İstanbul'da Güvenli Bisiklet Yolları Uygulama Kılavuzu

Araştırma Kamu Sektörü Araştırması Proje Temelli Araştırma Sivil Toplum Kuruluşu Araştırması

(İstanbul, 2014)

İstanbul'da bisiklet yollarının güvenliğini ve sürdürülebilirliğini artırmayı hedefleyen "İstanbul'da Güvenli Bisiklet Yolları Uygulama Kılavuzu", bisiklet ulaşımını desteklemek amacıyla hazırlanmış kapsamlı bir çalışmadır. Bu rapor, EMBARQ Türkiye-Sürdürülebilir Ulaşım Derneği (SUD) tarafından İstanbul Kalkınma Ajansı (İSTKA) desteğiyle 2014 yılında gerçekleştirilmiştir. Projenin destekçileri arasında Bloomberg Philanthropies, Consia Consultancy, İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) İnşaat Fakültesi, Sokak Bizim Derneği, Aktif Yaşam Derneği, Bisikletli Ulaşım Platformu, Bisikletliler Derneği ve Salcano gibi çeşitli kuruluşlar bulunmaktadır.

Bu çalışmanın amacı, İstanbul'da bisiklet ulaşımını teşvik ederek kent içi hareketliliği artırmak, trafik sorunlarını hafifletmek ve kentsel yaşam kalitesini yükseltmektir. Bu doğrultuda, mevcut bisiklet yollarının durumu incelenmiş, kullanıcıların beklentileri ve karşılaştıkları zorluklar tespit edilmiş ve bu sorunlara yönelik çözüm önerileri geliştirilmiştir.

Rapor, üç ana bölümden oluşmaktadır:

  • Bisiklet Kullanımının Faydaları: Bu bölümde, bisiklet kullanımının ekonomik, çevresel, sosyal ve halk sağlığı açısından faydaları ele alınmaktadır. Bisiklet kullanımının doğal kaynak tüketimini azalttığı, ulaşım maliyetlerini düşürdüğü ve kent merkezlerinde ekonomik dinamizm yarattığı vurgulanmaktadır. Ayrıca, bisiklet kullanımının hava kalitesini iyileştirdiği, gürültü kirliliğini azalttığı ve fiziksel aktiviteyi artırarak sağlık sorunlarını önlediği belirtilmektedir.
  • Bisiklet Altyapısının Yönetim Aspektleri: Bu bölümde, İstanbul'daki mevcut bisiklet altyapısının durumu, yönetim süreçleri ve karşılaşılan sorunlar incelenmiştir. İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) ve ilçe belediyeleri ile yapılan yüz yüze görüşmeler ve STK'larla gerçekleştirilen odak grup toplantıları sonucunda, bisiklet yollarının planlanması ve uygulanmasında yaşanan koordinasyon eksiklikleri ve altyapı sorunları tespit edilmiştir. Ayrıca, bisiklet kullanıcılarının ve yerel halkın bisiklet ulaşımına yönelik beklentileri ve önerileri değerlendirilmiştir.
  • Bisiklet Uygulamaları: Bu bölümde, ulusal ve uluslararası tasarım standartlarına göre bisiklet yolu tesislerinin tasarım kriterleri ve İstanbul'daki mevcut bisiklet yollarının analizi yapılmıştır. Kadıköy-Pendik ve Veliefendi-Zeytinburnu bisiklet yolları gibi örnek güzergahlar üzerinde yapılan saha çalışmaları ve incelemeler sonucunda, bu yolların güvenliğini artırmaya yönelik öneriler sunulmuştur.
    Raporda, bisiklet yollarının kesintisiz, direkt ve sürekli olması gerektiği, bisiklet yollarının yüksek hızlı motorlu trafikten fiziksel olarak ayrılması gerektiği ve bisiklet parklarının güvenli ve erişilebilir olması gerektiği vurgulanmaktadır. Ayrıca, bisiklet yollarının diğer ulaşım modları ile entegrasyonunun sağlanması, trafik sinyalizasyon sistemlerinin bisikletlilere öncelik verecek şekilde düzenlenmesi ve bisiklet kullanıcılarının trafik kurallarına uyumunun artırılması gibi öneriler de raporda yer almaktadır.

Proje sürecinde, bisiklet yollarının planlanması ve uygulanmasında belediyeler, STK'lar, özel sektör ve üniversiteler arasında işbirliğinin güçlendirilmesi gerektiği belirtilmektedir. Ayrıca, bisiklet kullanımını teşvik etmek için kamuoyunda farkındalık yaratmaya yönelik kampanyaların düzenlenmesi ve bisiklet eğitimlerinin verilmesi önerilmektedir.

Sonuç olarak, "İstanbul'da Güvenli Bisiklet Yolları Uygulama Kılavuzu," İstanbul'da bisiklet ulaşımını desteklemek ve sürdürülebilir kentleşme hedeflerine ulaşmak amacıyla önemli bir kaynak niteliğindedir. Bu tür projeler, kentsel yaşam kalitesini artırmak ve daha sağlıklı, güvenli ve sürdürülebilir bir kent yaratmak için büyük bir potansiyele sahiptir.

Yararlanılan Kaynaklar

Öztaş, Ç. Ç., Akı, M., Köse, P., İmamoğlu, T., Selvi, S., Yerli, G. ve Uysal, S. (2014). İstanbul'da Güvenli Bisiklet Yolları Uygulama Kılavuzu. İstanbul.