İntikam Turizmi

Kavram Turizm Çeşitleri Üretim Yönetimi ve Pazarlama

Maddeye katkıda bulunan yazarlar:
Yazar: Derya BAYKAL BAYSAL (2023) (Madde metni için tıklayınız)
Yazar: Mahmut BALTACI (2023) (Madde metni için tıklayınız)
1 / 2

2019 yılı Aralık ayında Çin'in Vuhan eyaletinde ortaya çıkan ve tüm dünyayı etkisi altına alan COVID-19 pandemisi küresel ölçekte turizm hareketliliğini kısıtlamış ve insanlarda gelişen olumsuz duygular intikam turizmini ortaya çıkarmıştır. İntikam turizmin tetikleyicileri, pandemik yorgunluk, seyahat güvenliği ve seyahat teşvikleri olarak sıralanmaktadır.

İntikam turizmi terimi, bireylerin pandeminin getirdiği kısıtlamalara karşı misilleme yapma ve bastırılmış gezginlik arzularını tatmin etme duygusunu ifade etmektedir. Bastırılmış seyahat etme arzusu zorluklar karşısında kontrol ve eylemde olma duygusunu yeniden kazanmanın bir yolu olarak değerlendirilebilmektedir. Gezginlerin birden fazla destinasyonu tek bir güzergahta birleştirmesi, daha uzun süreli konaklamalar  ve daha fazla harcama yapması ile karakterize edilmektedir. 

İntikam turizminin ortaya çıkışının turizm endüstrisi üzerinde çeşitli etkileri olmuş, uzun bir düşüş döneminin ardından sektöre ivme kazandırmıştır. Bu turizm çeşidi seyahat eden turistlerin harcamalarının artmasına yol açarak destinasyonların ekonomik anlamda iyileşmesine katkıda bulunmuştur. Ancak seyahat talebindeki ani artış destinasyonları zorlayarak aşırı kalabalık ve aşırı turizm gibi sorunlara yol açabilmektedir. 

İntikam turizminin ardındaki psikolojik motivasyonlar, adalet arzusu ve algılanan yanlışın düzeltilmesi ile ilişkilendirilmektedir. Ancak temel motivasyonu kaçırılan fırsatların telafi edilme arzusu olan intikam turizmi seyahat edenlerin refahı ve memnuniyeti üzerinde etkili olabilmektedir.

İntikam turizminde destinasyon tercihleri doğa ve açık hava alanları faaliyetleri olarak ifade edilmektedir. Bu tercihler sürdürülebilirlik ilkeleri ile çelişmekte özellikle aşırı turizmin yaşandığı destinasyonlarda çevresel kaygılar açısından zorluklar oluşturmaktadır. İntikam turizmi olgusunu yönetmek için, destinasyonların sürdürülebilir turizm uygulamalarını hayata geçirmesi ve olumsuz etkileri azaltacak stratejiler geliştirmesi önemlidir. Bu, yoğun olmayan zamanlarda seyahatin teşvik edilmesi, turizm olanaklarının çeşitlendirilmesi ve kalabalık yönetimi stratejilerinin uygulanması gibi tedbirleri içerebilir. 

Yararlanılan Kaynaklar

Flaherty, G., Hamer, D. H., ve Chen, L. H. (2022). Travel in the time of covid: a review of international travel health in a global pandemic. Current Infectious Disease Reports, 24(10), 129-145;Hysa, B., Zdonek, I. ve Karasek, A. (2022). Social media in sustainable tourism recovery. Sustainability, 14(2); Sudjana, A. A., Aini, S. N., & Nizar, H. K. (2021). Revenge tourism: analisis minat wisatawan pasca pandemi covid-19. Pringgitan, 2(01); Jones, D. A. (2009). Getting even with one's supervisor and one's organization: relationships among types of injustice, desires for revenge, and counterproductive work behaviors. Journal of Organizational Behavior, 30(4); Kutlu, D. (2023). İntikam Turizminin Kavramsal Bir Değerlendirmesi, Tourism Economics, Management and Policy Research, 3(2), 38-52; Linggarwati, T. and Yamin, M. (2023). Overtourism in lokawisata baturraden, banyumas after the covid-19 pandemic. KnE Social Sciences; Zaman, U., Raza, S. H., Abbasi, S., Aktan, M. ve Farías, P. (2021). Sustainable or a butterfly effect in global tourism? nexus of pandemic fatigue, covid-19-branded destination safety, travel stimulus incentives, and post-pandemic revenge travel. Sustainability, 13(22): 12834; Then, J. and Yulius, K. G. (2022). Motivation and interest in traveling of young traveler during revenge tourism. Global Research on Tourism Development and Advancement, 4(2): 110-121;

