Güpür Hamamı, Çorum'un merkez ilçesinde, Üçtutlar Mahallesi'nde konumlanmış tarihi bir yapıdır. Hamamın güneyinde, bir buçuk metre genişliğinde ve otuz metre uzunluğunda olan “Dikiciler Sokağı” adıyla ünlenen “dünyanın en dar sokağı” bulunmaktadır. Batısında, Muradi Rabi Ulu Cami, kuzeyinde Cami Kebir Sokak ve doğusunda Çöplük Tarihi Çarşısı yer almaktadır. 

Türk-İslam şehircilik geleneğinde, cami merkezli yerleşim alanları oluşturma düşüncesi oldukça yaygındır. Cami merkezli planlama, toplumun dini, kültürel ve sosyal ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik bir yaklaşımı temsil eder. Bu yaklaşım, bir şehrin merkezinde veya belli bir bölgesinde bir caminin çevresinde diğer toplumsal yapıların yer aldığı bir alanı öne çıkarır.  Bu tür yerleşim alanlarında cami, çevresindeki diğer yapılarla uyum içinde bir bütünlük oluşturur. Bu yapılar genellikle medreseler, kütüphaneler, çarşılar, hamamlar gibi kültürel ve sosyal fonksiyonlara sahip mekanlardan oluşur. Bu yapılar arasında hamamlar ekonomik ve sosyal faydaları ile ön plana çıkmaktadır. Selçuklu ve Osmanlı tarihine bakıldığında hamam inşasına özel bir önem verildiği görülmektedir. Çok sayıda hamam bina edilmesinin farklı sebepleri vardır. Bu sebepler arasında hamamların vakfedildikleri hayır eserlerine önemli oranda gelir kaynağı oluşturmalarıdır. Diğer bir sebep de bu yapıların cami cemaatine hizmet vermeleridir. Son olarak İslamiyet’in temizliğe verdiği önem ile Müslümanların konuya yaklaşımları hamamların inşasında önemli etkenler olarak ifade edilebilir. Hamam, altı asra varan geçmişiyle şehrin kimliğinin oluşmasında önemli bir yere sahiptir. Hamam Çorum’da bulunan dört tarihi hamamından biridir ve şehrin tarihi yapılar topluluğunun bir parçasıdır. Buna göre hamam yapısının bulunduğu alan ilin tarihi yerleşimleri ile bir bütünlük arz etmektedir. Hamam yapısı Çorum şehir merkezinde Ulu Cami etrafında yer alan tarihi yapılar arasındadır. Ulu Cami etrafında konumlanan Güpür Hamamı, Paşa Hamamı, Ali Paşa Hamamı (Yeni Hamam), Velipaşa Hanı, saat kulesi ve Çöplük Tarihi Çarşısı ile bölge, tarihi bir külliye görünümündedir.

Güpür Hamamı’nın Ulucami’nin deprem sonucu yıkılması nedeniyle, Sultan Murad zamanında gerçekleştirilen onarımlar sırasında, camiye gelir sağlamak amacıyla caminin doğu tarafına H. 840 / M. 1436 yılında inşa edildiği rivayet edilmektedir. Hamam, inşa edildikten sonra Beyler Çelebi Hamamı ve Eski Hamam gibi farklı isimlerle anılsa da günümüzdeki adını 1725 yılında yapının restorasyonunu tamamlayan, harap halinden kurtarıp, toplumun hizmetine vakıf eser olarak sunan Hacı Gübür lâkaplı Ebu Bekir oğlu Hacı Mehmed’ten aldığı iddia edilmektedir. Bu iddia vakıf malı olan yapıların çoğunlukla bulundukları sokağın veya restore ettiren kişinin adlarıyla anılma geleneğine uygun görünmektedir. Bu düşünceden hareketle hamam da halk arasında Güpür ismiyle tanınmış olmalıdır. Bunun yanında “Gübür” kelimesinin Türk Dil Kurumu’ndaki karşılığının “çöp” olduğu görülür. Güpür Hamamı'nın hemen yanı başında Çorum’un en büyük çarşısı bulunmaktadır. Çöplük Çarşısı olarak isimlendirilen bu çarşıda 434 adet dükkân faaliyet göstermektedir. Bu çarşının çöplük olarak isimlendirilmesinde 1913 yılında geçirmiş olduğu büyük yangının etkisi büyüktür. Bu yangında çarşının büyük bölümü yanmıştır. Her ne kadar 1925-1926 yıllarında tekrar inşa edilmiş olsa da uzun süre yıkık halde kalan çarşıya çöplük denmesinde, halkın çöplerini bu alana toplamış olması etkili olmuş olmalıdır. Güpür isminin hamama verilmesinde farklı görüşler olsa da yapılan kapsamlı restorasyon çalışması ile hamam yeni bir kimlik kazanmış ve toplumun hizmetine yeniden sunulmuştur.

Güpür Hamamı, çifte hamam olarak inşa edilmiştir ve günümüzde kullanılmamaktadır. Hamamın erkekler bölümüne giriş, binanın batısından hareketli bir caddeden, kadınlar ise daha sakin olan tali bir yoldan sağlanır. Bu geleneksel bir uygulamadır. Hamamın belirgin özelliği, erkeklerin soyunma alanıyla kadınların sıcaklık bölümünü kaplayan iki kubbesidir. Hamam, yığma tekniği kullanılarak moloz taş duvarlarla yapılmıştır ve orijinal tasarımında hiç pencere bulunmamaktadır. Ancak daha yakın zamanda kadınların soyunma alanına eklenen duvarlarda altı pencere ve erkeklerin giriş kısmında iki pencere açılmıştır. Bu da içeriye doğal ışık sağlamaktadır. Güpür Hamamı'nın genel planı, geleneksel Osmanlı hamam mimarisinden oldukça farklıdır. Bu farklılık yapıya zaman içinde yapılan birçok onarım ve eklemeyle ortaya çıkmıştır ve bu da yapıya benzersiz bir karakter kazandırmıştır.

Yapımından itibaren vakıf eser olarak hizmet veren Güpür Hamamı, Evkaf İdaresi’nin 12 Mayıs 1939 Cuma günü saat 15.00'de gerçekleştirdiği ihale sonucunda, satılmış ve özel mülkiyete geçmiştir. Özel mülkiyette kaldığı süre boyunca gerekli bakım ve onarımları yapılmayan yapı; zamanın, nemin ve depremlerin etkisiyle geri döndürülmesi zor hasarlar almıştır. Bugün yıkık ve harap durumda olan Güpür Hamamı, özel mülkiyette kaldığı yıllar boyunca hak ettiği değerden uzak kalmıştır. Uzun yıllar özel mülkiyette kalan Güpür Hamamı, 2023 yılında Çorum Belediyesi tarafından satın alınarak kamulaştırılmıştır. Günümüzde yıkık halde olan hamam yapısı, restorasyon çalışmaları için Kültür ve Turizm Bakanlığı’na tahsis edilmiştir. Güpür Hamamı’nın restorasyonu tamamlandıktan sonra tekrar Çorum Belediyesi’ne devredilmesi planlanmaktadır.