daha düşük maliyetler ve artırılmış esneklik sağlar.
  • Lojistik: İzmir, bisiklet ağı için yiyecek, paket, posta ve diğer malların nakliyesi ile ilgili fırsatlar sunmaktadır. Proje, şehre giren malların depolama ve dağıtım merkezlerine transfer edilerek, son teslimatın kargo bisikletleri ve küçük elektrikli araçlarla yapılmasını önermektedir. Bu, trafik tıkanıklıklarını azaltarak, şehir içindeki teslimat süreçlerini daha verimli hale getirir.
  • Genel Stratejiler: Proje, bisiklet ağının genel stratejilerini belirlemek için kapsamlı bir analiz sunar. Şehirdeki mevcut bisiklet yolları, park istasyonları ve toplu taşıma sistemleri göz önünde bulundurularak, bisiklet yollarının stratejik bir şekilde genişletilmesi ve geliştirilmesi önerilmektedir. Bu stratejiler, bisiklet yollarının güvenliğini artırmak ve kullanıcıların bisiklet kullanımını teşvik etmek amacıyla tasarlanmıştır.
  • Proje Ekibi ve Destekçileri: FABRICations, bisiklet altyapısı ve sürdürülebilir kentsel gelişim konularında uzmanlaşmış bir tasarım firmasıdır. Proje ekibi, Eric Frijters ve Olv Klijn tarafından yönetilmekte olup, Bas Driessen (Bisiklet Uzmanı), Siqi Wang ve Seyit Koyuncu (Kentsel Tasarım Stajyerleri) ve Luca De Stefano (Tasarımcı/Araştırmacı) gibi isimlerden oluşmaktadır. WRI Türkiye Sürdürülebilir Şehirler ekibinde ise Dr. Çiğdem Çörek Öztaş, Dr. Güneş Cansız, Hande Dönmez ve Celal Tolga İmamoglu yer almaktadır.

Sonuç olarak, İzmir Metabolik Bisiklet Taraması Projesi, İzmir’in bisiklet altyapısını geliştirerek sürdürülebilir kentleşme hedeflerine ulaşmasına önemli katkılar sağlamaktadır. Proje, kentin enerji ve malzeme akışlarını optimize ederek, daha yaşanabilir ve sürdürülebilir bir kentsel çevre oluşturmayı amaçlamaktadır. Bu tür projeler, İzmir'in turizm potansiyelini artırarak, kentin uluslararası alanda daha rekabetçi hale gelmesine yardımcı olmaktadır.