2 / 2

İntikam seyahati olarak da bilinen intikam turizmi, COVID-19 salgını bağlamında önemli bir olgu olarak ortaya çıkmıştır. Bu terim, kısıtlama ve karantina dönemlerinin ardından seyahat ve turizm faaliyetlerine yönelik bastırılmış talebi ifade etmektedir. COVID-19 salgını bağlamında önem kazanan bir terim olan intikam turizmi, bireylerin pandemiye bağlı kısıtlamalar nedeniyle iptal edilen seyahat planlarını telafi etmeye çalıştığı olguyu ifade etmektedir. İntikam turizmi, pandemi sırasında sosyal hareketlerdeki kısıtlamalar nedeniyle engellenen gizli bir seyahat etme arzusu olarak tanımlanmaktadır. Ayrıca kaybedilen seyahat fırsatlarını telafi etmeye çalışan bireylerin ruhunu tanımlamak için intikam yolculuğu teriminin ortaya çıkışı dikkat çekilerek ve pandemik yorgunluğun etkisi vurgulanarak, markalı destinasyon güvenliği ve salgın sonrası intikam seyahatine yönelik seyahat teşvikleri, bunun turizm endüstrisinin geleceği üzerindeki etkisi de vurgulanmaktadır. 

İntikam turizmi kavramı, küresel turizmin her zamankinden daha güçlü bir şekilde toparlanma dinamikleriyle ilişkilendirilmiştir. Ayrıca intikam turizmi, Çin'in ekonomisinin açılmasının ardından 1980'lerde gözlemlenen "intikam harcamalarına" benzer yeni bir eğilimin ortaya çıkmasıyla ilişkilendirilmiştir. COVID-19 salgınının turizm endüstrisi üzerinde derin bir etkisi olmuştur ve uluslararası göç akışlarının zorunlu olarak askıya alınmasına ve iç turizm pazarlarına doğru bir kaymaya yol açmıştır. Bu değişim, bireylerin kaybedilen seyahat fırsatlarını ve deneyimlerini telafi etmeye çalışması nedeniyle intikam turizmi kavramına katkıda bulunmuştur. Dahası, intikam turizminin ortaya çıkışı, intikam ve yetişme seyahati ile turizm sektöründeki küçülme arasındaki tartışma da dahil olmak üzere potansiyel ekonomik etkileri hakkındaki tartışmaları artırmıştır. Kaçırılan seyahat deneyimlerinin intikamını ve telafisini yansıtması nedeniyle intikam turizminin psikolojik yönleri de dikkate değerdir. Üstelik intikam turizmi, intikamın failleri caydırmayı ve gelecekteki zararları önlemeyi amaçladığı fikriyle uyumlu olarak kapanma ve caydırıcılık duygularıyla ilişkilendirilmiştir. İntikam turizmi için bazı popüler destinasyonlar arasında kentsel kümelenmelere yakın sıra dışı yerler bulunmaktadır. Bunlar; ölüm, vahşet ve devam eden çatışmalarla ilgili yerler ve anıtlar, tarihi binalar ve arkeolojik alanlar gibi kültürel mirasa yönelik ilgi çekici yerlerdir. İntikam turizmiyle ilişkilendirilen bazı tarihi destinasyonlar, önemli bir turizm gelişimi yaşamış ve turizm faaliyeti nedeniyle orijinalliğini veya yer kimliğini kaybetmiş olabilecek yerleri içermektedir. Geçmişteki zulümler için adalet arayan intikam turistleri genellikle savaş, çatışma ve travmatik olaylarla ilgili tarihi yerleri ziyaret etmektedir. Çatışma miras alanları veya karanlık turizm alanları olarak bilinen bu alanlar son yıllarda ilgi görmeye başlamıştır. Bu tür tarihi yerlere örnek olarak Auschwitz-Birkenau Anıtı, Sıfır Noktası ve Holokost ile ilgili yerler verilebilir. Bu yerleri ziyaret etmenin ardındaki motivasyonlar farklılık göstermektedir. Bazı turistler ölüme ve dehşete duyulan hayranlıktan etkilenirken, diğerleri kurbanlara saygı göstermek ve geçmişte yaşanan zulümler hakkında bilgi edinmek istemektedir. UNESCO tarafından belirlenen Dünya Miras Alanları'na sahip ülkeler, bu alanların dünyanın doğal ve kültürel mirasını temsil etmesi nedeniyle intikam turizmi için benzersiz deneyimler sunabilmektedir.

Sonuç olarak intikam turizmi, COVID-19 salgını ve bunun turizm endüstrisi üzerindeki etkisi bağlamında önemli bir ilgi konusu haline gelmiştir. Konsept, turizm ile ekonomik büyüme arasındaki güçlü nedensel ilişkiyi, intikamın psikolojik dinamiklerini ve küresel turizmin toparlanmasının potansiyel sonuçlarını yansıtmaktadır. Turizm sektörü pandemi sonrası ortama uyum sağlamaya devam ederken intikam turizminin dinamiklerini anlamak politika yapıcılar, sektör paydaşları ve araştırmacılar için hayati önem taşımaktadır.

Yararlanılan Kaynaklar

Antariksa, B., Rusata, T., Andriani, D. ve Priyatmoko, R. (2022). Quality tourism in the emergence of revenge travel: a post-pandemic policy framework, 189-201, https://doi.org/10.2991/978-2-494069-73-2_14, (Erişim tarihi: 26. 12. 2023); Gollwitzer, M., Skitka, L., Wisneski, D., Sjöström, A., Liberman, P., Nazir, S. ve Bushman, B. (2014). Vicarious revenge and the death of osama bin laden. Personality and Social Psychology Bulletin, 40(5): 604-616, https://doi.org/10.1177/0146167214521466, (Erişim tarihi: 26. 12. 2023); Kovalskaya, L., Chorna, L., Shchuka, H., Польова, Л., & Mykhailyuk, V. (2021). Impact of covid-19 on tourism 2020. Geography and Tourism, (61): 3-11, https://doi.org/10.17721/2308-135x.2021.61.3-11, (Erişim tarihi: 26. 12. 2023); Lange, R., Houran, J. ve Tracey, J. (2021). Many happy returns: preliminary study on retrospective and prospective experiences of enchantment. Tourism and Hospitality Research, 22(3): 376-383, https://doi.org/10.1177/14673584211035774, (Erişim tarihi: 26. 12. 2023); Linggarwati, T. and Yamin, M. (2023). Overtourism in lokawisata baturraden, banyumas after the covid-19 pandemic. Kne Social Sciences. https://doi.org/10.18502/kss.v8i3.12849, (Erişim tarihi: 26. 12. 2023); Vogler, R. (2022). Revenge and catch-up travel or degrowth? debating tourism post covid-19. Annals of Tourism Research, 93, 103272. https://doi.org/10.1016/j.annals.2021.103272, (Erişim tarihi: 26. 12. 2023); Zaman, U., Raza, S., Abbasi, S., Aktan, M., & Farías, P. (2021). Sustainable or a butterfly effect in global tourism? nexus of pandemic fatigue, covid-19-branded destination safety, travel stimulus incentives, and post-pandemic revenge travel. Sustainability, 13(22): 12834. https://doi.org/10.3390/su132212834, (Erişim tarihi: 26. 12. 2023).